Instytucja zarządu sukcesyjnego – sukcesja przedsiębiorstw jednoosobowych
Dzięki obecnie obowiązującym przepisom prawnym, następca prawny może kontynuować prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, w przypadku śmierci przedsiębiorcy. Dotyczy to tylko prowadzenia działalności w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.
Możliwość tę wprowadziła nowelizacja ustawy z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Warto zatem wiedzieć, w jaki sposób należy zabezpieczyć interesy swojego przedsiębiorstwa, na tego rodzaju ewentualność i jakie warunki formalne, muszą być dopełnione, aby zarządca sukcesyjny, mógł zostać ustanowiony.
Jak ustanowić zarządcę sukcesyjnego?
Istnieją dwa sposoby na ustanowienie zarządcy sukcesyjnego. Pierwszym z nich, jest zgłoszenie przez przedsiębiorcę do rejestru CEIDG osoby, która będzie pełnić funkcję zarządcy sukcesyjnego. W takim wypadu, po śmierci przedsiębiorcy, osoba wpisana do rejestru, automatycznie staje się zarządcą sukcesyjnym. Warto podkreślić, że jeśli w stosunku do przedsiębiorcy prowadzone jest postępowanie upadłościowe, to nie ma możliwości, na ustanowienie zarządcy sukcesyjnego, w ten sposób. W przypadku, kiedy taki zarządca, nie został ustanowiony za życia przedsiębiorcy, to ustawodawca przewidział 2-miesięczny termin, od momentu śmierci przedsiębiorcy, na możliwość powołania zarządcy. Osoby, które zgodnie z przepisami prawa spadkowego, nabywają uprawnienia do przedsiębiorstwa, mogą powołać zarządcę sukcesyjnego. Wymagana jest tutaj zgoda osoby, która ma zostać zarządcą sukcesyjnym, udzielona w formie aktu notarialnego. Ponadto, notariusz sporządza akt powołania zarządcy sukcesyjnego, który następnie przekazywany jest do CEIDG. Trzeba mieć tutaj na uwadze, że termin 2 miesięcy, nie podlega przedłużeniu, ani przywróceniu. Jeżeli wskazany okres minie, to nie ma już możliwości, aby zarządca sukcesyjny został powołany.
Zarząd sukcesyjny, a pracownicy przedsiębiorstwa
W nowelizacji ustawy zawarte zostały postanowienia odnośnie pracowników przedsiębiorstwa, które przejmowane jest przez zarządcę sukcesyjnego. Generalna zasada brzmi, że umowy o pracę w danym przedsiębiorstwie zachowują swoją moc przez okres 30 dni, od daty śmierci pracodawcy. W terminie od dnia śmierci pracodawcy, do dnia ustanowienia zarządcy sukcesyjnego, następcy prawni zmarłego przedsiębiorcy, mogą dokonywać tzw. czynności zachowawczych. Ma to na celu zachowanie ciągłości pracy przedsiębiorstwa i zminimalizowanie możliwości występowania jakichkolwiek strat finansowych. W związku z tym, osoba uprawniona do wykonywania czynności zachowawczych, może w ciągu 30 dni, od daty śmierci pracodawcy, podpisać z pracownikami pisemne porozumienie, stanowiące o tym, że umowy o pracę pozostają w mocy, do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego lub do czasu upływu terminu na powołanie zarządcy sukcesyjnego. Pozwala to na zachowanie ciągłości zatrudnienia.
Zarządca sukcesyjny, a licencje, koncesje i pozwolenia
Warto mieć również na uwadze, szczególne uregulowania, które określają możliwość wykonywania przez zarządcę sukcesyjnego praw z koncesji, licencji czy pozwoleń, jakie wydane zostały na rzecz zmarłego przedsiębiorcy, przez różnego rodzaju organy. Ustawodawca zaznaczył, że zarządca sukcesyjny, może posługiwać się wyżej wymienionymi dokumentami, pod pewnym warunkiem. W ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia ustanowienia zarządcy sukcesyjnego, należy złożyć odpowiedni wniosek do urzędu o potwierdzenie wykonywania danej decyzji. W przypadku niedopełnienia tego obowiązku, prawa z wydanej decyzji wygasną. Doskonałym przykładem, może być tutaj wykonywanie praw z licencji transportowej. Jeżeli zarządca sukcesyjny, nie zwróci się do urzędu, który wydał licencję, to z upływem okresu trzech miesięcy, licencja bezpowrotnie wygaśnie.
Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego, jest często jedynym sposobem, na zapewnienie ciągłości działania przedsiębiorstwa. W związku z tym, każdy przedsiębiorca, prowadzący jednoosobowa działalność gospodarczą, powinien mieć tę kwestię na uwadze.
T&M nr 6/2021
Anna Sikora
Prawnik Kancelarii Prawnej Viggen
Add comment