OCP naszpikowane pułapkami

Opłacenie polisy nie zawsze oznacza spokój. Ubezpieczenia CMR, popularnie zwane OCP lub OCPD, to ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

Oferty ubezpieczycieli stają się coraz bardziej konkurencyjne cenowo, ale firmy przewozowe powinny mieć się na baczności, dokładnie analizować oferowane warunki, bo odpowiedzialność ubezpieczyciela może okazać się bardzo ograniczona, czy wręcz iluzoryczna. Brak właściwego ubezpieczenia może mieć opłakane skutki, gdy klient zlecający transport zażąda od przewoźnika odszkodowania za uszkodzony lub utracony towarWedług specjalistów Lutz Assekuranz Makler Sp. z o.o. w ciągu ostatnich lat firmy oferujące niskie ceny ubezpieczeń sprawiły, iż rynek stał się niepewny: nie tylko ubezpieczenia CMR sprzedawane są poniżej swojej wartości. Z jednej strony niskie ceny cieszą klientów, z drugiej jednak wiadomo, że z próżnego i Salomon nie naleje i w przypadku większości szkód nie wypłaca się odszkodowania, zwleka się z załatwianiem sprawy dotyczącej szkody, ubezpieczeni muszą pozywać do sądów swoich ubezpieczycieli o odszkodowanie i równocześnie odpierać roszczenia poszkodowanych.

Jakich świadczeń klient ma prawo oczekiwać?

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika chroni właściciela firmy transportowej przed roszczeniami nadawcy ładunku w związku z utratą lub uszkodzeniem przewożonego towaru. Pozwala także zrekompensować inne skutki finansowe nienależycie wykonanej usługi, np. zagubienia dokumentów, opóźnienia dostawy itp. Zakres tej odpowiedzialności przewoźnika określa polskie prawo przewozowe oraz międzynarodowa Konwencja o międzynarodowym przewozie drogowym towaru, tzw. CMR.

Ogólne warunki OCP mogą być jednak kształtowane dowolnie przez ubezpieczycieli.

Najwięksi gracze na rynku ubezpieczeń OCP w większości uzależniają wysokość składek od obrotów przewoźnika i od wysokości sumy gwarancyjnej, czyli maksymalnej wysokości ewentualnego odszkodowania..

Czyhające pułapki

Z drugiej strony pułapek jest wiele. Niektóre firmy zastrzegają w OWU, że gdyby do szkody kradzieżowej miało dojść na parkingu niestrzeżonym, niewłaściwie oświetlonym itp., wyłączą odpowiedzialność odszkodowawczą. A wiadomo, że kierowcy z reguły zatrzymują się na parkingach przy stacjach benzynowych, przy barach, które nie są dozorowane. Za ubezpieczenie takiego ryzyka trzeba płacić dodatkowo.

To samo dotyczy innego ryzyka, np. ewentualnych strat w ładunku, którym będzie drogi sprzęt AGD, elektroniczny, alkohole czy łatwo psująca się żywność - o ile towary te nie zostały wcześniej zadeklarowane we wniosku o zawarcie umowy.

Warto sprawdzić, czy i za jaką dopłatą ubezpieczyciel może rozszerzyć zakres ubezpieczenia. Dla przykładu, InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group, uwzględniając skomplikowany proces przewozu oraz różne sytuacje życiowe, w tym scenariusze szkodowe oraz źródła strat przewoźników w przypadku szkody, firma oferuje ochronę na warunkach szczególnych modyfikujące zapisy ogólne oraz rozszerzające zakres ochrony. Oferuje m.in. Klauzulę ryzyka postoju poza miejscem strzeżonym, zwrotu kosztów podniesienia lub wyciagnięcia środka transportu, klauzule załadunku, wyładunku i rozmieszczenia towaru, uprzątnięcia pozostałości po szkodzie, utylizacji ładunku oraz przekroczenia przepisów ruchu drogowego, jak również ochronę dla dalszych przewoźników nie wskazanych w liście CMR.

Towarzystwo InterRisk TU oferuje szereg klauzul rozszerzających zakres ochrony np. o szkody powstałe w wyniku rozboju, o szkody polegające na uszkodzeniu kontenera, o przewóz towarów o podwyższonym ryzyku , przewóz towarów niebezpiecznych oraz przewóz towarów łatwo psujących się.

Oferując kompleksowy zakres ochrony dla działalności transportowej oraz spedycyjnej InterRisk w ramach OC spedytora obejmuje ochroną odpowiedzialność cywilną za szkody powstałe w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania czynności spedycyjnych w ramach zawartej umowy spedycji. Do czynności spedycyjnych, o których mowa zalicza się: składowanie przesyłek towarowych zgodnie z warunkami dostosowanymi do ich właściwości fizycznych, nie dłużej jednak niż dni 30, pakowanie, rozpakowanie, przepakowanie, załadunek, rozładunek, przeładunek przesyłek towarowych, kontrolę stanu przesyłek towarowych, odprawę celną przesyłek towarowych, przygotowanie dokumentów do wysłania przesyłek towarowych oraz inne czynności związane z usługami spedycyjnymi.

Ubezpieczony niewinny, więc... nie ma odszkodowania

Nie każda polisa właściwie chroni interesy klienta. Często standardowe OCP chroni jedynie przed takimi szkodami w ładunku, które związane są z odpowiedzialnością cywilną przewoźnika, zdefiniowaną w przepisach przewozowych. Mało osób wie, że jeśli na przykład do szkody w ładunku dojdzie wskutek tego, że ciężarówka wpadnie w poślizg w wyniku gołoledzi na drodze, może okazać się, że to nie przewoźnik odpowiada za tę szkodę i nie będzie wypłaty z jego polisy OCP. Można wtedy dochodzić odszkodowania od zarządcy drogi, który dopuścił do gołoledzi. Podobnie może być, gdy w samochód trafi piorun. Nie ma winy, nie ma odpowiedzialności. Ubezpieczyciel odmawia odszkodowania, a zleceniodawca przewozu może w związku z tym próbować dojść odszkodowania bezpośrednio od przewoźnika.

Koszty towarzyszące

Ponieważ ubezpieczenie CMR w ruchu drogowym jest ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczyciel w ramach umowy ubezpieczenia powinien zaspokoić nie tylko uzasadnione roszczenia osób trzecich, lecz także pokryć koszty – sądowe i pozasądowe – poniesione w celu obrony przed bezpodstawnymi roszczeniami osób trzecich – wyjaśniają specjaliści z Lutz Assekuranz Makler Sp. z o.o. – To powinno być oczywiste, ale niestety nie jest. Znane są już przypadki, gdzie ubezpieczyciel odmówił ochrony prawnej do obrony i dopiero ubezpieczający musiał go do tego zmusić poprzez wniesienie pozwu.

Oczywistym powinno być także – chyba że ubezpieczający jako klient zażyczy sobie czegoś przeciwnego – że ubezpieczyciel lub makler zajmujący się sprawą dotyczącą szkody prowadzi korespondencję za klienta. Na przykład Lutz Assekuranz sam pisze w imieniu przewoźnika do poszkodowanych i na bieżąco informuje swoich klientów o stanie sprawy, wysyłając kopie korespondencji. Do czynności, które w przypadku powstania szkody powinien wykonać poważny ubezpieczyciel lub makler, należą również: zatroszczenie się o załatwienie dokumentów, zabezpieczenie prawa do regresu, korespondencja z urzędami oraz włączenie komisarzy awaryjnych, rzeczoznawców itp.

„Udział własny” przy w polisach ubezpieczeniowych

Należy dążyć, aby udział własny przy wystąpieniu zdarzenia objętego ubezpieczeniem był jak najniższy lub zniesiony w ogóle – zachęcają przedstawiciele Lutz Assekuranz. Niektórzy spedytorzy i firmy logistyczne przed przekazaniem zlecenia transportowego do realizacji przez przewoźnika mają obowiązek sprawdzenia m.in. jego ubezpieczenia OCP, gdzie może być wykazany udział własny. Na podstawie tej wiedzy przy najdrobniejszych usterkach towaru, niekoniecznie z winy przewoźnika, ten zostaje obciążony do wysokości sumy „udziału własnego” tak aby zdarzenie nie musiało być zgłaszane ubezpieczycielowi.

Polisy bez „udziału własnego” są rzadkością chociażby ze względu na cenę. Jednak jest to duże udogodnienie dla przewoźnika, który przy najdrobniejszej szkodzie nie musi sam podejmować procesu wyjaśniającego przyczyny i kwestie odpowiedzialności za powstałą szkodę.

Subsydiarne ubezpieczenie CMR

Spedytorzy, którzy samodzielnie zawierają umowy przewozu, odpowiadają wobec swojego zleceniodawcy zgodnie z umową według konwencji CMR tak samo jak przewoźnicy, których angażują jako podwykonawców, nawet jeżeli sami nie przejadą z ładunkiem ani jednego metra – przypominają nas eksperci reprezentujący Lutz Assekuranz (porównaj art. 3 CMR). W większości sytuacji kwestię zawarcia ubezpieczenia CMR przekazuje się przewoźnikom (podwykonawcom), którym powierzono wykonanie zlecenia. Przeważnie wymagane jest również przedłożenie zaświadczenia o ubezpieczeniu. Papier jest jednak cierpliwy: podwykonawca do wczoraj mógł uiszczać składkę ubezpieczeniową za swoje ubezpieczenie, ale od jutra jest już winien zapłatę składki swojemu ubezpieczycielowi. Nie istnieje wówczas żadna ochrona ubezpieczeniowa. W przypadku wystąpienia dużej szkody nie ma także z reguły możliwości dokonania stosownego potrącenia z frachtu. Gdy podwykonawca sam ma kłopoty finansowe, może to stać się niebezpieczne dla zlecającego transport przewoźnika lub spedytora, jeżeli nie posiada on odpowiedniego subsydiarnego ubezpieczenia CMR. Musi on wtedy pokryć szkodę z własnej kieszeni, jeżeli nie potrafi jej odeprzeć. Dlatego w przypadku angażowania podwykonawców staranni spedytorzy i przewoźnicy powinni zawsze zawierać subsydiarne ubezpieczenie CMR, które odpowiednio zabezpieczy ich własną odpowiedzialność cywilną.

Polisa od operatora transportowo-logistycznego

Na rynku ubezpieczeniowym przybywa nowych podmiotów. Nową usługą, pod marką SKAT Polisa uruchamia SKAT Transport, jeden z czołowych operatorów transportowo-logistycznych, specjalizujący się w międzynarodowym i krajowym transporcie drogowym, intermodalnym oraz przeprawach promowych.

– Nasze 25-letnie doświadczenie pozwala nam nie tylko na obiektywny przegląd ofert wszystkich znanych na międzynarodowym rynku towarzystw ubezpieczeniowych, ale również ułatwia właściwe dobieranie polis dla naszych partnerów biznesowych oraz pracowników – zapewnia Prezes SKAT Transport Waldemar Łazarczyk. – Głównym wyróżnikiem naszej usługi jest oferowanie rozwiązań, które sprawdziliśmy w trudnych warunkach prowadzenia własnej działalności na rynku międzynarodowym. Kolejnym argumentem jest współpraca tylko z najbardziej renomowanymi i stabilnymi towarzystwami ubezpieczeniowymi.

Jak widać wybór jest duży i robi się jeszcze większy. Byleby nie decydować się pochopnie.

Ubezpieczenia działalności transportowej na przykładzie ERGO Hestii

ERGO Hestia oferuje szeroki wachlarz ubezpieczeń transportowych dla przewoźników, spedytorów i właścicieli towarów. Kompleksowa ochrona ubezpieczeniowa dopasowana jest zarówno do potrzeb MŚP jak też dużych i bardzo dużych podmiotów gospodarczych. Produkty ubezpieczeniowe różnią się ze względu na rodzaj działalności i przeznaczone są m.in. dla:

Podmiotów zajmujących się przewozem lub spedycją:

1.1 ubezpieczenie ich odpowiedzialności cywilnej (OC) – w związku z zawartą umową o odpłatny przewóz lub spedycję towarów;

ubezpieczenie OC Przewoźnika Drogowego (OCPD) w ruchu krajowym – obejmującego wszelkie przewozy drogowe na terenie naszego państwa;
ubezpieczenie OC Przewoźnika Drogowego w Ruchu Międzynarodowym (OCPDM) – w związku z przewozem pomiędzy niemal wszystkimi krajami Europy i Azji (w przewozach międzynarodowych);
ubezpieczenie OC Spedytora (OCS) – dla podmiotów świadczących profesjonalnie usługi organizacji i obsługi transportu – w ramach realizacji umowy spedycji towarów;
ubezpieczenie OC Przewoźnika Umownego (OCPDU) – dedykowane podmiotom spedycyjnym, przyjmującym zlecenia transportowe i zawierającym Umowę o przewóz.
Podmiotów uprawnionych do dysponowania ładunkiem we własnym lub cudzym imieniu:

2.1 Ubezpieczenie ładunku w transporcie (Cargo) krajowe lub/i cargo międzynarodowe

2.2 Ubezpieczenie Cargo jednostkowe (na pojedynczy transport) lub obrotowe, całoroczne, wieloletnie (polisa 12-miesięczna lub umowa generalna wieloletnia – na wszystkie realizowane transporty)

ubezpieczenie dla właścicieli ładunków transportowanych w kraju lub za granicą (ochroną można objąć teren prawie całego świata),
ubezpieczenie dla spedytorów (jako ubezpieczających) pracujących w zakresie realizacji stałych kontraktów obsługowych – ubezpieczenie na rzecz właściciela/osoby uprawnionej do odszkodowania.

Podstawowy zakres ubezpieczenia może być rozszerzany w ramach 13 klauzul dodatkowych, określonych w OWU OCPD, jak i w drodze indywidualnych uzgodnień wymagalnej ochrony.

T&M: 10/2015

Tekst: Antoni Gostyński

Add comment

OBEJRZYJ ONLINE