Chłodna kalkulacja
Transport chłodniczy rządzi się swoimi prawami.
Określają je szczegółowe przepisy, ale też wymagania finalnych odbiorców towarów. Aby sprostać tym wymaganiom, z jednej strony konieczne są odpowiednie pojazdy, a z drugiej narzędzia IT, sprawiające, że w czasie transportu towary nie utracą swych nominalnych cech organoleptycznych i fizykochemicznych.
By wozić artykuły spożywcze, chemiczne, farmaceutyki, słowem wszystko to do czego niezbędne jest zachowanie tzw. kontrolowanej temperatury potrzeba odpowiednich środków. Kontrola i zdalne monitorowanie temperatury czy wilgotności to tylko niektóre z funkcji pojazdów realizujących takie przewozy. Bywa, że wyzwaniem staje się transport kilku rodzajów towarów w różnych warunkach temperaturowych. Producenci co rusz proponują kolejne, tego rodzaju rozwiązania.
Naczepy, zabudowy…
Koncern Schmitz Cargobull permanentnie udoskonala swoje produkty. W naczepie chłodniczej S.KO Cool warto wspomnieć o pakiecie rozwiązań służących do bezpiecznego mocowania ładunku, nowej podłodze z listwą cokołową o wysokości 300 mm oraz udoskonalonym agregacie chłodniczym S.CU., z przyjaznym dla użytkownika wyświetlaczem. Kierowca ma możliwość obsługiwania urządzenia przy pomocy smartfona. Wzmocnienia (stalowa osłona) doczekał się dół przedniej ściany. To ochrona przed uszkodzeniami przy sprzęganiu naczepy z ciągnikiem siodłowym. Wzmocnienie, w postaci rolek ze stali nierdzewnej otrzymał też tylny portal pojazdu, co ma stanowić zabezpieczanie przed uderzeniami o rampę załadunkową. Trzyosiową chłodnię można zaopatrzyć w podwójny pokład, pozwalający na załadowanie 66 europalet (33 europalety na podłodze, a kolejne 33 ustawione na poprzecznych belkach, zamocowanych w ścianach bocznych szynach, uwzględniających rozstaw paletowy). Opcjonalnie oferowana jest izolowana ściana działowa (podział ładowni na niezależne temperaturowo komory). Może być złożona pod dachem, gdy nie jest potrzebna.
Lamberet dostarcza odbiorcom zabudowy chłodnicze już ponad 80 lat. CX System to autorskie rozwiązanie. Bazuje m.in. na pionowych wspornikach wbudowanych w gładką, przednią część naczepy, poprawiających i przyspieszających przepływ strumienia powietrza – przenosząc go na boczne ściany. Ponadto, spojler wbudowany w podwozie zapobiega zakłóceniom dopływu powietrza do silnika jednostki chłodzącej, a podwójnie profilowane „skrzydła” przymocowane do podwozia zwiększają aerodynamikę pojazdu. W istocie zatem powietrze, które uderza w podwozie, jest przekształcane w siłę napędową. Lamberet ma w ofercie np. SR2 Green Liner - naczepę chłodniczą zaprojektowaną z myślą o długodystansowych trasach. Na dwóch poziomach może zmieścić się 66 palet. Jednocześnie zmniejszono wagę podwozia SR2 Green Liner (o tonę w stosunku do średniej wagi naczep w tej kategorii). Dzięki połączeniu materiałów kompozytowych o dużej izolacyjności, stworzono nowy rodzaj, izolujący o kilkanaście procent skuteczniej niż metalowe panele. SR2 Green Liner posiada czteroczęściowe, modułowe podwozie.
Sporym powodzeniem cieszą się też naczepy marki Kässbohrer (SRI). Podwozie wykonano ze stali S700 MC. Izolowane ściany boczne mają 60 mm grubości, wykonano je z paneli GRP z warstwą izolacji. Przy podłodze, do wysokości 285 mm jest listwa osłonowa. Dach ma grubość 84 mm, wykonano go z izolowanych paneli. Ścianę tylną stanowią dwuskrzydłowe drzwi, również z paneli GRP (grubość 85 mm). Technologia paneli kompozytowych ma gwarantować optymalną izolację zmniejszającą zużycie paliwa, co przyczynia się do obniżenia całkowitego kosztu posiadania (przenikalność cieplna K = 0,343 W/m²K). Dodatkowo, technologia płyt warstwowych GRP ułatwia transport wielotemperaturowy, a kanał wentylacyjny pozwala na równomierną dystrybucję chłodzenia po całym nadwoziu. Elastyczność operacyjną ma zwiększać łatwa w obsłudze ściana działowa (opcja podwójnego pokładu z belkami o nośności 1000 kg).
Od swojego powstania w 1934 r. firma Kögel wyprodukowała ponad pół miliona naczep i przyczep. Cenione są za trwałość, osiąganą m.in. dzięki stale udoskonalanym zabezpieczeniom antykorozyjnym. – Kögel zabezpiecza wszystkie produkowane naczepy antykorozyjnie systemem KTL Nano Ceramic. To najnowocześniejsza i najlepsza powłoka, dająca gwarancję długoletniej bezproblemowej eksploatacji nawet w przypadku zastosowań sprzyjających korozji takich, jak transport kontenerów morskich. Powłokę można w każdej chwili odnowić, co dodatkowo wydłuża życie naczepy i podnosi jej efektywność kosztową – mówi Daniel Kozikowski, dyrektor handlowy w Grupie DBK odpowiedzialny za markę Kögel. Ponad 60 lat temu Kögel zaprezentował naczepę-chłodnię wykonaną w całości z tworzyw sztucznych, a w 1976 r. pierwsze naczepy-chłodnie o samonośnej konstrukcji. Obecnie w ofercie jest Kögel Cool – PurFerro quality, linia naczep wyróżniających się m.in. wyjątkowo cichą podłogą, redukującą hałas przy załadunku czy rozładunku o 10 dB. Tym samym naczepa może być wykorzystywana w dostawach do placówek handlowych w godzinach nocnych. Do wykonania izolacji, w Kögel Cool – PurFerro wykorzystano piankę nie zawierającą freonu. Niski współczynnik przenikania ciepła oznacza mniejsze zużycie energii, a niewielka masa własna – wysoką ładowność. Mocowanie przewożonych towarów ułatwiają opcjonalne szyny piętrowe i kotwowe zintegrowane ze ścianami. Efektywność zwiększają dodatkowe, aerodynamiczne obudowy z dyfuzorem dachowym oraz wsuwanymi tylnymi klapami, zaprojektowane dla redukcji spalania. Na wygodę eksploatacji wpływa też koryto zespawane z aluminium. Dzięki temu rozwiązaniu czyszczenie podłogi jest łatwiejsze. Taka konstrukcja zapobiega też przenikaniu wilgoci do elementów nośnych.
Cool Liner to z kolei produkt marki Krone. Z okazji 25-lecia pokazano naczepę w odświeżonej wersji. Standardowe wyposażenie stanowi połączenie sieciowe z Krone Telematics (system monitoruje lokalizację, drzwi, dane operacyjne, temperaturę chłodzenia, stan chłodziarki i sprzężenia oraz generuje komunikaty o błędach z układu hamulcowego), innowacyjna jest koncepcja oświetlenia, zoptymalizowano uszczelki drzwi, przeprojektowano listwę odbijającą - odboje, nowy zestaw ochrony przed uderzeniami oraz kompleksowe wyposażenie dodatkowe. Wzmocniono tę część naczepy, która najczęściej styka się z rampą. W rezultacie energia jest pochłaniana przez podwozie, a nadbudowa jest chroniona. Przeprojektowana przegroda składa się na bok, co upraszcza czyszczenie pojazdu.
Ponad pół wieku doświadczenia w produkcji chłodni ma hiszpański SOR. Istnieje możliwość wykonania ładowni chłodniczej do wysokości wewnętrznej 3,2 m oraz długości 20 m. SOR Iberica oferuje kompletne naczepy chłodnicze wyróżniające się jednym z najlepszych współczynników przenikalności K na rynku. Jak wyliczono, przy agregacie pracującym przez 1500 godzin można zaoszczędzić ponad 585 l paliwa w porównaniu do chłodni z zabudową panelową. Naczepy SOR Iberica mają solidną konstrukcję przy utrzymaniu niskiej masy własnej. Istnieje możliwość zamówienia ramy w wersji ocynkowanej lub lakierowanej. SOR Iberica stosuje podzespoły (osie, pneumatyka, opony, układy oświetlenia) tylko markowych producentów. Tylny portal jest specjalnie wzmocniony, aby chronić pojazd podczas cofania do rampy. Zróżnicowane wyposażenie opcjonalne przystosowuje naczepę do indywidualnych potrzeb użytkowników. Obejmuje m.in. szyny do mocowania ładunku, stałe i przesuwne ścianki działowe, podłogę antyhałasową zgodną z wymogami PIEK oraz uchwyty promowe wraz z odpowiednim wzmocnieniem podwozia.
Po pięciu latach współpracy z SOR Iberica, w połowie ubr. w ręce francuskie powróciła marka Chereau. Jeśli chodzi o pojazdy chłodnicze Chereau, trwa produkcja i czterech rodzin produktowych. Chereau Inogam EVO to najchętniej kupowana naczepa chłodnia na rynku francuskim. Ma obecnie nowe, mocniejsze podwozie, które jest również lżejsze dzięki zastosowaniu nowych materiałów. W ten sposób zaoszczędzono 233 kg w przypadku podwozia i 143 kg w przypadku zabudowy. Wśród wyposażenia wpływającego na bezpieczeństwo wymienić można system LoadBrake ADI pozwalający na blokowane hamulców naczepy podczas jej rozładunku, tylną kamerę dającą panoramiczny obraz strefy za pojazdem, dodatkowe oświetlenie boczne poprawiające widoczność przestrzeni wokół pojazdu oraz Lifeline-C, czyli linkę bezpieczeństwa chroniącą personel przed upadkiem z wysokości podczas obsługi agregatu chłodniczego. Na uwagę zasługuje również zmodernizowana przegroda wewnętrzna Easy-C i system otwierania tylnych drzwi roletowych SmartOpen-C. Z kolei naczepę Chereau Performance z panelami próżniowymi VIP (Vacuum Insulated Panel) wyposażono w system szyn wzdłużnych i pionowych ATD-C (współczynnik przewodzenia ciepła K na poziomie 0,27 W/m2K). Wśród zalet Chereau Performance jest np. to, że izolacja przy redukcji energii agregatu potrzebnej do produkcji zimna i możliwości utrzymania temperatury w przypadku problemów z agregatem chłodniczym jest wydajniejsza o 25 proc. Jeśli agregat chłodniczy wyłącza się, a załadunek odbywał się w temperaturze +2°C, to wzrost temperatury do +7°C w naczepie Inogam EVO trwałby ok. 3 h 20 min, natomiast w przypadku chłodni Chereau Performance wydłuża się do 11 h i 20 min. Inną korzyścią jest to, że przy lepiej izolowanym nadwoziu wartość odsprzedaży pojazdu może być wyższa. Naczepy z nowej gamy Chereau Performance otrzymują 15-letnią gwarancję na spełnienie wymagań ATP.
D.A.C. ma ponad 40 lat, a produkcją zabudów samochodowych zajęła sięw 1999 r. Produkuje izotermy/chłodnie, dokonuje przebudów vanów-blaszaków,konstruuje i wytwarza nadwozia na ramy aut oraz przyczepy. Do najpopularniejszych należą przyczepy-izotermy, przeznaczone do transportu ładunków wymagających temperatury do 0 st.C. (chłodnie do - 20 st.C; mroźnie do -30 st.C). Przykładowe wymiary takiej przyczepy (szer. x wys. x dł.) wynoszą: 2.120 x 2.200 x 3.500 mm. Ściany boczne i drzwi stanowi ultralekka konstrukcja samonośna typu sandwich, izolowana termicznie styroformem / pianą poliuretanową utwardzoną (bez mostków cieplnych) z poszyciem laminat-laminat. Ma grubość 50 mm. Podłogę zbudowano ze sklejki utwardzonej, dwustronnie foliowanej, wodoodpornej z odciskiem siatki antypoślizgowej. Drzwi tylne są dwuskrzydłowe, otwierane o kąt 270 st. W każdym ze skrzydeł znajduje się rygiel zamykający. Ściana przednia jest wzmacniana, przygotowana pod montaż agregatu chłodniczego. Do zabezpieczenia ładunku służy listwa transportowa (ładunek można zabezpieczyć pasami transportowymi lub drążkiem rozporowym). W oświetleniu wewnętrznym zastosowano lampy LED z czujnikiem ruchu.
W rolach głównych osie
Utrzymywanie reżimu temperaturowego to jedno, inną sprawą jest umiejętność uzyskania efektu możliwie niskim kosztem. Sprzyjać mają temu naczepy, w których stosowane są systemy generujące prąd z osi. Propozycji tego rodzaju pojazdów w ostatnim czasie przybywa.
Testom poddano także naczepę Schmitz Cargobull S.KOe Cool Smart, jest to chłodnia z elektrycznym agregatem i osią ze zintegrowanym generatorem prądu. Co umożliwia bezemisyjne oraz ciche dostarczanie towarów do sklepów. Jednostka naczepy (S.CUe) służy do bezemisyjnego chłodzenia, bądź ogrzewania ładunku (moc sięga 9100 W). S.KOe posiada m.in. zelektryfikowaną oś odzyskującą energię podczas procesu hamowania, a tym samym skraca czas ładowania akumulatora za pośrednictwem sieci energetycznej. Pojazd z osią zelektryfikowaną ładuje akumulator już w trakcie jazdy, a zatem czynność tę w centrum dystrybucji można albo całkowicie pominąć, albo przynajmniej znacząco skrócić. Tym samym skróceniu ulega też czas przerw w eksploatacji pojazdu. Naczepa standardowo wyposażona jest w telematykę TrailerConnect. Może być używana m.in. do monitorowania stanu naładowania akumulatora, pozostałym czasie ładowania, a także informowania o dostępnym zasięgu.
Naczepę chłodniczą z osią generującą prąd pokazała też kilka tygodni temu firma Kögel. Cool PurFerro posiada oś marki SAF-Holland, o nazwie TRAKr. System rekuperacji generuje prąd przy hamowaniu lub toczeniu (podobnie jak ma to miejsce w samochodach). Powstająca w ten sposób energia trafia do umieszczonego pod podwoziem akumulatora, by następnie zasilać agregat chłodniczy. Dzięki temu niską temperaturę można uzyskać praktycznie bez emisji dźwięku, a jednocześnie bez wydzielania gazów cieplarnianych. Kögel podkreśla, że agregat może pracować również w czasie nocnego postoju, nie generując przy tym uciążliwego dźwięku. Nadwozie furgonowe naczepy Kögel Cool – PurFerro składa się z izolacyjnej pianki, a powłoka paneli ze stali jest pokryta od zewnątrz twardą folią z PCW. Ściany mają grubość 45 lub 60 mm, dach 85 mm, a podłoga 125 mm.
Dość przełomowym wydarzeniem była prezentacja produktu będącego efektem nawiązanego niedawno partnerstwa Trailer Dynamics i Krone w rozwoju zelektryfikowanego pojazdu eMega Liner. Prototyp naczepy eMega Liner, który pokazano podczas Krone Executive Logistics Summit w Lingen, już podczas pierwszych jazd testowych osiągnął redukcję emisji oleju napędowego i dwutlenku węgla o ponad 20 proc. Sercem rozwiązania jest zintegrowany, elektryczny układ napędowy, który można podłączyć do dowolnej, konwencjonalnej naczepy na zasadzie plug-and-play. Kluczowy element to technologii to e-oś, która napędza naczepę, a także odzyskuje energię hamowania. Energia akumulatora w eTrailer wystarcza na co najmniej 500 km. Jeśli infrastruktura ładowania na planowanej trasie jest niewystarczająca, powstałą „lukę” można wypełnić korzystając z pokładowej ładowarki.
Istotne „drobiazgi”
Thermo King ma od niedawna w swym portfolio agregat chłodniczy – ADVANCER. Seria dedykowana do naczep dostępna jest w trzech modelach: A-360, A-400, A-500. Konstruktorzy postawili na zupełnie nową technologię, architektura agregatu opiera się na niezależnym od silnika, w pełni regulowanym przepływie powietrza, większej mocy sprężarki, a także zdolności zmiennego wydmuchu powietrza z parownika, niezależnego od prędkości obrotowej silnika. To dodatkowy element istotnie wpływający na oszczędności użytkowania. Agregat udostępnia na wyświetlaczu dane dotyczące zużycia paliwa. Informacje te dostępne są również na portalu TracKing. Producent przygotowuje również swoje urządzenie do wykorzystania napędu osi naczepy do zasilania własnego agregatu. Podczas transportu towarów wymagających mniejszej cyrkulacji powietrza można ją ograniczyć, zwiększając w ten sposób wydajność zużycia paliwa. I odwrotnie, dzięki inteligentnemu systemowi dystrybucji energii można schładzać wnętrze o 40 proc. szybciej. W celu szybkiego i wydajnego chłodzenia przepływ powietrza można zaprogramować w taki sposób, aby przemieszczało się górą zaraz po zamknięciu drzwi chłodni.
Ciekawostkę stanowi również modułowy naczepowy agregat chłodniczy marki CELSINEO, będące efektem współpracy firm Krone i Liebherr. Wydajność chłodnicza jest rozdzielona pomiędzy trzy identycznie zaprojektowane moduły chłodnicze typu plug-and-play, z których każdy zawiera niezależny, hermetycznie zamknięty obwód chłodniczy z zaledwie kilkoma komponentami. Oznacza to kolejną istotną korzyść dla firm transportowych, ponieważ inteligentne sterowanie trzema modułami chłodniczymi umożliwia jednoczesne tryby pracy chłodzenia i rozmrażania. Podczas gdy dwa moduły są chłodzone, jeden może być w trybie odszraniania, skutecznie minimalizując niepożądane skoki temperatury podczas cykli odszraniania. Walorem jest nie tylko bezpieczeństwo przewozów, ale też prostszy serwis CELSINEO w porównaniu z konwencjonalnymi systemami chłodniczymi. Przeszkolony personel serwisowy może szybko i relatywnie niedrogo wymienić wadliwy moduł chłodniczy w ciągu godziny.
T&M nr 4/2022
Tekst: Michał Jurczak
