Temperatura pod stałą kontrolą
Układ sił na polskim rynku naczep i przyczep chłodniczych oraz izotermicznych od lat jest bardzo stabilny.
Liderem rynku jest marka Schmitz Cargobull (w ubiegłym roku nabywców znalazło ponad 1,3 tys. pojazdów SCB), wyprzedzając tym samym Krone (niecałe 0,5 tys. sztuk). Dostawcy podkreślają, że pojazdy chłodnicze i izotermiczne są coraz bardziej uniwersalne. Stają się przez to produktami przeznaczonymi nie tylko na potrzeby specyficznych rynków, transportu żywności świeżej, głęboko mrożonej czy produktów farmaceutycznych. Naczepy i przyczepy, to jednak nie jedyne ważne elementy rynku środków transportu do przewozu w kontrolowanej temperaturze.
Ponad dwie trzecie wszystkich naczep furgonowych, które w ubiegłym roku trafiły do polskich odbiorców, to chłodnie i izotermy. Są zresztą jedną z nielicznych grup pojazdów, której nie dotknął sprzedażowy kryzys. Wprawdzie chłodni sprzedano o ok. 9 proc. mniej, niż rok wcześniej (ponad 1,9 tys. sztuk), jednak w przypadku izoterm (325 sztuk) zanotowano ponad 80-procentowy wzrost popytu. Pojawia się wiele nowych produktów, coraz bogatsza jest paleta elementów wyposażenia, a przede wszystkim możliwy jest wysoki stopień indywidualizacji dostosowujący pojazdy do potrzeb danego klienta.
Siodłowi liderzy
W ostatnim czasie wielu zmian dokonano w naczepie chłodnicznej S.KO Cool marki Schmitz Cargobull. Obok pakietu rozwiązań służących do bezpiecznego mocowania ładunku i unowocześnionej podłogi z zachodzącą na boczne ściany aluminiową listwą cokołową, instalowany jest także wydajniejszy agregat ze zmodernizowanym i bardziej czytelnym wyświetlaczem. Kierowca ma możliwość obsługiwania urządzenia przy pomocy smartfona. Dolna część frontu naczepy wyposażona jest w stalową osłonę chroniącą ją przed uszkodzeniami przy sprzęganiu z ciągnikiem siodłowym. Wzmocnienie (rolki ze stali nierdzewnej) otrzymał też tylny portal pojazdu (zabezpieczanie przed uderzeniami o rampę załadunkową). Trzyosiową chłodnię Schmitz Cargobull można zaopatrzyć w podwójny pokład, pozwalający na załadowanie 66 europalet (33 europalety na podłodze, a kolejne 33 ustawione na specjalnych poprzecznych belkach zamocowanych w ścianach bocznych szynach, uwzględniających rozstaw paletowy). Opcjonalnie oferowana jest izolowana ściana działowa (podział ładowni na niezależne temperaturowo komory). Może być złożona pod dachem, gdy nie jest potrzebna. Podczas niedawnej konferencji management Schmitz Cargobull przedstawił planowane rozwiązanie dla branży chłodniczej. Mam tu na myśli elektryczne osie dla naczep. Na rynku można już spotkać agregaty chłodnicze zasilane silnikami elektrycznymi. Schmitz Cargobull chciałby oferować osie, które zapewnią ich ekologiczne ładowanie. Osie wygenerują prąd w momencie toczenia ze wzniesień lub w czasie zwykłego hamowania. Będzie to zatem darmowa energia, a przy okazji odciążenie dla hamulców zasadniczych. W zestawie z osią mają być dostarczane akumulatory. To właśnie tam trafi wygenerowany prąd, by następnie zapewnić zasilanie dla agregatu. Do wyboru będą dwa warianty pojemności baterii: 34 kWh oraz 68 kWh.
Krone ma naczepy Cool Liner. Elastyczny rękaw powietrzny, szczelna podłoga czy zamknięcie drzwi ze stali nierdzewnej to tylko niektóre z rozwiązań. Krone Cool Liner jest przystosowana do zasilania elektrycznego. Druga oś wózka naczepy może być wykorzystywana jako oś rekuperacyjna, która dostarcza energię elektryczną do zestawu akumulatorów zamontowanego pod podłogą. Akumulator trzeciej generacji waży niewiele ponad 320 kg i może zasilać elektryczny agregat chłodniczy. To eliminuje potrzebę stosowania jednostki wysokoprężnej w Cool Liner. Często wybieranym rozwiązaniem przydatnym przy rozładunku częściowych partii towaru osobno z jednej strefy temperatury są opcjonalne drzwi boczne. Wnętrze nadwozia jest oświetlane lampami LED (pod dachem). Opcjonalnie uchwyty promowe w wersji przykręcanej zabezpieczają pojazd na czas przeprawy promowej. Roll-Compression Buffer to cztery rolki ze stali nierdzewnej z rdzeniem amortyzującym uderzenia chronią tył pojazdu podczas dokowania.
Kögel ma unowocześnioną wersję naczepy Kögel Cool – PurFerro quality.
Cicha aluminiowa konstrukcja podłogi redukuje poziom hałasu powstającego podczas załadunku i rozładunku (możliwość realizacji dostaw poza zwyczajowymi godzinami otwarcia placówek). Higienę oraz czyszczenie podłogi ułatwia koryto zespawane z aluminium. Zapobiega ponadto przenikaniu wilgoci do elementów nośnych, co wydłuża żywotność naczepy. Portal ze stali nierdzewnej zaopatrzono w łatwą do wymiany, poczwórną uszczelkę drzwiową i łatwo wymienialne aluminiowe zawiasy drzwi. Nadwozie furgonowe naczepy Kögel Cool – PurFerro quality składa się z całkowicie bezfreonowej pianki specjalnej o właściwościach izolacyjnych. Powłoka paneli ze stali jest poza tym pokryta od zewnątrz twardą folią z PCW. Ściany o grubości 45 lub 60 mm, dach o grubości 85 mm oraz podłoga o grubości 125 mm (produkcja własna) mają podwyższać współczynnik przenikania ciepła.
Sporym powodzeniem cieszą się też naczepy marki Kässbohrer (SRI). Podwozie wykonano ze stali S700 MC. Trwała technologia paneli kompozytowych ma gwarantować najlepszą izolację zmniejszającą zużycie paliwa, co przyczynia się do obniżenia całkowitego kosztu posiadania. Dodatkowo, technologia płyt warstwowych GRP użytych w konstrukcji naczepy umożliwia transport wielotemperaturowy, a kanał wentylacyjny umożliwia równomierną dystrybucję chłodzenia po całym nadwoziu. Elastyczność operacyjną zwiększać ma łatwa w obsłudze ściana działowa (opcja podwójnego pokładu z belkami o nośności 1000 kg; maksymalnie 66 europalet).
Kompletne naczepy-chłodnie z jednym z najlepszych współczynników przenikalności K (przy pracy agregatu przez 1,5 tys. godzin pozwala przynieść ponad 585 l oszczędności na paliwie w porównaniu do chłodni panelowych) posiada SOR Iberica, firma produkująca chłodnie od ponad 50 lat. Walorem jest również solidna konstrukcja, jak i relatywnie niska masa własna, a wśród wartych uwagi rozwiązań jest też m.in. lakierowana lub ocynkowana ogniowo rama.
Wysoką pozycję na rynku specjalistycznych naczep i zabudów chłodniczych dla branży transportowej ma też marka Lamberet (sprzedaje ok. 7 tys. pojazdów rocznie, w 38 krajach na terenie Europy, Ameryki Północnej, Bliskiego Wschodu i Azji). W Polsce korzysta z nich np. KG Logistics. Firma powstała 10 lat temu na początku zajmowała się wyłącznie spedycją, ale wkrótce zainwestowała we własny tabor. Od początku skupiła się na transporcie chłodniczym. - Obecnie w firmie pracuje 15 zestawów. Wykonują przewozy na trasach międzynarodowych i krajowych. 95 proc. naszych ładunków to art. spożywcze, które wymagają temperatury kontrolowanej - wymienia Szymon Grudny, współwłaściciel KG Logistics. Auta jeżdżą głównie na południe Europy: do Chorwacji, Słowenii, Włoch, na Węgry i do Austrii. Naczepy Lamberet użytkowane przez firmę zostały specjalnie przygotowane do pracy. Przede wszystkim mają wzmocnioną konstrukcję typu Heavy Duty. Są odporne na trudne warunki eksploatacji i przypadkowe uszkodzenie, np. przy podjeżdżaniu pod rampę lub podczas załadunku wózkiem widłowym. Wyposażono je w zestaw czujników, które ułatwiają precyzyjne parkowanie tyłem, a niezależnie od tego mają solidne rolki i odboje, które pochłaniają energię jeśli kierowca mimo wszystko zbyt mocno uderzy o rampę. Naczepy mają również zwiększony rozstaw osi, co ułatwia utrzymanie prawidłowych nacisków po załadowaniu. - Dobrym rozwiązaniem jest opatentowany przez Lambereta rękaw, który zapewnia prawidłową cyrkulację powietrza we wnętrzu naczepy - mówi S. Grudny. Dzięki niemu cały ładunek jest odpowiednio schładzany. Unikamy również przemrożenia ładunku znajdującego się najbliżej parownika agregatu.
Ruchome podłogi dla mrożonych
O ile typowe naczepy izotermiczne i chłodnicze są bardzo popularne na rynku, o tyle ich wersje z ruchomymi podłogami to na razie rzadkość. Ma je w ofercie m.in. TMT. Kraker Trailers ma natomiast naczepę CF-ISO, z izolowaną, ruchomą podłogą i ścianami bocznymi o grubości min. 45 mm. Ruchoma podłoga to horyzontalny system załadunku/rozładunku naczep. Wykorzystuje zjawisko tarcia, poruszane przez siłowniki listwy powodują przesuwanie towaru w celu jego stopniowego wyładunku. Podłoga (zazwyczaj o szerokości 2,5 m) jest zwykle podzielona na 21 profili aluminiowych. Profile (w kształcie listew) z kolei są podzielone na 3 grupy, każda po 7 listew. Kiedy wszystkie trzy grupy poruszają się w tym samym czasie, ładunek się przesuwa. Następnie jedna z grup cofa się, a ładunek pozostaje w miejscu do czasu aż wszystkie trzy grupy wykonały ten sam ruch do tyłu. W tym momencie podłoga wykonała pełny ruch i cały cykl może zacząć się od nowa. Wszystko dzieje się szybko, proces rozładunku naczepy trwa nie więcej niż kwadrans.
Niezbędna telematyka
W przypadku transportu produktów wrażliwych ważny jest pełny monitoring temperatury, wilgotności czy światła praktycznie podczas całej drogi, od producenta do konsumenta. Transfer danych w czasie rzeczywistym zrewolucjonizował tego rodzaju rozwiązania. Fabryczny system telematyczny, zapewniający ciągły i wygodny dostęp przez internet do danych dotyczących pozycji, stanu lub temperatury przewożonego ładunku oferuje m.in. Krone (Telematics). Od listopada ubr. wszystkie pojazdy-chłodnie serii Cool Liner wyposażane są w to rozwiązanie seryjnie. Odpowiednie świadectwa temperaturowe można przesłać bezpośrednio z portalu Telematics w pliku PDF na adres e-mail lub faksem – zanim jeszcze ładunek dotrze do klienta (kierowca nie musi czekać, dokument można sprawdzić wcześniej). W połączeniu z rozwiązaniami Krone Telematics, pojemnościowy czujnik w zbiorniku ułatwia precyzyjną kontrolę poziomu paliwa w pojeździe. Wskaźnik LED na przedniej ścianie jest uzupełnieniem systemu kontroli dopływu oleju napędowego. Funkcja blokady drzwi Krone Telematics Door Protect zapewnia dodatkową ochronę przewożonych towarów. Telematyka blokuje drzwi, monitoruje ich stan oraz stan zabezpieczeń. System integruje też całe zarządzanie dokumentacją z siecią Wi-Fi, tzn. zarówno dyspozytor, jak i kierowca mogą przez Wi-Fi połączyć się z Krone Telematics Box i odczytać wymagane dane. Dodatkowym elementem jest system czujników przestrzeni ładunkowej Smart Scan, dający wgląd w przestrzeń ładunkową za pomocą kamery. Dyspozytor może monitorować naczepę w czasie rzeczywistym, mając podgląd zajętych miejsc w ładowni. By zidentyfikować dostępną przestrzeń ładunkową stosowany jest inteligentny algorytm.
Również chłodnie Kässbohrer wyposażone są w telematykę umożliwiającą diagnostykę różnych danych operacyjnych pojazdu, a także śledzenie naczepy oraz monitorowanie zużycia hamulców, przebiegu, ciśnienia powietrza w oponach, nacisku na oś oraz elektronicznego układ hamulcowego przyczepy (EBS) i zmian temperatury wewnątrz naczepy. Ten proaktywny monitoring zwiększa efektywność operacyjną.
Własny system telematyczny przeznaczony specjalnie do naczep tej firmy stworzył też Kögel. Klienci mają dostęp w czasie rzeczywistym do danych lokalizacyjnych, chłodzenia oraz układów EBS przyczep lub naczep dzięki portalowi internetowemu. Nowością jest możliwość wglądu do tych danych przez aplikację Kögel Telematics dostępną dla telefonów i tabletów z systemem iOS.
Rozbudowane rozwiązania telematyczne oferuje producent Schmitz Cargobull. Fabryczna telematyka pod nazwą TrailerConnect pozwala na monitorowanie, przechowywanie i analizę danych temperaturowych z naczepy bezpośrednio, bez konieczności stosowania zewnętrznego rejestratora temperatury. Funkcja rejestratora monitoruje i zapisuje wszystkie dane z wnętrza chłodni poprzez jednoprzewodowe czujniki stanowiące wyposażenie standardowe naczepy. Drukarka SCB umożliwia bezpośrednie wydrukowanie raportów temperaturowych. Dane temperaturowe zapisywane są w danych klienta na portalu TrailerConnect, a są dostępne poprzez portal lub aplikację. System beSmart stanowi ponadto profesjonalne zabezpieczenie przed kradzieżą (czujnik zamknięcia i system blokowania drzwi TL3). Czujnik magnetyczny wykrywa, czy tylne drzwi przyczepy są zamknięte, czy otwarte, a system umożliwia zdalne blokowanie i odblokowanie drzwi za pomocą siłownika elektromagnetycznego poruszającego rygiel uniemożlwiający otwarcie drzwi. Mechanizmem blokady drzwi można sterować z portalu TrailerConnect i aplikacji beSmart. Rejestrator temperatury w nowym systemie TrailerConnectR jest integralną częścią agregatu chłodniczego Schmitz.
Wśród rozwiązań służących pomiarom warunków panujących w chłodni pojazdu jest radiowy rejestrator przeznaczony do monitorowania temperatur i wilgotności Loggicar, z bezprzewodowym podłączeniem czujników: temperatura- wilgotność (np. chłodnia, wlot i wylot powietrza z parownika, temperatura produktu) oraz kilkoma sygnałami dwustanowymi (otwarcie drzwi bocznych, tylnych, rozmrażanie, praca agregatu). Zwraca uwagę łatwość instalacji, polega na rozmieszczeniu czujników w przestrzeni ładunkowej i włączeniu modułu sterującego (urządzenia można zamontować w ciągu ok. 5 min). Po zgaszeniu silnika pojazdu rejestracja trwa, dzięki wbudowanej baterii. Wśród kluczowych cech produktu dostawca wymienia: dokładność pomiarową lepszą niż 0,5 st.C, programowalne alarmy dla kierowcy, możliwość rejestracji otwarcia drzwi i pracy agregatu, szybki wydruk rejestracji do przedłożenia odbiorcy.
Na rynku są też rejestratory temperatury i wilgotności Blulog. Potrafią w czasie rzeczywistym generować alerty (powiadomienia SMS lub e-mail gdy tylko zostały przekroczone „zadane” limity). Pozwala na uzyskiwanie informacji o temperaturze i geolokalizacji ładunku, bez konieczności zapewnienia zewnętrznego źródła zasilania. Dioda (która może być personalizowana) natychmiast wskazuje czy łańcuch chłodniczy został naruszony podczas transportu.
Advancer czyli… siła agregatu
W połowie ubr. Thermo King, dostawca rozwiązań z zakresu kontroli temperatury w transporcie przedstawił nowy agregat chłodniczy, Advancer. Seria dedykowana do naczep to: A-360, A-400, A-500. Producent postawił na nową technologię, architektura Advancera opiera się na niezależnym od silnika, w pełni regulowanym przepływie powietrza. To element istotnie wpływający na oszczędności użytkowania. Advancer udostępnia na wyświetlaczu dane dotyczące zużycia paliwa. Informacje te dostępne są również na portalu TracKing. Producent zapowiada rozwój serii o nowe rozwiązania technologiczne, przygotowuje swoje urządzenie do wykorzystania napędu osi naczepy do zasilania agregatu (rozwiązanie rozwijane wspólnie z BPW). Generatory te mają wytwarzać energię wyłącznie w trakcie hamowania i podczas toczenia zestawu i magazynować ją w akumulatorach, ich pojemność będzie uzależniona od profilu zastosowania naczepy.
Thermo King podkreśla, że zaletą ma też być możliwość wyjątkowo szybkiego obniżenia temperatury (o ok. 40 proc. szybciej niż w przypadku dotychczasowych agregatów). A przy tym cała konstrukcja ma być prosta. Zasilanie 48-voltowym prądem to system znany z aut hybrydowych. Ilość części potrzebnych do pracy jest o ponad jedną trzecią mniejsza niż w dotychczas stosowanych agregatach Thermo King, a przy tym o 33 proc. zmniejszono ilość połączeń dla czynnika chłodniczego. W praktyce ma to oznaczać o 60 proc. mniej potencjalnych usterek i o 30 proc. szybsze serwisowanie. To ostatnie odbywać się będzie co 3 tys. przepracowanych godzin. Górną partię agregatu można dodatkowo pokryć panelami fotowoltaicznymi (odciążenie dla akumulatora).
T&M nr 6/2021
Tekst: Michał Jurczak
Add comment