Kluczowy element
Filtr oleju to kluczowy element układu smarowania silnika samochodu.
Jego zadaniem jest ochrona silnika przed zanieczyszczeniami znajdującymi się w oleju, przed pyłem, opiłkami, produktami spalania, cząstkami sadzy.
Dobry filtr powinien wykazywać się odpowiednią skutecznością filtracji, co pozwala na zatrzymywanie jak największej ilości stałych cząstek o rozmiarze większym niż dopuszczone dla danego silnika – uważa Tomasz Maciejasz, truck channel marketing manager w polskiej spółce Robert Bosch. Po drugie liczy się pojemność medium filtracyjnego, która pozwala na zebranie odpowiedniej ilości zanieczyszczeń bez znaczącego wzrostu oporów przepływu oleju. To jest kluczowe dla utrzymania skuteczności przez cały interwał serwisowy.
– We współczesnych ciężarówkach stosuje się różne rozwiązania układów filtracji – mówi Tomasz Maciejasz z Boscha. – Zależą one od marki pojazdu, jego przeznaczenia, rodzaju silnika. Rozróżniamy pojazdy, w których stosuje się jeden filtr oleju oraz takie, w których występują nawet trzy filtry dla jednego silnika. Wciąż obserwujemy filtry w obudowie metalowej typu spin-on, ale coraz częściej są stosowane te w postaci wymiennych wkładów, a także dodatkowy, obok tradycyjnego, filtr – odśrodkowy.
Dlaczego są filtry puszkowe (spin-on) i wkłady? Kształt i specyfikacja filtrów oleju odpowiadają wymaganiom producentów pojazdów. Podstawowa zasada działania filtrów puszkowych oraz filtrów z wymiennymi wkładami jest identyczna. Filtry puszkowe są ponadto wyposażone w zawór obejściowy oraz zawór zwrotny. W rozwiązaniu z wymiennymi wkładami funkcje te przejmuje zabudowana w silniku obudowa filtra. Tendencją wśród producentów samochodów jest w ostatnich latach stosowanie wkładów filtracyjnych, ponieważ ze względu na brak metalowej obudowy utylizacja jest łatwiejsza, co oznacza oszczędność zasobów naturalnych.
Plisy bibuły
Skuteczność filtra zależy od kilku czynników. Nie każdy filtr do pojazdu ciężarowego musi spełniać te same, ściśle określone parametry. Skuteczny filtr to taki, dla którego producent uwzględnił właściwości technologiczne danego silnika i pojazdu, a także zastosował odpowiednie materiały filtracyjne oraz odpowiednią ich ilość.
– Wzrokowa ocena jakości filtra typu spin-on jest praktycznie niemożliwa, ponieważ medium filtracyjne jest zamknięte w blaszanej puszce, natomiast ocena jakości samego wkładu filtra jest możliwa w przybliżeniu – dodaje Tomasz Maciejasz (Bosch). – Oceniając, należy zwrócić uwagę na to, aby plisy bibuły filtracyjnej były możliwie gęsto i równo rozłożone na obwodzie. To świadczy o tym, że producent nie oszczędza na ilości materiału filtracyjnego. Równomierne rozłożenie plis świadczy o odpowiedniej technologii produkcji.
Zależy od silnika
Rodzaj oleju ma wpływ na zastosowane medium filtracyjne w filtrach. Jednak warto pamiętać o tym, że inżynierowie projektujący dany silnik, w zależności od technologii, dokładności pasowań jak i zastosowania silnika, dobierają odpowiednie oleje. Zatem producent filtra, znając jego zastosowanie, dobiera pod daną aplikację odpowiednie medium filtracyjne.
Specjaliści z firmy Hengst Filter zwracają uwagę, iż oleje syntetyczne, opracowane na długie przebiegi, mają pakiet dodatków wydłużających żywotność, ale jednocześnie bardziej agresywnie oddziałują na medium filtracyjne w porównaniu do olejów półsyntetycznych. Dlatego wraz z „syntetykiem” warto zamontować filtr z medium o wydłużonej trwałości, syntetycznym czy kompozytowym, które zatrzyma cząstki o wielkości 4 µm i 20 razy lepiej odseparuje cząstki o średnicy 10 µm. Dzięki temu otrzymasz czystszy olej w układzie smarowania i lepszą ochronę elementów silnika.
Medium kompozytowe, w porównaniu ze standardowym, wykazuje dobrą odporność chemiczną oraz wyróżnia się bardzo dobrą skutecznością separacji i zdolnością do pochłaniania zanieczyszczeń, co ma znaczenie w kontekście wymogów dotyczących czystości oleju i wydłużenia okresów między jego wymianami. Dobór odpowiednich warstw decyduje o właściwościach medium filtracyjnego.
Zatem dobrze dobrany środek smarny musi iść w parze z precyzyjnie dobranym filtrem. Tylko odpowiedni filtr, według specyfikacji producenta auta, gwarantuje sprawne działanie i filtrację oleju podczas całego, długiego okresu eksploatacji pojazdu. Produkty renomowanych marek, takich jak Hengst, dają gwarancję użycia odpowiedniego medium filtracyjnego odpornego na procesy starzenia, na wysoką temperaturę i na przepuklenia (miara mechanicznej wytrzymałości). Hengst, w zależności od konstrukcji silnika, tworzy odpowiednie media filtracyjne o różnym stopniu pochłaniania zanieczyszczeń i okresie eksploatacji.
Do Actrosów
Wkład filtra Hengst, nr kat. E510H07 D129, ma zastosowanie w module filtracji oleju i zarządzania przepływem płynów w sześciocylindrowych, rzędowych jednostkach 12,8-15,6 litra, w Mercedesach Actrosach MP4/MP5. Wkład ten ma charakterystyczny kształt i budowę oraz powierzchnię filtracyjną aż 66 m2, czyli większą niż skrzydło pasażerskiego Airbusa A320.
Umieszczone w elemencie filtrującym, na długości plis, dyski pośrednie wpływają na zwiększenie stabilności oraz odporności filtra na duże siły nacisku podczas pracy. Dyski utrzymują również otwarte na przepływ plisy, co gwarantuje optymalne reagowanie i utrzymanie niskiego ciśnienia różnicowego w filtrze, a tym samym możliwie najlepszą wydajność filtracji. Dopracowana konstrukcja zapewnia należyte smarowanie silnika w całym okresie międzyserwisowym. Wymiana wkładu filtra oleju powinna odbywać się zgodnie z interwałami podanymi przez producenta samochodu.
T&M nr 2/2024
Tekst: Jacek Dobkowski
Add comment