Profilują jak należy

Przygotowywanie podłoży pod nawierzchnie dróg, lotnisk, rowów czy poboczy wymaga specjalistycznych narzędzi.

Równiarki, które specjalizują się w profilowaniu nawierzchni przydać się mogą również w realizacji innych zadań. Bywa, że stosuje się je też np. do odśnieżania.

Równiarki to ciężkie maszyny, stosowane w niemal każdej firmie budowlano-przemysłowej. Ich użytkownicy cenią sobie przede wszystkim dużą wytrzymałość i wysoką precyzję, ale też relatywnie niskie koszty bieżącej eksploatacji (wynikają np. z możliwości zastosowania różnych trybów pracy). Poszukiwane są modele gwarantujące możliwość pracy nawet w najtrudniejszych warunkach terenowych, coraz częściej istotnym czynnikiem dla potencjalnych nabywców jest też komfort użytkowania, jak i oddziaływanie na środowisko. Sprawdzamy co mają aktualnie do zaoferowania trzej kluczowi dostawcy takich maszyn.

Case – wszystko pod kontrolą

Dostawcy maszyn Case podkreślają, że są one na rynku już od 90 lat i jako pierwsze zostały wyposażone w automatyczne prowadzenie lemiesza. Wśród sześciu kluczowych czynników, które wyróżniają serię D równiarek tej marki producent wymienia mocny układ napędowy (pełna trakcja w każdych warunkach dzięki napędowi AWD z trybem pełzania; podwójna krzywa mocy VHP zapewniająca wyższą moc przy dużej prędkości; przekładnia ErgoPower z konwerterem momentu obrotowego zmieniająca biegi płynnie i automatycznie).

W układzie napędowym zastosowano dodatkowe, bezobsługowe urządzenie w katalizatorze SCR, mające zapewniać zgodność z zaostrzonymi limitami cząstek stałych dla normy Stage V. Zwracają też uwagę na niemal bezwysiłkową obsługę. Modele z dżojstikiem zwiększają produktywność, z kolei modele mechaniczne z montowanymi bezpośrednio dźwigniami, zapewniają lepszą kontrolę. Producent podkreśla też, że stosunkowo niski profil kabiny zmniejsza wysokość transportową, a wszechstronność maszyny wynika m.in. z tego, że do dyspozycji jest szeroka gama opcji, w tym trzy szerokości lemiesza, przedłużenia lemiesza, sprzęgło przeciążeniowe, zrywak z pięcioma zębami, przeciwwagi, czy światła LED. Sterowanie maszyną ułatwia ekran dotykowy (do wyświetlania stanu równiarki oraz obrazu z kamery tylnej) czy łatwo dostępna klawiatura.

Walorem równiarki jest też hydrostatyczny napęd kół przednich z systemem E.D.C.V. (Electronic Drive Control Volume) załączany dodatkowo do hydrodynamicznego napędu kół tylnych. Dwukierunkowa pompa steruje silnikami umieszczonymi w piastach kół przednich. Hydrauliczny dyferencjał No-Spin reguluje moment obrotowy i chroni przed buksowaniem kół. Za dobór odpowiedniej siły napędowej kół przednich do tylnych odpowiada mikroprocesor, a bezstopniowy przełącznik pozwala operatorowi dobrać siłę uciągu kół przednich optymalnie do bieżących warunków pracy. Standardem jest tryb jazdy powolnej (napęd jedynie na koła przednie do utrzymywania bardzo niskich prędkości jazdy).

System „Load Sensing” pozwala lepiej kontrolować poszczególne funkcje lemiesza. Kompensacja ciśnienia na każdym z zaworów sterujących umożliwia równoległe podnoszenie lemiesza lub ruchy równoczesne pozostałych dwóch funkcji hydraulicznych, bez zakłóceń ich pracy. Za pomocą pedału operator może uzyskać maksymalną moc dla szybszego działania (tryb „Full Flow”). Zawór odcinający utrzymuje w stałej pozycji kąt uniesienia i przyłożenia lemiesza oraz pochył kół.

Wśród maszyn Case serii D do wyboru są wersje: 836D oraz 836D AWD, a także 856D i 856D AWD. Różnią się masą (odpowiednio 12,5 i 16,6 t), ale również mocą jednostki napędowej (odpowiednio: 115 kW/156 KM oraz 142 kW/190 KM)

CAT – moc technologii

Równiarką samobieżną Cat 120 można sterować za pomocą dżojstika lub kierownicy i dźwigni (z opcją napędu na wszystkie koła). Dostępna jest zmodernizowana technologia Grade z wyświetlaniem na opcjonalnym, kolorowym ekranie dotykowym o przekątnej 203 mm (8 cali). Technologia Cat Grade umożliwia uzyskanie docelowego stanu nawierzchni przy mniejszej liczbie przejazdów. Cyfrowy miernik nachylenia lemiesza pozwala uzyskać wymagane nachylenie bez potrzeby stosowania ręcznych metod pomiaru terenu. Cat Grade z opcjonalną funkcją Cross Slope Indicate zapewnia odczyty spadku poprzecznego w czasie rzeczywistym oraz może być rozbudowany do układu z funkcją pomiaru spadku poprzecznego (w celu automatycznego przemieszczania lemiesza). Układ stabilizacji lemiesza wykrywa odbicie lemiesza szybciej od operatora, zmniejszając otwarcie przepustnicy i późniejszą potrzebę poprawek obrabianego obszaru. System Product Link za pośrednictwem internetowego interfejsu VisionLink przekazuje, na żądanie informacje o lokalizacji, liczbie godzin pracy, zużyciu paliwa, wydajności, czasie bezczynności, kodach diagnostycznych i wiele innych danych maszyny (ma to wpływ na zwiększenie efektywności i obniżenie kosztów eksploatacji). Aktualizacja oprogramowania maszyny następuje zdalnie, bez potrzeby czasowego wyłączania jej z użytku.

Zastosowanie przeciwwagi ma wpływ na wyważenie maszyny. Do poziomowania utwardzonego gruntu dostępne są opcje zrywaka i zrywaka spulchniającego. Opcję przedniego podnośnika przygotowano do montażu osprzętu, takiego jak lemiesz prosty lub przedni. Aby powiększyć obrabianą powierzchnię można zamontować przedłużenie lemiesza środkowego zwiększające szerokość o 605 mm.

W przypadku zdławienia silnika, pomocniczy układ kierowniczy automatycznie i bezpiecznie zatrzyma równiarkę. Dostępny z poziomu podłoża wyłącznik silnika po aktywowaniu wstrzymuje doprowadzanie paliwa. Na produktywność wpływa m.in. możliwość zastosowania trybu ECO (spalanie spada o 15 proc.).

Nabywcy równiarek Cat mają do dyspozycji trzy wersje kabin: Standard, Comfort Plus oraz Premium Plus. Informacje dotyczące maszyny, np. poziom paliwa czy opcje technologii Grade i alerty są prezentowane na wyświetlaczu. Wyświetlacz z powłoką antyrefleksyjną umożliwia odczytywanie zawartości niezależnie od poziomu nasłonecznienia. Zwraca uwagę dobra widoczność z kabiny, m.in. dzięki opcjonalnej kamerze cofania mającej zapewniać bezpieczeństwo operatorowi i pracownikom znajdującym się wokół równiarki. Dostawca akcentuje m.in. łatwość obsługi serwisowej maszyny, filtry paliwa, powietrza dolotowego i oleju są zgrupowane, zapewniając łatwy dostęp i stwarzając możliwość obsługi zapobiegawczej. To przyspiesza proces i ogranicza koszty.

Komatsu – wytrzymała i praktyczna

Komatsu ma w ofercie równiarkę GD675-7 zasilaną dieslem (Stage V) o mocy 165 kW (221 KM). Ciężar roboczy maszyny wynosi 17,3 t, a wraz ze zrywakiem i spycharką przednią 19,2 t. Ostrze ma niemal 4,3 m długości.

Zapewniana przez producenta, wysoka produktywność i relatywnie niskie zużycie paliwa wynikać mają m.in. z konstrukcji, zastosowanej w maszynie jednostki napędowej. Recyrkulacja spalin (EGR) to technologia dobrze sprawdzona w silnikach Komatsu. Zwiększając wydajność EGR jeszcze ograniczono emisję NOx. Producent akcentuje również rolę systemu SCR (selektywna redukcja katalityczna), który wtryskuje niezbędną ilość AdBlue w odpowiednim tempie, a turbo o zmiennej geometrii (VGT) odpowiada za optymalny przepływ powietrza do komory spalania silnika, bez względu na prędkość czy warunki obciążenia. Ciśnieniowy wtrysk paliwa typu Common Rail jest sterowany komputerowo w celu dostarczenia dokładnej ilości paliwa pod odpowiednim ciśnieniem. Aby ograniczyć niepotrzebne zużycie paliwa i ograniczyć emisję spalin oraz w celu uzyskania niższych kosztów operacyjnych dostępne są tryby pracy: Power lub Economy. Jednostka może pracować w trybie ekologicznym, zatrzymuje się automatycznie na biegu jałowym. Producent zwraca uwagę m.in. na płynną i wydajną pracę przy relatywnie niskiej prędkości. Również zastosowany system hydrauliki sprzyja oszczędnościom paliwa, dopasowując wydatek oleju (przepływ ciśnienie) do aktualnego zapotrzebowania.

Walorem jest również praktyczny sprzęt roboczy, w tym wielofunkcyjne ostrze, czy zoptymalizowana geometria odkładnicy. Do niezawodności maszyny i łatwości konserwacji poszczególnych elementów przyczynia się m.in. wielofunkcyjny monitor (na nim pojawiają się informacje o ewentualnych problemach i możliwościach ich rozwiązania), łatwy dostęp do zbiornika AdBlue, jak również napędzany hydraulicznie, rewersyjny wentylator chłodzący.

Maszyny wyposażano w fabryczny, bezprzewodowy system monitorowania Komtrax (komunikacja mobilna; zintegrowana antena komunikacyjna). Wykorzystanie tego systemu pozwala uzyskiwać więcej danych operacyjnych, umożliwia szybką reakcję na te dane, a w konsekwencji pozwala np. oszczędzać paliwo.

Z kolei komfort eksploatacji ułatwia m.in. połączenie dźwigni sterującej i kierownicy, czy ciche i przestronne środowisko pracy operatora. To zaś jest efektem zastosowania wygodnej, sześciokątnej kabiny mającej gwarantować operatorowi równiarki należytą widoczność we wszystkich kierunkach. W kabinie znajduje się w pełni regulowany fotel z zawieszeniem pneumatycznym.
Dla bezpieczeństwa i wygody operator ma wgląd m.in. na obraz z tylnej kamery. Zastosowano też nowoczesny system sterowania (dźwignia zmiany biegów i przełącznik F-N-R; funkcja wstępnej zmiany biegów; artykulacja typu „stop-at-center”). Fotel wyposażono w system monitorowania obecności operatora. To rozwiązanie zapobiega niekontrolowanym ruchom równiarki.

T&M nr 12/2024

Tekst: Michał Jurczak