Równiarki
Po rozpędzie spowolnienie. Popyt na równiarki w Polsce rósł od trzech lat i rok 2016 też zapowiadał się na tym rynku dobrze, ale nadzieje producentów i dystrybutorów nie ziściły się.
– Jednak ten rok okazał się słaby – powiedział nam Mirosław Jakubiak, Prezes zarządu firmy Full Maszyny Budowlane Sp. z o. o., która jest wyłącznym przedstawicielem HBM w Polsce. Marka HBM jest od kilku lat liderem w sprzedaży takich maszyn w Europie i w naszym kraju.
Według naszych rozmówców, reprezentujących największych producentów równiarek, przyczyną ogólnego spadku popytu jest wstrzymanie wielu inwestycji infrastrukturalnych, przygotowywane przetargi „poszły na półkę”. Tymczasem przy realizacji takich inwestycji równiarki są podstawowym sprzętem.
– Jeszcze niektórzy jadą rozpędem, ale wkrótce to się odbije czkawką – powiedział nam jeden z nich. Ze sprzedaży takich maszyn w Polsce wycofało się Volvo, a lukę po nim próbują wykorzystać inni producenci.
Równiarki są maszynami dość wszechstronnymi, wykorzystywanymi przy robotach ziemnych, odśnieżaniu, zrywaniu nawierzchni, spulchnianiu podłoża oraz zgarnianiu i przesuwaniu materiałów. Kupują je nie tylko firmy drogowe, lecz także zakłady utylizacji i zagospodarowania odpadów (na składowiska). Często takie maszyny są wykorzystywane przy pracach na torowiskach, lotniskach, przy utrzymywaniu dróg leśnych i rolniczych, jak również w kopalniach.
Jeśli chodzi o konstrukcje maszyn, to w ostatnim okresie producenci przystosowują ich silniki do normy Stage IV. Tak jak w innych maszynach budowlanych, w równiarkach pojawia się napęd hydrostatyczny.
Współczesne maszyny wyposażane są w laserową czy ultradźwiękową automatyczną niwelację, a także przystosowywane do współpracy z systemami automatycznej kontroli położenia lemiesza, opartymi na technologii GPS.
Nabywcy coraz częściej decydują się na wyposażanie równiarek w laserowe systemy naprowadzające, które zapewniają precyzję ich pracy. To są drogie urządzenia, system 3D może kosztować np. 160 tys. zł netto, ale przyspiesza wykonywanie zadań. Dostawcy takiego sprzętu, np. Leica czy Trimble, montują go w serwisie dostawcy maszyn lub na budowie, u użytkownika maszyny. Ze względu na coraz większe wymagania inwestorów właśnie w zakresie precyzji, wykorzystywanie starych równiarek do tego typu zadań staje się coraz mniej realne, z uwagi na ich małą dokładność. Dlatego wykonawcy są zmuszeni do sukcesywnej wymiany parku maszynowego, nawet jeśli jest mniej zleceń na roboty.
W komfortowych, wyciszonych kabinach (ROPS/FOPS), montuje się amortyzowane fotele, niekiedy ogrzewane, klimatyzację, czy systemy monitorowania pracy, z kamerami śledzącymi narzędzia.
CASE – nowoczesny silnik z prostą obsługą
Firma Case oferuje maszyny serii C (836 i 856). To modele: 13 i 16-tonowy, oba w wersji z napędem 6x4 i 6x6 (AWD). Maszyny wyposażono w technologię Hi-eSCR opracowaną przez FPT Industrial – to rozwiązanie spełnia wymogi normy EU Stage IV korzystając tylko z technologii selektywnej redukcji katalitycznej tlenków azotu w spalinach. Napęd o prostej konstrukcji nie wymaga stosowania filtra cząstek stałych (DPF). Użytkownik nie musi martwić się regeneracją filtra DPF podczas pracy urządzenia, ani jego wymianą. W silniku nie odbywa się recyrkulacja spalin, dzięki czemu wzrasta sprawność procesu spalania. Niższe wymagania dotyczące chłodzenia silnika sprawiają, że montowana chłodnica jest mniejsza, dzięki czemu zwiększa się widoczność z przodu maszyny, a czyszczenie staje się prostsze.
Funkcja automatycznej zmiany biegów ułatwia operatorowi skoncentrowanie się na zadaniu i optymalizuje wydajność maszyny. W połączeniu ze zmiennikiem momentu obrotowego zapobiega ona zduszeniu silnika przy nadmiernym obciążeniu. Automatyczna 100-procentowa blokada mechanizmu różnicowego (dyferencjał No-Spin) natychmiast przenosi moment obrotowy z kół ślizgających się na koła o lepszej przyczepności. Hydrostatyczny tryb jazdy powolnej w wersjach AWD uniezależnia przedni napęd od obrotów silnika, zatem równiarka może być użyta np. z dodatkowym osprzętem do zagęszczania gruntu.
Operator w montowanej na tylnej ramie kabinie z zabezpieczeniami ROPS i FOPS jest cały czas świadomy stopnia skrętu ramy. Takie usytuowanie kabiny polepsza widoczność na lemiesz środkowy. W wyposażeniu przewidziano m.in. pneumatycznie amortyzowany, ogrzewany fotel i kamerę cofania.
CAT – zwrotne i z dobrą trakcją
Równiarki CAT serii M3, wzbogacone o najnowsze technologie redukcji emisji szkodliwych składników spalin, spełniają normy emisji spalin Stage IV. Zostały opracowane tak, aby wykonywać więcej pracy w krótszym czasie. W wersji z napędem na wszystkie koła (AWD), koła przednie są napędzane przez pompy hydrauliczne. Hydrauliczny mechanizm różnicowy pozwala obracać się kołom z różną prędkością (wyłączane automatycznie powyżej 8 km/h), a co się z tym wiąże, zapewnia dobrą trakcję podczas pracy na pochyłościach i mały promień skrętu nawet podczas manewrowania na miękkim podłożu.
W kabinie kierownicę i kilkanaście dźwigni sterujących zastąpiono dwoma joystickami, dzięki czemu poprawiono ergonomię, komfort, widoczność i możliwość sterowania wieloma funkcjami jednocześnie, a co się z tym wiąże – zwiększono wydajność.
Jeden z najnowszych większych modeli, CAT 160M3 AWD, napędzany jest 6-cylindrowym silnikiem Cat C9.3 ACERT, o pojemności 9,3 l i mocy (221-298 KM). Napęd przenoszony jest bezpośrednio, z wykorzystaniem przekładni APECS Power Shift z ośmioma biegami do jazdy do przodu i sześcioma wstecznymi. Hamulce zasadnicze – wielotarczowe mokre.
W układzie hydraulicznym (typ równoległy) zastosowano pompę tłokową o zmiennym wydatku (210 l/min). Prędkość maksymalna maszyny podczas jazdy do przodu wynosi 47,4 km/h, a podczas jazdy do tyłu 37,4 km/h. Promień skrętu, mierzony do zewnętrznej krawędzi przednich opon – 7,8 m, maks. kąt skrętu – w lewo/prawo – 50 st., kąt skrętu w przegubie – w lewo/prawo – 20 st.
Siła uciągu na lemieszu – podstawowa DMC (AWD) – 16.700 kg, maksymalna DMC (AWD) – 22.512 kg. Siła docisku lemiesza – podstawowa DMC (AWD) – 8.589 kg, maksymalna DMC (AWD) – 13.294 kg.
Masa eksploatacyjna z typowym wyposażeniem wynosi 21.552 kg, a maksymalna 25.013 kg. Konstrukcja ROPS/FOPS ISO 3471; ISO 3499.
HBM – Dostawca dla wiodących wykonawców
Jak powiedział nam Mirosław Jakubiak, Prezes zarządu firmy Full Maszyny Budowlane Sp. z o. o., która jest wyłącznym przedstawicielem HBM w Polsce, nowe maszyny tej marki kupują duże firmy drogowe. Dużo równiarek HBM użytkują tacy potentaci jak Strabag czy Skanska. Według naszego rozmówcy zainteresowanie maszynami HBM wynika z tego, że są to zachodnie produkty w konkurencyjnej cenie. Firma HBM produkuje tylko równiarki, więc wyspecjalizowała się w tej dziedzinie.
Równiarki HBM należą do najmocniejszych i najbardziej technologicznie rozwiniętych maszyn na światowym rynku. Jako jedne z nielicznych na świecie posiadają hydrodynamiczny napęd tandemów kół tylnych polegający na zastosowaniu przekładnika (zmiennika) momentu obrotowego umieszczonego przed skrzynią biegów. Dzięki temu rozwiązaniu w równiarkach osiągany jest ekstremalnie wysoki moment obrotowy na wszystkich czterech kołach, gwarantując tym samym wysokie wartości przyspieszenia również pod pełnym obciążeniem maszyny. W kombinacji z hydrostatycznym napędem przednim równiarki HBM bez trudu i z wysoką precyzją wykonują najcięższe zadania.
Napęd hydrostatyczny ZF zapewnia płynność poruszania się maszyny podczas redukcji biegu. Powszechną bolączką równiarek jest szarpnięcie występujące w takich sytuacjach, a jego skutkiem jest niezamierzone wrzynanie się środkowego lemiesza w podłoże, co wymaga dodatkowego wyrównywania. Rozwiązanie stosowane w maszynach HBM zapobiega temu zjawisku. Maszyna cały czas porusza się płynnie.
Prawie wszystkie modele równiarek HBM dostępne są z napędem zarówno 6x4 jak i 6x6, ale nabywcy praktycznie zawsze wybierają wariant 6x6, mimo że jest on droższy. Chodzi m.in. o zapewnienie stabilności, choćby przy ruszaniu, kiedy to w równiarkach 6x4 dochodzi do podrywania przodu.
Kolejną cechą wyróżniającą równiarki HBM jest bardzo dobra widoczność z przodu i z tyłu kabiny dla operatora pracującego w pozycji siedzącej. To pozwoliło również na zmniejszenie wysokości kabiny, co z kolei wpłynęło na obniżenie kosztów transportu maszyny.
Na życzenie nabywcy stosowane jest sprzęgło omijające. Montowane jest pomiędzy przekładnikiem momentu obrotowego a skrzynią biegów. Włączenie sprzęgła omijającego skutkuje odłączeniem przekładnika i dzięki temu bezpośrednie przeniesienie napędu ze skrzyni biegów na pozostałe podzespoły układu napędowego. To rozwiązanie pozwala na szybsze wykonanie prac wymagających przepychania jednostajnych ilości materiału (np. odśnieżanie, równanie dróg leśnych itp.).
Firma HBM odnawia gamę równiarek, wprowadzając do ich napędu silniki Stage IV. Jak zapowiedział M. Jakubiak, światowa premiera nowych maszyn zaplanowana jest na targi Autostrada Polska 2017 w Kielcach. Nowe modele szóstej generacji, wyposażone w mocniejsze silniki to: BG120 TA6 (masa 13-14 t w zależności od wyposażenia), BG180TA6 (18-19 t) i BG240TA6 (24 t).
Pronar RD-Z24 – podczepiana do ciągnika
Równiarka drogowa PRONAR RD-Z24 przeznaczona jest głównie do wyrównywania lub naprawy dróg dojazdowych, poboczy i nieutwardzonych placów. Może być również wykorzystana w celu wykonania podbudowy pod drogi, place, trawniki i obszary zieleni miejskiej lub do równomiernego rozłożenia materiału sypkiego. Wykorzystywana może być też przy naprawie dróg leśnych, intensywnie eksploatowanych przez ciężki sprzęt do wywozu drewna, szczególnie po okresie wczesnowiosennych roztopów. Równiarka jest pomocna również w przypadku napraw dróg piaszczystych i żwirowych w mniejszych miejscowościach, gdzie ze względu na ich stan utrudnione jest poruszanie się po nich pojazdami wykorzystywanymi w rolnictwie oraz samochodami ciężarowymi i osobowymi. RD-Z24 sprawdzi się także w przypadku konieczności przygotowania terenu pod nową drogę lub plac. Maszyna może posłużyć do wstępnego ukształtowania podłoża przeznaczonego pod drogi asfaltowe lub kostkę brukową.
Równiarka RD-Z24 składa się z mocnej ramy z układem zawieszenia oraz zamocowanej do niej przegubowo odkładnicy. Przegubowe mocowanie odkładnicy do ramy umożliwia jej poruszanie się w kilku płaszczyznach. Do odkładnicy przymocowany jest gładki lemiesz o ujemnym kącie natarcia, co jest niezbędne dla skrawania twardszych powierzchni. Szerokość odkładnicy, a tym samym szerokość robocza maszyny, wynosi 2.400 mm, a jej wysokość - 610 mm. Wskazane parametry robocze maszyny zwiększają jej efektywność przy jednorazowym wyrównywaniu powierzchni.
Równiarka wyposażona jest w pięć siłowników hydraulicznych, umożliwiających odpowiednie do potrzeb ustawienie maszyny zarówno w płaszczyźnie pionowej, jak i poziomej. Umieszczone z tyłu za odkładnicą dwa siłowniki umożliwiają jej skręt w lewo lub w prawo pod kątem 45 stopni, dzięki czemu łatwiej jest rozplantować nagromadzoną ziemię. Kolejne dwa siłowniki umieszczone przed odkładnicą, przymocowane do ramy i systemu zawieszenia na ciągniku, dają możliwość wychylenia równiarki o 30 stopni w lewo lub w prawo względem osi nośnika. Prostopadle do osi maszyny umieszczono siłownik dwustronnego działania, dzięki któremu możliwy jest pionowy ruch odkładnicy w górę i w dół o 30 stopni względem osi podłoża. Zarówno wychylenie, jak i pionowy ruch odkładnicy umożliwiają łatwiejszą obróbkę poboczy drogi, rowów, czy też kształtowanie skarp. Dzięki swoim parametrom równiarka może również być wykorzystywana do oczyszczania i pogłębiania przydrożnych rowów, z których ziemia może być przy okazji użyta do wyrównania powierzchni.
Praktycznym rozwiązaniem jest zastosowanie koła jezdnego montowanego za odkładnicą. Regulacja jego wysokości umożliwia ustawienie pożądanej głębokości pracy maszyny.
Biorąc pod uwagę parametry techniczne, zakres wykorzystania oraz relatywnie niską cenę, równiarka PRONAR RD-Z24 jest szczególnie atrakcyjna nie tylko dla przedsiębiorstw, gmin, gospodarstw leśnych ale też i dla osób prywatnych, odpowiedzialnych za infrastrukturę drogową.
XCMG – prosta budowa i obsługa
Popularność równiarek drogowych XCMG w Polsce wzrasta. Firma oferuje trzy modele takich maszyn: GR135 (CE), z napędem 6x4, o masie eksploatacyjnej 11 t, GR180 (CE) (6x4), o masie 15,4 t i GR215A (CE) 6x6, o masie 17 t. Według Pawła Maślacha, Dyrektora ds. sprzedaży XCMGEuropa Trading Sp. z o.o. główne zalety maszyn XCMG to prosta budowa i obsługa, szybki i sprawny serwis gwarancyjny i pogwarancyjny, cena oraz dostęp do części.
Wszystkie modele równiarek oferowanych przez XCMGEuropa Trading posiadają certyfikat CE. Największa ze wspomnianych maszyn, GR215A, z napędem na wszystkie trzy osie, sprzedaje się w naszym kraju najlepiej spośród równiarek oferowanych przez tego producenta. W Polsce pracuje już ponad 50 maszyn tego typu. Terenowy napęd oraz wielkość decydują o tym, że polecana jest do pracy w najcięższych warunkach, takich jak budowa nasypów itp.
Do napędu równiarek stosowane są 6-cylindrowe turbodiesele z bezpośrednim wtryskiem, chłodzone płynem, marki CAT License. Spełniają one wymagania normy TIER IV co do emisji spalin. W najcięższej równiarce stosowany jest silnik QSB 6.7 o mocy 225 KM. Współpracuje z nim zmiennik momentu ZF 6WG-200 typu Power-shift. Operator ma do dyspozycji sześć biegów do przodu i trzy do tyłu. Zastosowano też mosty MERITOR 8051300 o dużym przełożeniu; most przedni wahliwy.
Najcięższa równiarka może mieć napęd na wszystkie koła – wtedy w jej oznaczeniu pojawia się litera A. Tylne mosty tworzą napęd tandemowy, w którym jedna oś przekazuje moment napędowy drugiej za pomocą łańcuchów.
Sterowanie odbywa się za pomocą dźwigni. Układ skrętu, hydrauliczny - przegubowy, zapewnia płynne sterowanie przy dowolnej prędkości. Podczas manewrowania pomocna jest łamana rama. Jej kąt skrętu w modelu GR215A wynosi 25 stopni.
Lemiesz środkowy (zasadniczy) wykonywany jest ze stali hardox, zmiana jego położenia następuje dzięki dwóm cylindrom - w każdą ze stron może być wychylony nawet do pozycji pionowej. Szerokość lemiesza w modelu GR215A wynosi 4.270 mm.
Hydraulika układu roboczego zunifikowana: pompa zębata o maks. ciśnieniu roboczym 18 MPa. Kabina, wyciszona zgodnie ze standardami UE, z fotelem na amortyzatorach, ROPS/FOPS, ogrzewana, z klimatyzacją i radioodbiornikiem. Łatwa w odczycie deska rozdzielcza obejmuje m.in. system monitoringu błędów. Maszyna 6x6 dysponuje monitoringiem pracy - w skład systemu wchodzą jeden monitor i trzy kamery (skierowane na: zrywak, lemiesz środkowy i lemiesz przedni).
– Równiarki XCMG przystosowane są również do pracy z systemami niwelacji laserowej wszystkich dostępnych na rynku firm – powiedział nam Paweł Maślach. – Maszyny charakteryzują się bardzo dużą wydajnością przy bardzo niskim zużyciu paliwa. Ich prostota, niezawodność oraz niska cena w dobie coraz to nowocześniejszej elektroniki staje się prawdziwym atutem przy wyborze maszyny w dzisiejszych jakże niepewnych czasach.
Tekst: Antoni Gostyński
T&M nr 12/2016
Add comment