Minikoparki
Rynek z ambicjami. Małe koparki stosowane są m.in. do prowadzenia prac związanych z budową sieci instalacyjnych.
To właśnie tam sprawdzają się ich walory, zwrotność, szybkość działania, jak również możliwość wykonywania głębokich wykopów o niewielkiej szerokości. Sprzedawcy szacowali tegoroczny popyt na nowe minikoparki na poziomie ok. tysiąca sztuk. W istocie jest znacznie mniejszy, w pierwszym półroczu łączna sprzedaż nie sięgnęła nawet jednej trzeciej tego „planu”. Sprzedaż maszyn kuleje, minikoparki są jednak chętnie wypożyczane.
– Wśród ok. stu maszyn, które posiadamy w naszej wypożyczalni kilkanaście to właśnie minikoparki. Cena wynajmu jest uzależniona od jego okresu. Wynajem nie angażuje własnych środków w tak znaczącym stopniu jak ma to miejsce w przypadku zakupu, a w sytuacjach gdy na rynku jest dużo tzw. szybkich kontraktów mało kto chce ryzykować wydatki związane z zakupem maszyn – mówi Witold Kocot (Polcab).
Dla tych, którzy decydują się na zakup ważnym czynnikiem jest już nie tylko cena maszyny, ale też łatwość serwisowania… Istotne są też kwestie związane z przewozem maszyn z jednego miejsca na drugie (zgodnie z przepisami „zestaw transportowy” nie może ważyć więcej niż 3,2 t).
Na polskim rynku minikoparek operują praktycznie wszyscy markowi dostawcy. Niektórzy od lat kooperują ze sobą, inni kooperować będą w latach kolejnych. Oto np. Hyundai Heavy Industries oraz CNH Industrial podpisały niedawno 10-letnią umowę o współpracy w zakresie zaopatrzenia w minikoparki o masie operacyjnej od 1 do 6 t. CNH zamierza zaoferować m.in. cztery modele minikoparek dostarczonych przez koreańskiego producenta.
Funkcjonalność i komfort
Praktycznie wszystkie oferowane maszyny napędzane są silnikami wysokoprężnymi, dominują trzycylindrowe. Dla użytkowników znacznie ma siła skrawania oraz siła odspajania, ale też głębokość kopania oraz wysokość wysypu. Liczy się też duży prześwit (zazwyczaj 250-300 mm). Coraz więcej producentów zaś zwraca uwagę na zabezpieczenie przewodów hydraulicznych przed uszkodzeniem.
Współczesne minikoparki zaopatrywane są w dodatkowe obwody sterownicze, a to pozwala na przyłączenie osprzętu i zwiększa możliwości zastosowania danej maszyny. Dzięki sekcjom dodatkowym praktycznie każdą maszynę można rozbudować, a elementem wyposażenia, poza łyżką koparkową, jest zazwyczaj lemiesz wyrównujący. Maszyny mogą także obsługiwać np. młot hydrauliczny. Producenci dedykują tego rodzaju maszynom młoty o niewielkim poziomie drgań, bo to zapewnia ochronę ramienia koparki.
Swoistym znakiem czasu jest troska o komfort pracy operatora. Ważne aby podłoga kabiny była maksymalnie płaska, bo to daje więcej miejsca na nogi (po złożeniu pedałów może być go jeszcze więcej). Często kabinę lub osłonę kabiny można szybko zdemontować (np. do celów transportowych).
Pod znakiem nowości
Zainteresowani koparkami chcą, aby były coraz bardziej ekonomiczne i komfortowe. Wprowadzając nowe modele producenci starają się sprostać tym oczekiwaniom. A nowości nie brakuje. Volvo ECR50D to pięciotonowa maszyna z tzw. zerowym promieniem obrotu. Układ hydrauliczny typu Load-sensing dostosuje siłę do aktualnie występujących potrzeb, co ma skutkować wydłużeniem żywotności maszyny i zmniejszeniem zużycia paliwa. W przypadku gdy układ roboczy nie jest używany, obroty wracają do biegu jałowego. Dodatkową zaletą jest możliwość jednoczesnego obrotu nadwoziem oraz przesuwem wysięgnika, co skraca czas wykonywania prac.
Wacker zachęca m.in. bogactwem wyposażenia swych nowych maszyn. Neuson 3503 może otrzymać długie ramię kopiące, automatyczne zejście do biegu jałowego, szybkozłącze hydrauliczne Easy Lock (wymiana osprzętu bez wychodzenia z kabiny) lub Easy Lock + PowerTilt (instalacja pod łyżkę obrotową, może być zamontowana z lub bez EasyLock), instalację do chwytaka, trzeci obwód hydrauliczny sterowany proporcjonalnie, system przeciwprzeciążeniowy, stalowe gąsienice. Oferowana jest też uchylna łyżka skarpowa. W EZ53 ponadto dostępne są: przeciwwaga czy elektryczna pompa do tankowania.
Model usadowiony pomiędzy minikoparkami R16-9 i R27Z-9 wprowadziła niedawno na rynek firma Hyundai. R25Z-9A jest 2,6-tonową maszyną z zerowym zwisem tylnym. Ma wymiary: 4,03 x 1,5 x 2,5 m (długość x szerokość x wysokość), a maksymalna głębokość kopania to 2,4 m. Standardowa łyżka ma poj. 0,07 m sześc. Producent zwraca uwagę m.in. na komfortowe warunki pracy operatora (sterowanie dżojstikami, hałas w kabinie – 82 dB). System centralnego smarowania jest jednym z czynników, które pozwoliły na wydłużenie okresów międzyprzeglądowych (nawet do 200 roboczogodzin), filtr powietrza czy filtr oleju wymienione mogą zostać dopiero co 5 tys. motogodzin.
Najmniejszą z maszyn marki LiuGong jest model 904 LC o masie operacyjnej 4 t, z 4-cylindrowym silnikiem Yanmar (2,2 l), o mocy 37 KM. Producent podkreśla wydajność układu hydraulicznego przekładającą się na siłę zrywającą, która na ramieniu wynosi 19,8 kN, a na łyżce – 29,5 kN. Minikoparka współpracuje z łyżkami o poj. 0,06-0,3 m sześc. Maszyna „uzbrojona” w 2,6-metrowy wysięgnik jednoelementowy i ramię o długości 1,36 m pozwala kopać na głębokość ponad 3 m, zasięg na poziomie gruntu przekracza 5 m. Standardowe gąsienice mają 300 mm szerokości, 904 LC jest w stanie pokonywać wzniesienia o nachyleniu do 58 proc.
Nowe minikoparki: 301.7D, 302.2D i 302.4D ma Caterpillar. Lemiesz o szerokości 0,99; 1,3 lub 1,4 m (302.4D) ułatwia wypełnianie wykopów. Koparki są dostępne z otwartym stanowiskiem operatora, z dachem ochronnym lub z zamkniętą kabiną, która ma m.in. system odmrażania i wentylacji oraz szybę przednią z otwieraną dolną częścią. Okno z prawej strony jest przesuwne. Wszystkie wersje mają pomocniczy układ hydrauliczny z dwukierunkowym przepływem do zasilania młota hydraulicznego lub narzędzi dwukierunkowych, np. świdra ziemnego. Dodatkową hydrauliką steruje się rolką na dżojstiku. Wydłużono okresy między przeglądami, olej silnikowy należy wymieniać co 500 godzin, a olej hydrauliczny co 3 tys. godzin.
Modernizacji doczekała się właśnie maszyna Terex EC16. Producent zwraca uwagę na dużą średnicę siłowników na ramieniu koparkowym, na dwudrożną instalację hydrauliczną na tym ramieniu (do zasilania narzędzi hydraulicznych) oraz na hydraulicznie rozsuwane gąsienice. Siłownik główny umieszczono na górze ramienia koparkowego (mniejsze ryzyko uszkodzenia), a system knicmatic ułatwia kopanie przy ścianach i odkopywanie fundamentów. Zastosowano dżojstiki do sterowania hydrauliką. Zmieniono jednostkę napędową, Terex 16-2 napędzany jest motorem Kubota (poprzednio - silnik Mitsubishi). Łyżki koparkowe mogą mieć szerokość od 220 mm do 600 mm, stosować można skarpówki, wiertnice, młoty wyburzeniowe.
– W przypadku oferowanych przez nas minikoparek marki Terex dodatkowym plusem, docenianym przez użytkowników jest to, że kabiny posiadają drzwi z obu stron. To wyjątek w grupie maszyn tego segmentu – mówi Krzysztof Bilski (EWPA).
BOBCAT
Bobcat E50 z zerowym tyłem obrotu (ZTS) to maszyna o wadze operacyjnej 4,9 t, napędzana przez 4-cylindrową jednostkę napędową marki Kubota o poj. 2,4 l i mocy 48 KM. Standardowy wysięgnik pozwala kopać na głębokość do 3,5 m. Maksymalny zasięg na poziomie podłoża, w zależności od wysięgnika wynosi od 5,9 do 6,3 m. Bobcat E50 ZTS to sprzęt skonstruowany z myślą o wykorzystaniu na małych placach budowy oraz do robót wyburzeniowych. Szerokość podwozia wynosi niecałe 2 m, przy 2,5-metrowej wysokości. Do dyspozycji użytkownika są dwa zakresy prędkości: 3,1 i 5,0 km/h.
CATERPILLAR
Trzy nowe minikoparki Cat 301.7D, 302.2D i 302.4D o masie operacyjnej od 1,6 do 2,4 t, to maszyny pozwalające kopać na głębokość, odpowiednio: 2,2; 2,48 i 2,43 m (z ramieniem standardowym) oraz o 20 cm większą, z ramieniem wydłużonym. Hydraulika zapewnia siłę odspajania na łyżce 18,8; 19,6 oraz 21,8 kN, a na ramieniu – 11,2 (9,8); 12,5 (11); 15 (13,3) kN (ramię wydłużone). Koparki dostępne są na podwoziach gąsienicowych stałych lub rozsuwanych (w 302.2D standard). Lemiesz ma szerokość: 0,99; 1,3 lub 1,4 m (302.4D). Producent zwraca uwagę na wydłużone interwały międzyprzeglądowe, np. zaimpregnowane smarem łożyska ze stopu spiekanego w przegubach wysięgnika i ramienia wymagają smarowania co 500 godzin.
HYUNDAI
Hyundai R25Z-9A to nowoczesna i prosta w obsłudze maszyna napędzana trzycylindrowym silnikiem Mitsubishi. Gąsienice gumowe o szerokości 250 mm i długości 1,9 m zapewniają niewielki nacisk na podłoże. Prędkość jazdy: 2,5 lub 4,5 km/h. Układ hydrauliczny bazuje na tłokowej pompie głównej o regulowanej wydajności. Długość całkowita maszyny (z ramieniem standardowym) nieco przekracza 4 m. Dwumetrowy wysięgnik pozwala uzyskać zasięg kopania niemal 4,5 m, głębokość kopania wynosi 2,4 m.
JCB
JCB wprowadza na rynek nową generację minikoparek. Jedną z nich jest JCB 55z-1. To maszyna o zerowym zachodzeniu tyłu przy skręcie nadwozia. JCB 55z-1 mierzy 2,5 m i ma niecałe 2 m szerokości. Standardowe, gumowe gąsienice mają 400 mm szerokości. Do napędu służy jedna z dwóch, 45-konnych jednostek wysokoprężnych: Perkins lub Kohler. Maszyna może poruszać się z prędkością do 4,6 km/h. W układzie hydraulicznym zastosowano pompę wielotłoczkową o przepływie nominalnym 126 l/min. Standardowo stosowana jest dwukierunkowa instalacja młota z regulowanym przepływem. Maksymalna głębokość kopania przekracza 3,8 m, zwraca uwagę relatywnie duży, niemal 6-metrowy zasięg na poziomie gruntu. Integralnym elementem wyposażenia kabiny (większa niż w minikoparkach JCB poprzedniej generacji) jest wyświetlacz komputera pokładowego. W nowej gamie minikoparek JCB są ponadto maszyny 48Z-1;51R-1oraz 57C-1.
KOMATSU
Uniwersalność minikoparki Komatsu PC 16R-3 zapewniać mają: jedno- lub dwukierunkowy dodatkowy obwód hydrauliczny i duża liczba dostępnych konfiguracji. Minikoparka dostępna jest z kabiną bądź zadaszeniem. Standardowe wyposażenie obejmuje regulowany fotel i elementy sterujące PPC. Zmianę zakresów prędkości (opcja) umożliwia przycisk umieszczony na dece rozdzielczej. Koparka jest dostępna również z rozsuwanym podwoziem. Do zmiany rozstawu gąsienic służy przycisk. Operator może szybko zsunąć podwozie, tak aby uzyskać rozstaw gąsienic mniejszy od 1 m, umożliwiający np. przejazd przez drzwi. Do napędu służy 16-konny fabryczny diesel.
KUBOTA
Do najpopularniejszych minikoparek marki Kubota należy KX 018-4. Szerokość maszyny gotowej do pracy wynosi jedynie 0,9 m; maszyna waży niecałe 1,8 t, a do jej napędu wystarcza diesel o mocy 13 KM. Maszyna pozwala kopać na głębokość do niemal 2,4 m, siła kopiąca łyżki wynosi prawie 16 kN. Ramię unosi się na wysokość 2,2 m. Wyposażenie standardowe stanowią m.in. rozsuwane gąsienice, instalacja hydrauliczna na młot, szybkozłącze do montażu łyżki, system antykradzieżowy – immobilizer.
LIUGONG
Najmniejszy, 4-tonowy model LjuGong, 904 LC to maszyna wyposażona w silnik Yanmar o mocy 37 KM. Odpowiednie parametry robocze to m.in. zasługa układu hydraulicznego o całkowitej poj. 75 l, zasilanego podwójną pompą tłoczkową o zmiennym wydatku, która łącznie dostarcza do 129 l oleju na minutę, pod ciśnieniem 20,6 MPa (układ roboczy). Maszyna zaopatrzona w 2,6-metrowy wysięgnik jednoelementowy i ramię o długości 1,36 m, zapewnia głębokość kopania 3,1 m i zasięg na poziomie gruntu 5,2 m. Producent zwraca uwagę na dużą szybkość, z jaką można obracać nadwoziem (10,8 obr./min), co skraca cykle robocze.
NEW HOLLAND
Zaledwie 0,75 m szerokości ma maszyna New Holland E 10SR, najmniejsza z koparek gąsienicowych tej marki. Waży ok. 1,05 t, a napędzana jest motorem Yanmar. Całe urządzenie mierzy 2,88 m, a jego wysokość wynosi 2,19 m. Czerpak ma poj. 0,02 m sześc. a głębokość kopania to 1,75 m. Maszynę można zaopatrzyć w klimatyzację, regulację szerokości toru, gumowy łańcuch gąsienicowy oraz lemiesz. Ten model jest elementem szerokiej rodziny minikoparek marki New Holland, wśród których powodzeniem cieszy się też np. E18 potrafiąca kopać na głębokość 2,4 m, jak również E22 SR (2,7 m).
TAKEUCHI
Takeuchi TB016 sprawdza się np. przy robotach związanych z układaniem linii kablowych. Operator tej 1,7-tonowej minikoparki ma do dyspozycji dwa biegi. Drugi bieg umożliwia szybkie przejechanie krótkiego odcinka, np. od jednego wykopu do drugiego (z prędkością 4,6 km/h). Przeniesienie napędu na gąsienice o krótkim poskoku „shortpitch” zapewnia specjalny układ trzykołnierzowych rolek jezdnych. Gąsienice są rozsuwane. Na trwałość i niezawodność maszyny wpływają m.in. grube sworznie i tuleje w przegubie ramię-łyżka, z dużymi powierzchniami bocznymi. Dwa uchwyty na dachu kabiny służą do przenoszenia maszyny za pomocą dźwigu.
TEREX
Minikoparka TC16 to od lat najbardziej popularna maszyna tej marki w segmencie minikoparek. Jej atutem jest kabina z podwójnymi drzwiami. W najnowszej, wprowadzonej do sprzedaży w ostatnich tygodniach odsłonie, do napędu TC16-2 stosowany jest silnik Kubota, o mocy 14 KM (poprzednio stosowano jednostkę Mitsubishi). Prędkość na pierwszym biegu to 2,2 km/h, na drugim 4,2 km/h. Maksymalna głębokość kopania wynosi 2,3 m, zasięg to niemal 4 m. Masa transportowa maszyny nieznacznie przekracza 1,5 t. Gąsienice rozsuwane są hydraulicznie.
WACKER NEUSON
Koparka 3503 marki Wacker Neuson napędzana jest silnikiem Yanmar. Seryjnie montowana jest dodatkowa instalacja hydrauliczna. Zastosowano samoczyszczący się układ jezdny. Automatyczny układ dwóch prędkości jazdy reguluje prędkość w zależności od siły ciągu. W ofercie jest też m.in. model EZ53 (bez nawisu). Modele 3503 oraz EZ53 dostępne są z oraz bez systemu VDS. Producent podkreśla, że dzięki zastosowaniu VDS (jedyne tego typu rozwiązanie na świecie) te koparki pozostają najbardziej elastycznymi maszynami w swojej klasie. VDS (Vertical Digging System) to system kopania pionowego, bezstopniowe nachylenie nadwozia do 15 st. pozwala na zrekompensowanie pochylenia terenu i oszczędzenie do 25 proc. materiału i czasu.
VOLVO
ECR50D to pięciotonowa maszyna z tzw. zerowym promieniem obrotu. Automatyczny powrót do obrotów biegu jałowego w przypadku bezczynności układu roboczego, tryb ECO zmniejszający prędkość obrotową silnika oraz automatyczne wyłączanie silnika ograniczają zużycie paliwa. Zwraca uwagę łatwy dostęp do filtrów z poziomu podłoża oraz 50-godzinne interwały pomiędzy kolejnymi smarowaniami. Do obsługi poszczególnych funkcji służy konsola z przyciskami oraz wyświetlacz. ECR50D standardowo posiada dwukierunkową instalację hydrauliczną do zasilania młota lub łyżki skarpowej. Sterowanie osprzętem odbywa się za pomocą dżojstików wyposażonych w suwaki proporcjonalne.
YANMAR
Yanmar ViO57U to minikoparka z krótką „rufą”. Promień obrotu wysięgnika to 1,7 m. W porównaniu do poprzedniej wersji wysięgnik został bardziej wygięty, by ułatwić załadunek i rozładunek samochodów ciężarowych. Maszynę można zaopatrzyć w przedłużone ramię (plus 330 mm). Istnieje możliwość kombinacji szerokiej przeciwwagi i asymetrycznych gąsienic (opatentowany przez Yanmar system VICTAS polegający na zwiększeniu powierzchni nośnej poprzez zwiększenie rozstawu osi oraz asymetrycznym podziale gąsienic). Jest też VIPPS, układ hydrauliczny z dwiema pompami tłoczkowymi o zmiennym wydatku, pompą zębatą i rozdzielaczem (zwiększona prędkość pracy dzięki połączeniu pomp we wzajemnie wspomagający się układ).
Tekst: Michał Jurczak
T&M nr 10/2016
Add comment