Fachowcy do zadań różnych
Nie zawsze optymalne dla przewiezienia konkretnego rodzaju ładunku okazuje się typowe nadwozie, czy standardowa naczepa.
Bywa, że trzeba pojazd zaopatrzyć w specjalne rozwiązania. Każdy ładunek ma swoją specyfikę. Opony, odzież, ale również np. stalowe zwoje blachy czy półtusze zwierzęce to … wyzwanie dla przewoźników. Pojazdy specjalnie przygotowane do tego rodzaju przewozów mogą stanowić spore ułatwienie.
Konstrukcja pojazdów specjalistycznych sprawia, że można wykorzystać je tam, gdzie typowy tabor nie dałby rady. W przypadku towarów o nietypowych gabarytach czy kształtach, w istocie wszystko sprowadza się do stworzenia możliwości należytego zamocowania przewożonego ładunku. Niestabilny ładunek może być powodem niebezpiecznych sytuacji, a nawet wypadków. Temu natomiast służą specjalne rozwiązania konstrukcyjne. Stworzenie warunków do odpowiedniego umocowania ładunku, należyte unieruchomienie przewożonych towarów to zadanie nie tylko dla przewoźników, ale głównie producentów taboru.
W zwojach i nie tylko
Na rynku jest kilka firm, które oferują zabudowy kurtynowe z muldą do przewozu zwojów blachy, w wersji specjalnej z klinami. Wysokość wewnątrz zabudowy sięga 2,95 m. Zazwyczaj jest to zabudowa stała, z kurtyną przesuwną, dachem przesuwnym i podnoszonym na czas załadunku. Wbudowana mulda umożliwia przewóz zwojów blachy o średnicy zwojów sięgającej 2 m. Punkty podparcia dla zwojów blachy stanowią specjalne kliny. Są też dodatkowe gniazda do mocowania kłonic (wzdłużne zabezpieczenie przewożonych zwojów blachy).
Schmitz Cargobull oferuje dla zwojów stali rozwiązanie S.CS COIL. Dzięki zamykanej muldzie pojazd pozostaje uniwersalny, może być wykorzystany w transporcie różnych innych ładunków, np. w drodze powrotnej (pokrywa muldy umożliwia m.in. transport towarów na paletach). S.CS COIL pomaga transportować ciężkie ładunki o dużym obciążeniu punktowym. Nisko umieszczony środek ciężkości umożliwia bezpieczny transport stalowych zwojów o średnicy od 800 do 2200 mm. Wzmacniana konstrukcja stalowa pozwala przewozić ładunki o wzdłużnej pozycji środka ciężkości do 30 t na 1,5 m. Ze zezwoleniem na przejazd nienormatywny maksymalna masa 5- osiowego zestawu ciągnik-naczepa może wynosić do 45t. Naczepa kurtynowa ma przesuwany dach, co zapewnia łatwy dostęp z boku oraz podczas ładowania dźwigiem.
Naczepę Krone Coil Liner można natomiast zamówić np. z systemem mocowania dla transportów stali. Masa własna naczepy jest mniejsza niż 5 t, w ten sposób zwiększa się ładowność, która pozwala na transport ciężkich zwojów blachy lub większych ilości ciętej taśmy. Cechą szczególną pojazdu jest też system Vario Coil, oparty na dwóch bocznych szynach rastrowych w podłodze. Dzięki nim zwoje/cięte taśmy można umieszczać na środku ciężkości pojazdu, można zrezygnować z dotychczas typowego zabezpieczenia kłonicami. Szyna rastrowa umożliwia zmienne rozmieszczanie belki nośnej i wzmocnień w odstępie 200 mm.
Warsztaty na kołach
Wozy patrolowo-naprawcze dysponują dziesiątkami narzędzi, części zamiennych, urządzeń diagnostycznych. Bywa, że na „pokładzie” takiego pojazdu znajduje się kilkaset niewielkich, z reguły metalowych elementów. Coraz bogatsza jest oferta profesjonalnych systemów zabudowy pojazdów serwisowych. Do najpopularniejszych należą Vario i Sortimo. Założenia towarzyszące konstruktorom w obu przypadkach były podobne. Powstały moduły ze stali o podwyższonej wytrzymałości, aluminium, a także z tworzyw sztucznych odpornych na uszkodzenia. Każdy system tworzą regały, szafy, półki i szuflady. Do ścian lub podłóg pojazdów przymocowana jest jedynie konstrukcja nośna, detale są ruchome. Rozmiary elementów są zróżnicowane, np. wariantów samych szuflad i szafek jest kilkadziesiąt. Montaż przypomina układankę z klocków lego. Zastosowanie specjalnych wykładzin ścian i podłogi powoduje zresztą, że podczas montażu nie ma potrzeby ingerowania w fabryczne nadwozie furgonu. Zabudowy (np. Sortimo XPRESS Globelyst M) można w dowolnym czasie zdemontować, nie pozostawiając śladów w nadwoziu pojazdu. Gruntowna zabudowa małego auta dostawczego waży 60-70 kg, średniej wielkości samochodu - nieco ponad 100 kg. W przypadku dużego auta dostawczego waga zabudowy sięga 150-170 kg. Nie ogranicza to zatem w sposób znaczący ładowności nominalnej pojazdu.
Bott Vario to modułowy system, a wyposażenie pojazdu ograniczone jest tylko wielkością jego wnętrza. - Możliwości, jakie oferuje system pozwalają uzyskać zabudowę specjalistyczną, adekwatną do pojazdów z niemal każdej funkcjonującej na rynku branży, w tym m.in. samochodów użytkowanych przez pracowników pogotowia gazowego, wodociągowego i energetycznego, jak również aut serwisujących wózki widłowe lub maszyny budowlane oraz rolnicze – podkreślają w firmie Pronar Bott. System modułowy Vario3 składa się z modułowych regałów dopasowanych do zabudowy samochodów popularnych marek, takich jak Citroen, Fiat, Ford, Mercedes, Opel, Peugeot, VW. Dostępne są akcesoria do uporządkowania narzędzi: organizery, uchwyty, walizki i skrzynie. Swoje miejsce robocze można powiększyć o składane blaty drewniane lub metalowe, wysuwane moduły podpodłogowe. Zabezpieczenie ładunku stanowią pasy i szyny mocujące. Materiały o niewymiarowych rozmiarach znajdą miejsce w schowkach podsufitowych lub podwieszone na hakach do ścian pojazdu. Zabudowę samochodu można rozszerzyć o dodatkowy osprzęt montowany na zewnątrz pojazdu tj. bagażniki do przewozu drabin, czy dodatkowe stopnie.
Ich domeną jest odzież
Specjalne zabudowy przygotowywane są także dla firm zajmujących się transportem odzieży na wisząco. Krone Carrier System to jeden z zalecanych systemów, z drzwiami rolowanymi, perforowanymi ścianami bocznymi oraz uchwytami na puste drążki. Wyposażenie obejmuje również zasłonę przeciwpyłową oraz miskę na skropliny.
Do przewozu odzieży przystosowywane są także naczepy Kögel Box. Fugon posiada fabrycznie blachę z otworami w kształcie dziurki od klucza, umożliwiającymi zawieszenie wieszaków lub drążków. Ważne, że naczepa tego rodzaju ma w istocie charakter uniwersalny, może być stosowana również do przewozu ładunków (np. wyposażenie do przewozu papieru: naczepa Box może być opcjonalnie wyposażona w cztery wzdłużne szyny przeładowcze z otworami umożliwiającymi zabezpieczenie ładunków za pomocą klinów). Dach wykonano z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym, dostępna jest też izoterma (przepuszczający światło element płytowy z poprzeczkami -grubość całkowita 40 mm; dach izolujący z wypełnieniem z pianki poliuretanowej, pokryty blachą stalową - grubość całkowita ok. 40 mm). Ściany boczne stanowi lekka izolacja cieplna dla towarów wrażliwych na temperaturę (izolowane ściany boczne o grubości ok. 30 mm i opcjonalnie: szyny półkowe do załadunku dwupiętrowego; szyny kotwowe wpuszczane na całej długości; blacha z otworami w kształcie dziurki od klucza). Zamiast drzwi w tylnej ścianie dostępna jest także, oszczędzająca miejsce roleta.
Działają na … lotnisku
Zupełnie inne zastosowanie ma Felix Titan (8x8), produkt WISS, z ramieniem gaśniczym dalekiego zasięgu. To nowa generacja ciężkiego, lotniskowego samochodu ratowniczo-gaśniczego Felix 8x8 ARFF na podwoziu Titan. Zespół napędowy stanowią dwa diesle Mercedesa, każdy z nich ma 8-cylindrów i z niemal 16-litrowej pojemności generuje moc 654 KM. Zabudowa pożarnicza jest konstrukcją samonośną z materiałów kompozytowych (GRP), typu sandwich tzn. włókna szklanego, pianki poliuretanowej i żywicy poliestrowej. Składa się z modułów: kabiny, zbiorników na środki gaśnicze i zabudowy silników.
Elementem wyposażenia „bojowego” jest zderzakowe działko wodno-pianowe oraz wysuwane ramię gaśnicze, o wydajności ok. 2 tys. l/min (wody lub piany). Można podawać nim strumień zwarty i rozproszony. Podwozie pojazdu chroni instalacja zraszaczowa (cztery zraszacze umieszczono ponadto u góry, nad przednią szybą oraz po dwa z lewej i prawej strony w okolicy lusterek). W module środkowym, w którym znajdują się zbiorniki na środki gaśnicze oraz przedział autopompy, ulokowano osiem skrytek sprzętowych. Zbiornik na wodę ma poj. 15 tys. l, natomiast zbiornik na środek pianotwórczy 1,6 tys. l. Są izolowane termicznie i posiadają falochrony. W środkowej części dachu umieszczono wysuwane ramię gaśnicze dalekiego zasięgu, w wysokości roboczej 19,5 m. Umieszczono na nim działko wodno-pianowe o zasięgu rzutu wynoszącym 80 m. Podgląd sytuacji miejsca zdarzenia ułatwia, umieszczona na głowicy wysięgnika ramienia gaśniczego kamera wideo, jest też kamera termowizyjna do pracy w warunkach słabej widoczności i zadymieniu oraz urządzenie do przebijania kadłubów samolotów i podawania środków gaśniczych do ich wnętrza.
QTS czyli… wozimy opony
Przepisy dotyczące transportu opon znajdują wyraz w dedykowanych produktach. Fliegl ma system QTS do naczep kurtynowych we wszystkich wersjach standard, maxi, mega, jumbo, coil mulda, również w wariancie light. QTS pozwala na stabilny bezpieczny załadunek opon po sam dach, kierowca sam może zdemontować i zmontować QTS, stąd naczepa pozostaje uniwersalna, wykorzystywana może być do ładunków paletowych, jak również do przewozu kilku rodzajów ładunku jednocześnie. System opracowano tak, aby w maksymalny sposób zmniejszyć nacisk ładunku na plandekę. Pozwala na to odpowiednio skonstruowany system kłonic, listew aluminiowych oraz pasów. Użyte komponenty wykonano z lekkich materiałów, a waga naczep wzrasta jedynie o 180 kg. Na szczególną uwagę spośród naczep-firan z QTS zasługuje mega light z coil muldą (dodatkowo można przewozić kręgi stalowe). Waga tej naczepy nieznacznie przekracza 6 t.
Dwie wersje zabezpieczeń do transportu opon ma Kögel. Pierwsza obejmuje trzy burty siatkowe z aluminium umieszczone w schowku, po cztery stalowe szyny kotwowe kombi przypadające na obszar kłonic od dołu, aluminiową burtę siatkową górną i mocowanie krzyżakowe z pasami mocującymi. W wersji drugiej każdy obszar kłonic wyposażony jest dodatkowo w trzy burty siatkowe z aluminium i dwie stalowe szyny kotwowe kombi, jak również jedną pionową stalową szynę kotwową kombi, zawieszaną centralnie w środkowej części obszaru kłonic.
Hakówki i nie tylko
Różnorodność transportowanych towarów często prowadzi do określenia jednej ścisłej specjalizacji transportu w temperaturze kontrolowanej. Dlatego też coraz częściej możemy spotkać na rynku firmy posiadające głównie chłodnie hakowe do przewozu półtuszy w pozycji wiszącej. Coraz więcej firm specjalizuje się też w przewozie kwiatów, czy też lekarstw. Przede wszystkim już na etapie podejmowania zlecenia transportowego należy wyraźnie ustalić zakres temperatury. Agregaty chłodnicze mają możliwość pracy ciągłej lub przerywanej. Praca ciągła agregatu daje nam pewność niemalże niezmiennej temperatury ładunku, praca przerywana, zezwala na nawet kilkustopniowe różnice temperatur.
Krone, w wersji „hakówka” to w istocie różne warianty haków do transportu mięsa są dostosowywane do specyficznych wymagań krajowych. Dostępne są prowadnice haków do transportu mięsa o średnicy 60 mm lub 45 mm. Stopery haków i zabezpieczenia przed kołysaniem się i zsuwaniem się stanowią wyposażenie seryjne. Na życzenie można je otrzymać z prowadnicą do parkowania lub odkładania haków.
D.A.C. ma zabudowy typu izoterma lub chłodnia. Konstrukcję tworzą ściany z płyt warstwowych, laminat poliestrowo – szklany w kolorze białym, zapewnia odpowiednie parametry izolacji. Konstrukcja jest samonośna, podłoga izolowana, dodatkowo pokryta wylewką epoksydową z odciskiem struktury antypoślizgowej lub aluminiową blachę ryflowaną. Ramę pośrednią zbudowano z aluminium. Zabudowa posiada system specjalistycznych haków do przewozu mięsa, półtusz, drobiu. W podłodze uchwyty do mocowania ładunku równie pomocne , chowane, nie zajmują cennej powierzchni ładunkowej. Zamknięcia stanowią drzwi kasetowe lub ryglowe, zawiasy, kasety oraz rygle. Oświetlenie wewnętrzne (LED) uruchamiane jest na czujnik ruchu. Elementem dodatkowym są drzwi boczne.
Laboratoria na kołach
Swoistym znakiem czasu jest rozwój rynku zabudów, które służą wszelkiego rodzaju systemom monitorowania. Powstają zatem prawdziwe laboratoria na kołach. Przykładem jest Centrix, samochód diagnostyczno-pomiarowy, który powstał na potrzeby klientów SebaKMT. Umożliwia różnego rodzaju zastosowania, zwłaszcza w sektorze energetycznym. W istocie jest to bowiem zintegrowany system lokalizacji uszkodzeń i diagnostyki kabli elektroenergetycznych. Pojazd zaopatrzono w urządzenia probiercze, a uzupełnienie stanowić może zintegrowany system diagnostyczny OWTS do analizy wyładowań. Całość umieszczana jest na podwoziu dużego samochodu dostawczego. Sprzęt będący elementem zabudowy umożliwia m.in. w pełni zautomatyzowane pomiary; automatyczny zapis i protokołowanie pomiarów; zastosowanie (do wyboru) kilku metod lokalizacji wstępnej. Sterowanie funkcjami odbywa się centralnie, za pośrednictwem jednego elementu obsługowego, pokrętła z przyciskiem.
T&M nr 5/2021
Tekst: Michał Jurczak
Add comment