Pakiet i ustawy

Przewoźnicy mają teraz na głowie Pakiet Mobilności plus zmiany w polskich ustawach spowodowane nie tylko Pakietem. Nowe przepisy wejdą w życie już od środy, 2 lutego.

W Sejmie był procedowany projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (druk 1932). Nowelizacja miała zostać przegłosowana na posiedzeniu 26 stycznia, czyli po oddaniu tego nru „Trucks & Machines” do druku. To już trzecie czytanie w izbie niższej parlamentu i jeśli projekt zostanie przegłosowany, trafi do podpisu prezydenta. Piotr Gawełczyk ze Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych (ZMPD) zwraca uwagę, że aby pozostać w zgodzie z terminem wejścia w życie przepisów Pakietu Mobilności, polskie regulacje – w części dotyczącej wynagrodzeń kierowców – zaczną obowiązywać od 2 lutego 2022.

Przepisy dotyczące obowiązku posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika przez przedsiębiorców wykonujących przewozy pojazdami do 3,5 t dmc w międzynarodowym transporcie drogowym oraz licencji wspólnotowej wejdą w życie 21 maja 2022 r. Jednak składanie wniosków o wydanie tych uprawnień stanie się możliwe już w siódmym dniu po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw. Pozostała część przepisów, w tym zmieniony taryfikator kar, będzie obowiązywała po miesiącu od dnia ogłoszenia ustawy.

– Celem projektowanej ustawy jest transpozycja do polskiego porządku prawnego przepisów aktów prawnych wchodzących w skład tak zwanego Pakietu Mobilności I, w tym tych dotyczących: wykonywania przewozów kabotażowych, obowiązkowego powrotu ciężarówki do kraju siedziby raz na osiem tygodni oraz zasad wydawania zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji przedsiębiorcom wykonującym działalność pojazdami do 3,5 tony dmc – tłumaczy Piotr Gawełczyk.

Polski projekt wprowadza zmiany również w zakresie postępowania administracyjnego dotyczącego badania dobrej reputacji oraz wydawania świadectw kierowcy również dla kierowców niebędących obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, zatrudnionych przez przedsiębiorcę mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wykonującego międzynarodowy transport drogowy rzeczy pojazdami samochodowymi od dmc powyżej 2,5 tony i nieprzekraczającej 3,5 tony.

Rozszerzenie kar

W projekcie znalazło się rozszerzenie taryfikatora kar m.in. o sankcję za złamanie zakazu odbioru w kabinie pojazdu regularnego tygodniowego odpoczynku w wysokości 50 zł, o sankcję za uchybienie obowiązkowi powrotu do kraju siedziby ciężarówki raz na osiem tygodni w wysokości 2.000 zł dla przedsiębiorcy, a także o kary za brak dokumentacji potwierdzającej powrót kierowcy do kraju siedziby co 3-4 tygodnie w wysokości 150 zł za każdego kierowcę dla przedsiębiorcy i 50 zł za każdego kierowcę dla zarządzającego transportem, wreszcie o karę za brak wymaganej dokumentacji w siedzibie firmy (3.000 zł dla przedsiębiorcy).

15-20 proc. w górę!

– Projektowane zmiany zawierają również nowelizację przepisów ustawy o czasie pracy kierowców, które będą miały poważny wpływ na organizację pracy firm transportowych oraz na zasady wynagradzania kierowców – kontynuuje Piotr Gawełczyk z ZMPD. – Najpoważniejszą zmianą jest uchylenie przepisów dotyczących podróży służbowych kierowcy w ruchu międzynarodowym, uniemożliwiające wypłatę, na dotychczasowych zasadach, diet i ryczałtów za nocleg. Szacuje się, że ta regulacja zwiększy koszty pracownicze w firmach transportowych średnio o 15-20 procent i to mimo ujęcia w znowelizowanych przepisach zapisów umożliwiających stosowanie pewnych ulg przewidzianych dla pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców.

Nie tylko pakiet

Czy przepisy Pakietu Mobilności mogą wpłynąć na zdecydowany wzrost kosztów po stronie przewoźników? Zdaniem Piotra Gawełczyka, z implementowaniem samych przepisów Pakietu raczej nie wiąże się taka obawa. Największym bólem głowy polskich przewoźników jest natomiast – co branża wielokrotnie powtarzała – system wynagradzania kierowców, który wynika z przepisów krajowych i nie jest wprost powiązany z Pakietem, a ze znowelizowaną dyrektywą 2018/957/UE o pracownikach delegowanych, która obowiązuje od 30 lipca 2020 r. Przepisy dyrektywy stanowią, że pracownikowi delegowanemu przysługuje za czas pracy wykonanej za granicą nie tylko płaca minimalna, lecz także pełne wynagrodzenie, w skład którego nie zaliczymy krajowych dodatków z tytułu podróży służbowej, czyli diet i ryczałtów za nocleg. To właśnie spowoduje wspomniany już wcześniej, szacunkowy wzrost kosztów przeciętnie o 15-20 proc.

Środa, 2 lutego

Delegowanie w transporcie, czyli przepisy lex specialis. Wprowadzono zwolnienie z zasad delegowania dla kierowców przy wykonywaniu:

– przewozów bilateralnych,

– przewozów tranzytowych w przewozach kombinowanych, jeśli wykonywane są w ramach transportu bilateralnego,

– przewozów typu cross trade – zwolnienie obejmuje 1 operację doładunku lub rozładunku lub 2 operacje doładunku lub rozładunku w drodze powrotnej, pod warunkiem że odbywają się one w trakcie trwania przewozu bilateralnego. Zwolnienie obowiązuje przy obowiązku ręcznego notowania momentu przekraczania granicy.

Zgłoszenia delegowania i rozliczania płacy zagranicznej. Wprowadzono uproszczone zasady zgłaszania i rozliczania płacy kierowców delegowanych oraz ograniczono wymogi administracyjne i kontrolne jedynie do:

– obowiązku wysłania przez przewoźnika zgłoszenia delegowania elektronicznie, za pomocą systemu IMI, przy użyciu wielojęzycznego, standardowego formularza i najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania,

– obowiązku posiadania w pojeździe i okazywania do kontroli w formie papierowej lub elektronicznej kopii zgłoszenia do delegowania i listów przewozowych, zapisów tachografu z wpisanymi symbolami państw przekraczania granicy,

– obowiązku wysyłania na żądanie organu kontrolnego elektronicznie, za pomocą systemu IMI, dokumentacji związanej z delegowaniem kierowcy (w tym: umowy o pracę, ewidencji czasu pracy i potwierdzenia wypłaty wynagrodzenia, zapisów tachografu i listów przewozowych oraz kopii zgłoszenia do delegowania).

Poniedziałek, 21 lutego

Od przedostatniego poniedziałku lutego będzie obowiązywało rozporządzenia (WE) nr 1072/2009, dotyczące kabotażu i przewozów kombinowanych.

Kabotaż. Pozostawiono możliwość wykonania 3 przewozów kabotażowych w ciągu 7 dni. Wprowadzono obowiązkowy, 4-dniowy okres karencji (cooling off period – liczony od zakończenia ostatniego przewozu kabotażowego) między kolejnymi operacjami kabotażowymi w danym kraju.

Przewozy kombinowane. Wprowadzono możliwość objęcia zasadami dotyczącymi kabotażu także przewozów kombinowanych, jeżeli cała trasa takiego przewozu odbywa się w jednym państwie członkowskim. Decyzje o tym państwa będą podejmowały indywidualnie.

To jeszcze nie koniec. Również od 21 lutego ma obowiązywać rozporządzenie (WE) nr 1071/2009.

Kryteria siedziby firmy. Przedsiębiorca będzie musiał organizować przewozy w taki sposób, aby pojazdy, które są wykorzystywane w przewozach międzynarodowych, wracały do jednej z baz eksploatacyjnych przedsiębiorstwa w tym państwie członkowskim nie później niż w ciągu 8 tygodni od chwili jego opuszczenia.

Sobota, 21 maja

Prawne nowości w maju odnoszą się do pojazdów o dmc 2,5-3,5 tony w ruchu międzynarodowym. Rozporządzenie (WE) 1071/2009 – chodzi o objęcie przepisami dostępu do zawodu przewoźnika drogowego, w tym:

– obowiązkiem posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego,

– obowiązkiem posiadania gwarancji finansowej w wysokości 1.800 euro na pierwszy pojazd i 900 euro na każdy następny,

– obowiązkiem spełnienia wymogu dobrej reputacji,

– obowiązkiem posiadania siedziby firmy.

Z kolei rozporządzenie (WE) 1072/2009 dotyczy przepisów dostępu do rynku przewozów drogowych, w tym:

– obowiązku posiadania licencji,

– objęcia przewozów pojazdami do 3,5 t dmc regulacjami w zakresie kabotażu.

T&M nr 1/2022

Tekst: Leon Bilski

Zdjęcie: www.bodnar-truck.pl