Naczepy i przyczepy niskopodwoziowe
Do dużych i ciężkich... Przewóz pojazdów, maszyn budowlanych, rolniczych, samolotów, jak również innych towarów o nietypowych gabarytach, np. elementów turbin, wymaga wyspecjalizowanego taboru.
Przewozy tego rodzaju stają się coraz bardziej znaczącym sektorem transportu drogowego. Wiele naczep niskopodwoziowych to produkty niemal jednostkowe, odpowiadające życzeniom konkretnego użytkownika.
Większość „niskopodwoziówek” jest konfigurowana pod szczegółowe zamówienie, a wyjątki stanowią prostsze pojazdy dla firm budowlanych, przeznaczone do transportu najpopularniejszych maszyn. Rynek naczep niskopodwoziowych w Polsce jest stosunkowo niewielki, ale wyjątkowo stabilny. Co roku do klientów trafia kilkadziesiąt nowych pojazdów, uzupełnienie stanowi, dość niewielki import naczep „z drugiej ręki”. Procedura rejestracyjna tak specjalistycznych pojazdów objęta jest rygorystycznymi przepisami (proces jest szczególnie długi, gdy naczepa pod względem konstrukcyjnym odbiega od rozwiązań typowych).
<śt> Konstrukcyjne alternatywy
Cechą wspólną naczep niskopodwoziowych jest masywna konstrukcja ramy, co pozwala na bezpieczne przenoszenie dużych obciążeń, niezależnie od warunków drogowych (stal o podwyższonej wytrzymałości). Ofertę otwierają proste „jednoosiówki”, na drogach najczęściej spotykamy jednak pojazdy trzy- i czteroosiowe, stosowane głównie do przewozu koparek, ładowarek, walców, a nierzadko również dużych maszyn rolniczych (ciągniki, kombajny). Integralną częścią mierzącej zazwyczaj 8-9 m platformy jest najazd pozwalający na stosunkowo łatwe umieszczenie pojazdu na naczepie.
Najczęściej spotykane są naczepy niskopodwoziowe typu semi z balkonem i umieszczonym niżej, zazwyczaj rozsuwanym zasadniczym pokładem ładunkowym. Popularnością cieszą się też platformy, z całkowicie płaskim pokładem ładunkowym (są też platformy tele o pojedynczym, podwójnym, potrójnym lub poczwórnym rozciągu), a także naczepy typu tiefbett z rozsuwanym pokładem ładunkowym tuż nad jezdnią, poniżej pokładu z wózkiem jezdnym. Do dyspozycji są ponadto konstrukcje modułowe, a dzięki połączeniu tych modułów – czyli wózków o dwóch, trzech, czterech, pięciu lub sześciu niezależnie zawieszonych na goleniach liniach osiowych – można transportować ładunki ważące kilkaset a nawet kilka tysięcy ton.
W zależności od rodzaju transportowanych pojazdów (rozstaw osi, długość całkowita), różny jest też kąt (wynika z długości) zastosowanych najazdów. Stosowane są rozwiązania jedno- lub dwutorowe, czasem również z możliwością dodatkowego poszerzania. Pokłady naczep wykładane są zazwyczaj twardym drewnem (pełni ono m.in. funkcję antypoślizgową). Pomimo sporych rozmiarów większość naczep niskopodwoziowych są to pojazdy dość zwrotne, a dzięki skrętnym osiom wleczonym są w stanie poruszać się również np. na wąskich placach budowy (rozładunek i załadunek maszyn).
Naczepy można wyposażać w kilka typów zawieszeń, do wyboru przyszłego użytkownika pozostaje tradycyjne zawieszenie mechaniczne na resorach wielopiórowych, zawieszenie pneumatyczne oraz hydrauliczne (zazwyczaj standardowo stosowane w naczepach o pięciu lub więcej osiach).
<śt> Do wyboru…
W Demarko Special Trailers podkreślają, że naczepy są zawsze jednostkowymi projektami dostosowanymi do wymagań firm transportowych, m.in. pod względem terenu, w jakim będą wykorzystywane, przewożonych towarów, a także udogodnień dla kierowców. Punktem wyjścia są projekty standardowych naczep produkowanych przez Demarko, na ich podstawie firma jest w stanie stworzyć każdy, nawet najbardziej rozbudowany wariant. Tak było w przypadku naczep dostarczonych do czołowego, polskiego producenta urządzeń dla energetyki i przemysłu. Naczepa przeznaczona m.in. do transportu kontenerowych stacji transformatorowych, prefabrykatów betonowych czy elementów konstrukcji urządzeń energetycznych została dopasowana i „uszyta na miarę”, a wyjściową konstrukcję stanowiła naczepa serii ST. Zmieniono konfigurację rozciągnięć tak, aby cały zestaw podczas transportu miał możliwie najmniejszą długość. Standardowe koła o średnicy 17-19 cali, na potrzeby użytkownika zamieniono na większe, 22,5-calowe. Dzięki wysokiemu profilowi naczepa może realizować zadania na terenie każdej budowy.
Również praktycznie każdy pojazd niskopodwoziowy marki Mega jest wykonywany zgodnie z potrzebami konkretnego klienta, począwszy od szczegółów konstrukcyjnych a skończywszy na kolorystyce i oznakowaniu. Mega stawia na proste i sprawdzone rozwiązania. Podwozie może mieć od dwóch do pięciu osi (marki SAF, BPW lub Gigant), nośność osi mieści się w przedziale od 5,5 do 12 t. Do wyboru są opcje skrętu i podnoszenia, układy hamulcowe z systemem Haldex, Knorr lub Wabco. - Również w przypadku powierzchni ładunkowej istnieje spory wybór. Powierzchnia może być płaska, z zagłębieniem, z zagłębieniem i konstrukcją wyrównującą oraz z zagłębieniami na koła. Powierzchnia wykańczana jest twardym drewnem, antypoślizgową wodoodporną sklejką lub blachą ryflowaną. Na życzenie może być dodatkowo wykonana konstrukcja do ochrony przewożonego ładunku przed wpływami warunków atmosferycznych – podkreślają w Mega Trailers.
Do wszelkiego rodzaju zadań nadają się też pojazdy niskopodwoziowe Schwarzmüller. Są odpowiednie do transportu maszyn budowlanych, ale sprawdzą się również przy przewozie drewna, kontenerów oraz innych wielkogabarytowych ładunków. W ofercie są przyczepy z dyszlem, przyczepy z osią centralną oraz naczepy siodłowe w wersji dwu- do pięcioosiowej z różnego rodzaju osiami skrętnymi. Platformy dostępne są w wersji prostej, załamanej i rozsuwanej. Swoją uniwersalność pojazdy tej marki zawdzięczają wyposażeniu, np. kłonicom do transportu drewna lub systemom Twistlock do przewozu kontenerów. Hydraulicznie opuszczane platformy zapewniają w razie potrzeby dodatkową wysokość załadunkową. Rampy posiadają układ hydrauliczny umożliwiający ich pionową bądź poziomą regulację. Wyposażenie standardowe obejmuje m.in. kieszenie w ramie zewnętrznej, na stalowe profile rurowe . Przestrzeń ładunkowa wyłożona jest deskami z drewna modrzewiowego. Dostępna jest również podłoga wykonana z drewna twardego.
Inny przykład różnorodności rozwiązań stanowią naczepy Kässbohrer. Model K.SLL 2 umożliwia transport ciężkich ładunków o wysokości ponad 3,7 m, dzięki zastosowaniu platformy o wysokości zaledwie 300 mm. Wypinana łabędzia szyja skraca proces ładowania towarów wielkogabarytowych i poprawia bezpieczeństwo załadunku (możliwość ładowania i rozładunku z przodu naczepy). Istnieje możliwość przedłużenia pojazdu o 5,5 m. Naczepa jest wyposażana w możliwą do zdemontowania podłogę z twardego drewna, która umożliwia transport owalnych ładunków. Bezpieczeństwo gwarantują ponadto oferowane w wyposażeniu standardowym gniazda pod kłonice (6 x 2) oraz 34 pierścienie mocujące o wytrzymałości do 13 t. W ofercie tego producenta jest też naczepa K.SLS.L 3 o masie 8 t. Pierścienie mocujące rozmieszczono na łabędziej szyi, platformie ładunkowej i profilu brzegowym ramy. Można wybierać spośród siedmiu rodzajów ramp najazdowych, o kątach nachylenia od 10 do 14 st. i regulowanej odległości (możliwość załadunku różnych pojazdów niezależnie od ich masy, rozstawu kół i prześwitu). Gamę uzupełnia K.SLH 6, wydłużana „niskopodwoziówka” z hydraulicznie skrętnymi osiami, o konstrukcyjnej dmc 106 t. Hydrauliczne osie skrętne są sterowane zdalnie. Tym, co pozwala jej na przewóz ekstremalnie ciężkich ładunków, jest łabędzia szyja o dopuszczalnym obciążeniu konstrukcyjnym 34 t.
Na możliwość dokładnego dopasowania pojazdów do potrzeb konkretnego nabywcy stawia też Wielton, oferując zarówno naczepy z pokładem stałym, jak i rozsuwanym. Pojazdy niskopodwoziowe Wieltonu Konstruowane są przede wszystkim z myślą o transporcie maszyn budowlanych, dużych maszyn rolniczych a także konstrukcji budowlanych . Nowe rozwiązania konstrukcyjne mają zapewnić wytrzymałość konstrukcji w długoterminowej eksploatacji, zachowując przy tym relatywnie niską masę własną oraz doskonałe własności trakcyjne pojazdów.
<śt> Długie do zadań szczególnych
Wśród dostawców szczególnie wyspecjalizowanych rozwiązań jest Goldhofer. Ma w ofercie m.in. naczepy semi z teleskopowym rozciąganiem, naczepy tiefbett oraz modułowe. Są wśród nich rozwiązania do przewozu elektrowni wiatrowych, np. FTV 300 to zestaw do transportu śmigieł elektrowni wiatrowych w trudnych warunkach terenowych, zwłaszcza w górach. Takie urządzenia mogą być zamontowane m.in. na samojezdnych wózkach 6- lub 8-osiowych typu PST/SL-E. Mogą też być ustawione na przyczepie modułowej klasy THP. Pojazdy mają balast równoważący masę śmigła. Adaptery z wstępnie nawierconymi otworami pozwalają na przyśrubowanie różnych typów łopat. Śmigło można unieść maksymalnie pod kątem 60 st.
Nooteboom ma z kolei w swej gamie m.in. nową naczepę semi-niskopodwoziową Manoovr MPL z muldą koparkową. Nadaje się do transportu wszelkich maszyn, np. do rozbiórki, których ramię może być umieszczone w zagłębieniu. Mulda koparkowa jest oferowana na życzenie dla wszystkich naczep programu Manoovr, które mają do sześciu linii osiowych. Szerokość muldy zależy od szerokości naczepy. Przy pojeździe o szerokości 2,74 m mulda ma szerokość 800 mm, a przy naczepie szerokiej na 2,89 m szerokość muldy rośnie do 950 mm. MPL Manoovr z muldą koparkową jest dostępna z rozstawami osi 1,36 albo 1,51 m. Wysokość pokładu to 780 mm, skok zawieszenia 500 mm, kąt skrętu 60 stopni (nawet 70 stopni dla wózków Multidolly). Pierwsze egzemplarze trafiły do wieloletniego partnera Nooteboom, firmy Van der Vlist.
Inny z rynkowych potentatów, specjalizujący się w produkcji największych, wieloosiowych „niskopodwoziówek” to Faymonville. Rodzina obejmuje m.in. naczepy CombiMAX z nisko umieszczoną podłogą. Rozwiązanie ma charakter modułowy, istnieje możliwość różnorodnych kombinacji poszczególnych elementów, dostosowujących naczepę do konkretnych potrzeb czy warunków transportu. Ładowność takich naczep sięga 200 ton. Podwozia są wykonane w wersji osi wahliwych i dzielonych na zasadzie Twin Axle II oraz w wariancie kierowanych ramion osi. Nowością jest kombinacja trzech systemów połączeń trakcyjnych: uniwersalna głowica, adapter hakowy oraz montowany teleskopowy dźwigar środkowy (Add-On Beam). Specjalna głowica pozwala połączyć komponenty o zróżnicowanych szerokościach i wysokościach. Typoszereg CombiMAX skupia w sobie zalety systemu modułowego z łatwością obsługi konwencjonalnego pojazdu, jak MultiMAX, MegaMAX lub VarioMAX.
Przegląd oferty producentów naczep niskopodwoziowych
DEMARKO
Seria ST to najpopularniejsze naczepy Demarko, o uniwersalnej charakterystyce. Producent używa podzespołów najwyższej klasy, w tym osi uznanych marek, co pozwala mu zaoferować naczepy na zawieszeniu pneumatycznym, mechanicznym, a w niedalekiej przyszłości także hydraulicznym.
Układy jezdne wyposażane są w systemy skrętu osi oparte na siłownikach hydraulicznych sprzężonych ze sworzniem królewskim. Modułowa konstrukcja pozwala na wielokrotne wydłużanie oraz poszerzanie. Przy rozciągniętej naczepie, funkcjonalność zapewnia np. stół pośredni, który w zależności od wymiarów może być wyposażony w gniazda kłonicowe, poszerzenia teleskopowe, czy zagłębienia. Maksymalne obciążenie linii osi sięga 16 t. Wysokość pokładu ładunkowego można modyfikować wykonując specjalne zagłębienia na koła lub łyżki transportowanych maszyn budowlanych. Dostępne modyfikacje naczep serii ST sprawiają, że w wyjątkowych przypadkach mogą spełniać niektóre funkcje naczep platformowych lub z obniżonym pokładem.
DOLL
Gama „niskopodwoziówek” marki Doll obejmuje m.in. naczepy Panther w wersji 1+4. Poprzez podłączenie jednoosiowego wózka za wahliwą łabędzią szyją są one również kompatybilne z trzyosiowym ciągnikiem. Zastosowano niskoprofilowe ogumienie w rozmiarze 205/65 R17,5, tym samym możliwa jest regulacja wysokości ładunkowej (może być opuszczona o 70 mm lub podniesiona o 245 mm). Poprzez połączenie hydraulicznego zawieszenia pierwszej osi z łabędzią szyją obciążenie siodła może być hydraulicznie regulowane w przedziale od 17,5 do 22,5 t. Naczepy po podwójnym rozsunięciu osiągają długość 23,3 m. Przez zamontowanie dodatkowych belek przedłużających za pierwszą osią można jeszcze bardziej zwiększyć długość.
FAYMONVILLE
Belgijski producent oferuje naczepy do transportu ładunków nienormatywnych, do przewozu prefabrykatów budowlanych i dłużycy. Do transportu ładunków nienormatywnych służy MultiMAX, rodzina naczep semi, od dwu- do dziesięcioosiowej, rozciąganych teleskopowo do 48 m. Od niedawna w naczepach semi Faymonville dostępne jest niezależne zawieszenie i hydraulicznie rozszerzany pokład ładunkowy. MegaMAX to rodzina naczep tiefbett (od jednej do pięciu osi) z odpinaną łabędzią szyją i możliwością podpięcia jedno-, dwu- lub trzyosiowego wózka dolly. GigaMAX to również trzy- lub czteroosiowe naczepy tiefbett z dodatkową osią podporową przy łabędziej szyi. Nowością jest rodzina CombiMAX, czyli pojazdy o możliwościach porównywalnych z modułowymi, jednak lżejsze, bardziej uniwersalne i tańsze w zakupie oraz eksploatacji. Jedną z ich zalet jest możliwość zmiany liczby osi w drodze, bez użycia dźwigu (także w stanie załadowanym).
FLIEGL
Fliegl, którego dystrybutorem w Polsce jest firma Lux-Truck, ma w ofercie zarówno naczepy, jak i przyczepy niskopodwoziowe. Przykładem jest nowa, lekka (odpowiedni dobór stali i konstrukcji), prezentowana na targach Bauma, przyczepa trzyosiowa DTS 300 Green light. Produkowana jest z wysokiej jakości stali konstrukcyjnej. Pojazd o masie 5,5 t i ładowności 24,5 t (DMC 30 t) zawieszony jest na dziesięciotonowych osiach. Pokład wypełniany jest twardą deską 70 mm, obniżona jest wysokość załadunku dolnego pokładu – 850 mm.. Przyczepa wyposażana jest w najazdy o długości 2,8 m i szerokości 750 mm. Długość górnego pokładu – 2,3 m, dolnego – 5,9 m, całkowita długość – 10,3 m, całkowita szerokość – 2,55 m.
GOLDHOFER
Sprawdzona rodzina pojazdów STZ-VP doczekała się ostatnio nowej wersji, oznaczonej 285 (dzięki nowemu ogumieniu o rozmiarze 285). Nowy wariant pojazdu, który ze względu na większe ogumienie umożliwia dużo większe ładowności i z połączeniem dla nacisków na siodło aż do 52 t sprawdza się nawet w najcięższych zadaniach. To najpotężniejsza naczepa marki Goldhofer, wyposażona w technologię osi wahliwej. Pojazd dostępny jest w konfiguracjach od trzech do dziesięciu linii osi. Do wyboru są różne warianty pokładu ładunkowego, jak teleskopowany pokład płaski, do przewozu kotłów, jak i do przewozu koparek. Producent podkreśla, że obciążenie techniczne na linię osi wynosi 16 t, a najniższy możliwy, płaski pokład ładunkowy ma wysokość 200 mm. Przekazanie obciążeń na wszystkie koła jest równomierne, promień skrętu sięga 65 st. Stosowanie łabędzich szyi z przednimi nadwoziami lub bez, możliwość kombinacji przednich nadwozi z rodziną pojazdów MPA-K oraz możliwość kombinacji tylnych nadwozi z modułami z rodziny THP gwarantuje elastyczność transportową oraz tworzy z STZ-VP (285) naczepę uniwersalną.
KÄSSBOHRER
W seryjnej produkcji są pojazdy od dwu do ośmioosiowych, o ładowności przekraczającej 100 t. Każda z nich może być dostarczona w kilku wariantach wykonania – z rampami najazdowymi lub bez, osiami stałymi lub skrętnymi. Rozciągane ramy i dodatkowe platformy ładunkowe pozwalają uzyskać ponad 21 m długości ładunkowej. Naczepy z zagłębianą podłogą na wysokość zaledwie 300 mm tzw. tiefbett mogą przewozić ładunki o wysokości 3 m bez przekraczania dopuszczalnej wysokości. Dzięki użyciu najwyższej jakości stali typu S700 MC naczepy są wyjątkowo trwałe przy stosunkowo niskiej masie własnej.
KH-KIPPER
KH-Kipper ma m.in. trzyosiówkę z szerokim, wypełnionym kratownicą, łamanym najazdem tylnym. Rozwiązanie tego rodzaju nie wymaga regulacji rozstawu najazdów, na platformę może wjechać sprzęt budowlany czy rolniczy o różnym rozstawie kół (np. mały walec drogowy). W ofercie jest też wariant czteroosiowy. Elementy bazowe pozostają stałe. Typowa naczepa wyposażona jest w osie BPW lub SAF, a ramę skonstruowano z wysokogatunkowej stali. Podłoga (wykonana z twardego drewna) ma grubość 40 lub 50 mm. Tylne najazdy są podnoszone hydraulicznie. Balkon obudowano burtami aluminiowymi. Naczepa posiada uchwyty do mocowania ładunku na całej długości, opcjonalnie instalowane są gniazda do kłonic.
MEGA
Konstrukcja naczep lub przyczep marki Mega bazuje na wysokogatunkowej stali o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych. W przypadku naczepy standardem jest 2” sworzeń królewski i łapy podporowe JOST, natomiast w przypadku przyczep – wózek na wieńcu lub wersja tandem, z odpowiednio dobranym zaczepem. Istnieje spory wybór rodzaju powierzchni ładunkowej oraz najazdów, które występują w wielu odmianach – od krótkich, aluminiowych (nakładanych ręcznie), poprzez rozkładane ręcznie (o napędzie sprężynowym), aż do łamanych rozkładanych i przesuwanych na boki hydraulicznie (długość 5 m, kąt najazdu 9 st.). Wśród wyposażenia dodatkowego można znaleźć agregat elektro-hydrauliczny do napędu najazdów, elektryczną wciągarkę, poszerzenia boczne, rozciąganie naczepy, zamki do kontenerów morskich itp.
NOOTEBOOM
Jeden z najbardziej renomowanych producentów niskopodwoziówek ma w programie rozciągane naczepy semi OSDS (trzy lub czteroosiowe ze skręcanymi wymuszeniowo osiami) oraz rozciągane naczepy semi OSD w wersjach dwu-, trzy-, cztero- i pięcioosiowej. Poza naczepami semi są naczepy tiefbett, platformy tele oraz moduły. Najnowszą generacją naczep semi niskopodwoziowych jest Manoovr Multi-PL. Ma ultra-niski pokład ładunkowy oraz wysoki, maksymalnie dozwolony nacisk na linię osiową. Połączenie wysokości pokładu na poziomie 780 mm z co najmniej 12 tonami nacisku na linię osiową, czyni tę naczepę wyjątkową w niemal wszystkich krajach europejskich. Wysoką nośność uzyskano dzięki zastosowaniu osi Pendel. Przy platformie ładunkowej o wysokości 780 mm uzyskano o 70 mm niższy pokład w porównaniu do naczepy Multi-PX. Zwraca uwagę unikatowy w naczepach semi kąt skrętu kół (70 st.) i pionowy skok zawieszenia 500 mm.
SCHWARZMÜLLER
Oferta Schwarzmüller obejmuje: przyczepy z dyszlem, przyczepy z osią centralną oraz naczepy siodłowe w wersji 2- do 5-osiowej z różnego rodzaju osiami skrętnymi. Niskopodwoziówki skonstruowano w taki sposób, iż można poszerzyć powierzchnię ładunkową do 3 m, co umożliwia również transport maszyn ponadgabarytowych. Mocowania pozwalają zabezpieczyć przewożony ładunek, natomiast zamykane schowki sprawdzą się jako podręczny magazyn na pasy, kliny itp. Istnieje możliwość wyboru, np. standardowe najazdy o długości 2,7 m mogą być zastąpione dwuczęściowymi najazdami o długości 4,1 m, z 10-stopniowym pochyleniem. Rozkładanie i składanie najazdów wspomaga hydrauliczny silnik. Rampa najazdowa standardowo regulowana jest na szerokość.
WIELTON
Od 2016 r. Wielton produkuje naczepy i przyczepy niskopodwoziowe w nowej linii Load Master, służące do przewozu maszyn i urządzeń o wymiarach ponadgabarytowych . Pojazdy z serii Load Master produkowane są w wariancie trzy- i czteroosiowym oraz ramą stałą lub rozsuwaną (w zależności od wielkości i masy przewidzianego ładunku). Naczepy z ramą nierozsuwaną (NJ3M2 / NJ4M2) charakteryzują się niską masą własną od 8,4 t w zależności od wersji wyposażeniowej, a konstrukcyjna DMC wynosi 48/58 t. Długość zewnętrzna wynosi 13,4 m. W przypadku ram rozsuwanych (NJ3RM2 / NJ4RM2) masa własna pojazdów zaczyna się od 11,3t a konstrukcyjna DMC 48/58 t. W obu przypadkach stosowane są najazdy jedno- i dwuczęściowe z możliwością wyboru rodzaju wypełnienia. Podłogi, o grubości 50 mm wykonywane są z drewna twardego. Rodzinę pojazdów niskopodwoziowych uzupełniają wprowadzone do oferty w u.br. przyczepy niskopodwoziowe z obrotnicą.
T&M nr 5/2017
Tekst: Michał Jurczak
Add comment