Nieduże, na gąsienicach
Minikoparki mają wiele zalet. Relatywnie niewielkie gabaryty sprawiają, że mogą poruszać się w „ciasnych” korytarzach roboczych i pracować w tych miejscach bardzo efektywnie.
Dochodzi do tego uniwersalność, możliwość zastosowania w wielu sektorach.
O minikoparkach już dawno przestano mówić jako o maszynach stricte budowlanych. W istocie bowiem stosowane są też w sektorze komunalnym, czy nawet w rolnictwie. Zrywak do korzeni, łyżka skarpówka, wiertnica, chwytak (np. do kostki brukowej), niwelator, młot hydrauliczny czy widły to tylko niektóre z narzędzi roboczych oferowanych zarówno przez samych producentów minikoparek, jak i niezależne firmy. Coraz częściej więc minikoparki nazywa się nośnikami osprzętu.
Wybór nie zawsze jest prosty
Aleksandra Zalewska, dyrektor działu wsparcia sprzedaży Grausch i Grausch Maszyny Budowlane zauważa, iż dla klientów najważniejsze są takie czynniki jak: cena, długa, najlepiej 5-letnia gwarancja, atrakcyjne warunki leasingu, uproszczona procedura zakupu, łatwość transportu. – Liczy się też wyposażenie, konkretnie szeroki wybór osprzętu, w tym łyżek, jak również szybkozłącze – dodaje.
Adrian Winnicki, district manager Doosan Bobcat EMEA zaznacza, jak ważne dla klientów są możliwości transportowe. Ci, którzy chcą przewozić maszyny na przyczepie, wybiorą 2-tonową klasę wielkości, a klienci korzystający z ciężarówek mogą wybrać cięższą maszynę np. 2,7-tonową.
– W odniesieniu do możliwości transportowych ważną przyszłością są hydraulicznie składane wózki, które umożliwiają transport maszyny na wąskiej przyczepie lub dostęp do wąskich przestrzeni i zachowanie maksymalnej stabilności. Zależy to od profilu klienta i zastosowania, ale to, co może być wspólne dla wielu z nich, to np. Zero Tail Swing, co jest bardzo popularne w minikoparkach od 2,7 t wzwyż – mówi A. Winnicki zaznaczając, że niektórym klientom bardziej zależy na solidności maszyny niż na komforcie.
Na wagę maszyny, jako czynnik istotny przy wyborze zwraca również uwagę Paweł Taczkowski, kierownik ds. produktu Interhandler przypominając, iż waga maszyny jest istotna, ponieważ wpływa na mobilność oraz możliwość pracy w różnych warunkach terenowych. Zwrotność i precyzja operacji to kolejne cechy, które pozwalają na sprawne wykonywanie zadań w ograniczonych przestrzeniach. – Moc silnika i ogólna wydajność są kluczowe dla szybkości i efektywności prac ziemnych. Istotnym czynnikiem dla wielu klientów są również niskie koszty eksploatacji, łatwość serwisowania oraz szeroka dostępność części zamiennych, co zapewnia dłuższą żywotność maszyn i niższe koszty operacyjne. Warto także podkreślić komfort operatora – wygodna kabina i ergonomiczny układ sterowania to elementy, które zwiększają efektywność i bezpieczeństwo pracy. Minikoparki JCB cieszą się zaufaniem klientów właśnie dzięki trwałości, dobrze przemyślanej konstrukcji i wygodzie użytkowania – uzupełnia P. Taczkowski.
Dynamiczny rynek
Paweł Taczkowski (Interhandler) jako źródło rosnącej popularności minikoparek w ostatnich latach wymienia ich uniwersalność i to, że mogą być wykorzystywane zarówno w mniejszych projektach, jak i większych inwestycjach. – W miarę postępującej urbanizacji oraz rozwoju infrastruktury przewidujemy, że zapotrzebowanie na tego typu maszyny będzie nadal rosło. Jesteśmy gotowi, by dostarczać naszym klientom maszyny, które sprostają wymaganiom zmieniającego się rynku, oferując jednocześnie najwyższą jakość i niezawodność – dodaje.
Również A.Winnicki (Doosan Bobcat EMEA) określa sytuację na europejskim rynku minikoparek gąsienicowych mianem dynamicznej. – Ogólnie rzecz biorąc, rynek minikoparek był dość dynamiczny, w ciągu ostatnich kilku lat kwitł, gdy wszyscy spodziewali się spadku. Teraz rzeczywiście widzimy pewien spadek, jednak rynek ciągle jest atrakcyjny. Tak, popyt nieco spadł, ale utrzymuje się na poziomie, na którym nadal możemy utrzymać produkcję na zadowalającym poziomie – mówi A.Winnicki dodając, iż sytuacja w Polsce jest zdecydowanie lepsza, rynek jak dotąd nie wykazuje wyraźnego spadku, na pewno nie jest stabilny, każdy miesiąc ma inny trend w porównaniu do poprzedniego roku. – Widzimy wyzwania na przyszłość związane z kilkoma czynnikami, takimi jak m.in. wojna na Ukrainie, wpływem negatywnych trendów z Europy Zachodniej na Polskę, ale widzimy również szanse w spodziewanych funduszach z UE, czy wzroście liczby projektów w sektorze publicznym oraz lepszej kondycji branży nieruchomości w 2025 r. – podkreśla przedstawiciel Doosan Bobcat EMEA.
A. Zalewska (Grausch i Grausch Maszyny Budowlane) zwraca uwagę na konkurencyjność rynku, m.in. ze względu na tanie maszyny z Chin. Największą grupę sprzedawanych maszyn stanowią te poniżej 3 t. – Rynek minikoparek w Polsce stale się rozwija. Klienci coraz częściej pytają o różnego rodzaju specjalistyczny sprzęt taki jak wiertnice, urządzenia do układania kostki brukowej itp. – konkluduje A.Zalewska.
Bobcat
Koparki Bobcat serii E27 i E27z charakteryzuje relatywnie niska masa, ale również duża stabilność. Walorem jest możliwość wygodnego transportu na przyczepach przy przemieszczaniu z jednego miejsca pracy na drugie (masa transportowa jest poniżej limitów wagowych dla przyczep 3,5-tonowych). – Uzyskaliśmy to poprzez zoptymalizowaną geometrię i nową koncepcję przeciwwagi – podkreślają dostawcy. Maszyna standardowo wyposażana jest w system telematyczny umożliwiający lokalizację GPS w czasie rzeczywistym. System przekazuje również informacje o ilości przepracowanych godzin, danych eksploatacyjnych układu hydraulicznego, poziomie paliwa itp. Tył kabiny wystaje jedynie na 220 mm (w wersji standard) i 280 mm (w wersji z przeciwwagą) poza obrys gąsienic, co ułatwia pracę tam, gdzie przestrzeń jest bardzo ograniczona. W obsłudze nawet najbardziej skomplikowanego osprzętu pomaga pięć pomocniczych obwodów hydraulicznych.
Producent podkreśla solidność wykonania, co ma wpływ na trwałość. Tylną pokrywę silnika zabezpieczono odlewanymi elementami stanowiącymi przeciwwagę. Metalowe obudowy są otwierane lub przykręcone śrubami. Wzmocniono elementy układu roboczego (zmniejszenie luzów i zwiększenie wytrzymałości). Nowa, odporna na uszkodzenia jest osłona siłownika wysięgnika, zwiększono ochronę przewodów hydraulicznych, rur i zaworów. Zastosowano dwuczęściowe przewody siłownika lemiesza.
W wariancie E27 maszyna waży niecałe 2,7 t, a głębokość kopania przekracza 2,8 m. Wersja E27z waży niecałe 2,6 t, głębokość kopania to prawie 2,85 m. W obu przypadkach źródło napędu stanowi silnik marki Kubota, a gumowe gąsienice mają szerokość 300 mm.
CAT
Wśród minikoparek marki Cat jest model 302.7 CR napędzany 1,1-litrowym motorem o mocy ok. 25 KM. Poruszanie się po placu budowy ułatwia opcja Cat Stick Steer. Umożliwia łatwe przełączanie z tradycyjnych elementów sterowania jazdą (dźwigni i pedałów) na sterowanie ruchem maszyny i lemiesza dżojstikiem. Cat 302.7 CR ma podwozie o standardowej szerokości 1,5 m, opcjonalne maszynę można wyposażyć w podwozie rozsuwane hydraulicznie (zakres od 1,35 do 1,8 m). W standardowym wyposażeniu minikoparki znalazł się pływający lemiesz, który zwiększa możliwości maszyny w zakresie prac związanych z zasypywaniem i profilowaniem powierzchni. Relatywnie niskie koszty bieżącego użytkowania koparki mają wynikać m.in. z zastosowania takich funkcji jak: automatyczne załączanie biegu jałowego, automatyczne wyłączanie silnika i efektywny układ hydrauliczny z pompą o zmiennej wydajności.
Minikoparka Cat 302.7 CR zbiera pozytywne opinie m.in. za łatwość sterowania, ale również za to, że rutynowe punkty kontrolne są łatwo dostępne z poziomu podłoża (przez boczne drzwi).
Odchylana kabina lub zadaszenie pozwala w razie konieczności uzyskać dostęp do dodatkowych obszarów serwisowych. Owo zadaszenie lub hermetyczna, ciśnieniowa kabina (może być wyposażona w klimatyzację), jak również regulowane podpórki nadgarstków i amortyzowany fotel (opcja) poprawiają komfort eksploatacji koparki.
Develon
Minikoparka gąsienicowa Develon DX19 o masie roboczej 1,9 t to maszyna wyposażona w silnik zgodny z normą Stage V, posiadająca układ hydrauliczny z przepływem otwartym z pompami o zmiennej pojemności. Dzięki temu moc silnika wykorzystywana jest bardziej efektywnie, wydajność pompy zmaksymalizowana, a także zapewniona jest większa wygoda, płynność i dokładność.
Producent zwraca m.in. uwagę na zabezpieczenie przeciwwstrząsowe wysięgnika i siłowników (poprawa płynności pracy), jak również na zsuwane podwozie (pozwala na wjeżdżanie do budynków przez drzwi). Przesunięte na bok mocowanie wysięgnika ma zapewniać odpowiednią widoczność pola pracy, nowe, łatwe w obsłudze i trwałe jest przedłużenie boczne lemiesza.
Obsługę ułatwia nowy panel sterujący pozwalający kontrolować wszystkie parametry maszyny (automatyczne wyłączanie silnika, wyłączanie oświetlenia kabiny, alarm dźwiękowy sygnalizujący awarię). To m.in. liczniki motogodzin, licznik pracy (z możliwością zerowania), kody serwisowe, napięcie, czas do przeglądu serwisowego, czas wyłączenia świec żarowych, obrotomierz, temperatura płynu chłodzącego silnika, kontrolka silnika, wskaźnik poziomu paliwa i kontrolka rezerwy paliwa, kontrolka hydrauliki. Na wydajność wpływa proporcjonalny przepływ wspomagający. Obsługę ułatwiają dżojstiki o dużej czułości. Przełączniki ustawiono według częstotliwości użycia. Ramię lemiesza jest wysuwane, co pozwala dopasować jego długość do szerokości podwozia. Przewody giętkie siłownika lemiesza są rozdzielone w pobliżu kabiny, aby ułatwić ich wymianę.
Zastosowano wzmocnione i wysuwane podwozie o szerokości od 980 mm do 1.360 mm. Do napędu maszyny służy Diesel marki Yanmar, trzycylindrowa jednostka o mocy 14,7 KM (11 kW).
Hyundai
HX25A Z i HX30A Z to nowe minikoparki marki Hyundai, maszyny z zerowym tylnym promieniem obrotu i bez tylnego zwisu, dzięki czemu mogą swobodnie obracać się w obrębie zajmowanej przestrzeni. Znacząco poprawia to zdolności manewrowe i bezpieczeństwo, jednocześnie minimalizując ryzyko kolizji z sąsiadującymi obiektami. Dostępnych jest kilka opcji długości ramienia, aby odpowiednio dostosować maszynę do wybranego zastosowania.
Napęd stanowią silniki wysokoprężne o mocy 24,8 KM (18,5 kW). Maszyny są opcjonalnie wyposażane w szybkozłącze umożliwiające łatwą wymianę osprzętu w celu zwiększenia produktywności.
Pozwalają wymienić osprzęt bez konieczności opuszczania kabiny przez operatora. Oba modele są wyposażone w pomocniczą linię hydrauliczną dwustronnego działania (operator może wybrać tryb jednostronnego lub dwustronnego działania).
Minikoparki HX A mają nowy 5-calowy kolorowy wyświetlacz LCD pozwalający łatwo sterować ustawieniami i uzyskiwać szybki dostęp do najważniejszych funkcji. Wyświetlacz jest wodoodporny (stopień ochrony IP68), co jest szczególnie ważne w modelu z kabiną otwartą. Automatyczna zmiana przełożenia to funkcja umożliwiająca płynne przełączanie między wysokimi i niskimi prędkościami jazdy, pozwalając operatorowi skupić się na wykonywanym zadaniu, podczas gdy maszyna samodzielnie kontroluje prędkość i przyczepność. Relatywnie niska masa maszyn (ok. 2,7 t) umożliwia ich transport na przyczepie wraz z osprzętem, co jest wygodne dla firm często przemieszczających minikoparki z jednego miejsca pracy na drugie.
Komatsu
Nowe minikoparki gąsienicowe Komatsu oferowane są w wersjach o masie od 1 do 5,3 t. Producent podkreśla, kompaktowość, lekkość i dużą wydajność maszyn zaznaczając, że nadają się zarówno dla prywatnych użytkowników, jak i firm wynajmujących. Łatwa konserwacja minikoparek oraz system Komtrax – dodawany standardowo w prawie wszystkich modelach, ma gwarantować obniżony całkowity koszt podczas używania maszyn oraz zwiększoną wartość odsprzedażową.
Oferta obejmuje m.in. minikoparkę PC17R-5. Silnik dysponuje mocą 11,4 kW (15,3 KM), łyżka ma poj. 0,022-0,028 m sześc., a głębokość kopania to 2,2 m. Masa eksploatacyjna maszyny to 1,75-1,83 t. Układ hydrauliczny CLSS (Closed Load Sensing System) uzupełniony o pilotowy układ sterowania odpowiada za precyzyjne ruchy maszyny, niezależnie od obciążenia wynikającego z charakteru wykonywanej pracy.
Gama obejmuje również m.in. model PC30MR-5 (silnik o mocy 18,2 kW/ 24,4 KM, łyżka o poj. 0,03-0,1 m sześc., głębokość kopania 3,13 m, masa eksploatacyjna 3,29 t). – Nowa PC30MR-5 to minikoparka hydrauliczna o niewielkim promieniu obrotu i niezależnym obrotowym ramieniu pozwalająca na pracę w niewielkich przestrzeniach. PC30MR-5 zużywa do pięciu procent mniej paliwa niż jej poprzedniczki z serii MR-3, bez utraty wydajności i produktywności. Elementami wyposażenia są m.in.: auto spowolnienie; wyłączenie silnika po określonym czasie pracy na wolnych obrotach; linia hydrauliczna ze sterowaniem proporcjonalnym; nowo opracowane elektroniczne sterowanie hydrauliczne; możliwość wybrania trybu pracy – rekomenduje dostawca.
JCB
Model 19C-1 to lekka maszyna z konwencjonalną przeciwwagą, która ma gwarantować należytą stabilność i możliwie duży udźwig.
Nadaje się do holowania na przyczepie (masa transportowa wynosi 1,8 t). Elementem wyposażenia są uchwyty transportowe (do podnoszenia maszyny).
– Model 19C-1 został zaprojektowany i zbudowany tak, aby wytrzymać najcięższe miejsca pracy, dzięki trwałym komponentom i łatwym, opłacalnym naprawom zapewnia minimalne przestoje i maksymalne zyski – podkreśla dostawca. Źródło napędu stanowi silnik marki Perkins o poj. 0,76 l generujący moc 12,2 kW.
JCB 19C-1 to minikoparka z konwencjonalnym zachodzeniem tyłu przy obrocie (CTS). Solidna rama podwozia (ułatwia czyszczenie), w 100 proc. stalowe nadwozie, dodatkowe zabezpieczenie przewodów hydraulicznych przed przeciekami (ORFS) to – co akcentuje producent – czynniki sprzyjające trwałości. Tuleje ramienia kopiącego i lemiesza wykonano z brązu i grafitu (smarowanie co 500h). W układzie hydraulicznym zastosowano pompę wielotłoczkową Load Sensing o wydatku 42 l/min. Ciśnienie w układzie roboczym części koparkowej i jazdy to 235 bar, a ciśnienie w układzie napędu obrotu 167 bar. Serwosterowanie pracą układu koparkowego umożliwia uzyskiwanie relatywnie krótkich cykli pracy.
Argumentem dla zainteresowanych maszyną JCB 19C-1 ma być też komfort eksploatacji. Jak wyliczono, w kabinie jest prawie jedna czwarta miejsca więcej niż w maszynie poprzedniej generacji. W sterowaniu pomaga nowy panel boczny.
LiuGong
LiuGong ma maszyny nowej serii F. Jest wśród nich minikoparka 9018F, maszyna napędzana silnikiem Yanmar 3TNV80F-SSLY, EU (Stage V) generującym moc 18 KM. Maszyna dysponuje standardową łyżką o poj. 0,045 m sześc. i sprawdzi się – co podkreślają sami konstruktorzy – zarówno w robotach wodno-kanalizacyjnych, kopaniu fundamentów, pracach związanych z kształtowaniem architektury krajobrazu, jak i pracach wyburzeniowych i budowlanych w obiektach i na zewnątrz. Minikoparka 9018F, z racji swych gabarytów jest łatwa w transportowaniu. Dostawca akcentuje łatwość w obsłudze. W pełni otwierane pokrywy boczne zapewniają łatwy dostęp do filtra powietrza, filtra oleju, filtra wstępnego paliwa, wskaźnika poziomu oleju, zbiornika hydraulicznego i korka wlewu oleju, silnika czy głównej pompy i chłodnicy.
Sterowane jednym przyciskiem automatycznie rozsuwane podwozie o rozstawie od 980 do 1.290 mm pozwala pokonywać ciasne przejazdy. Aby zwiększyć efektywność, zastosowano inteligentną funkcję automatycznie zmniejszającą i zwiększającą prędkość obrotową silnika w zależności od potrzeb, ograniczając tym samym zużycie paliwa bez obniżania wydajności. Elektro-proporcjonalna linia dodatkowa umożliwia łatwe i dokładne sterowanie osprzętem. Nowa geometria lemiesza ułatwia jego współdziałanie z łyżką.
Volvo
Volvo Construction Equipment ma w ofercie dwie nowe minikoparki: 3,5-tonową EC37 oraz 4-tonową ECR40. Producent podkreśla ich stabilność, wysoką produktywność i ponadprzeciętny komfort pracy. – Wysoka siła odspajania i udźwig sprawiają, że oba te nowe modele sprawdzą się w wielu różnych zastosowaniach – przekonuje. Maszyny zastępują wycofywane z oferty koparki EC35D, ECR35D i ECR40D, a z punktu widzenia klientów przynoszą zalety znane już z niedawno wprowadzonych modeli ECR50 i ECR58.
Oba modele bazują na tej samej platformie i mają wspólne podzespoły, a jedyna różnica między nimi polega na tym, że EC37 ma konwencjonalną konstrukcję nadwozia, podczas gdy w ECR40 wdrożono projekt z krótkim promieniem obrotu, pozwalający na pracę w ciaśniejszych przestrzeniach.
Zarówno EC37 jak i ECR40 oparto na nowym, wydłużonym podwoziu. To, że odcinek gąsienic mający kontakt z gruntem jest dłuższy, ułatwia utrzymywanie równowagi. Wysokie ciśnienie w systemie przekłada się na siłę napędową podczas podjazdów pod wzniesienia lub jazdy po nierównym terenie.
Dzięki konfigurowalnym ustawieniom przepływu hydraulicznego i trybom pracy odpowiednim dla szerokiej gamy osprzętu i zastosowań można łatwiej dostosować maszynę do konkretnego zadania, co przekłada się na większą wydajność i dyspozycyjność. Dostosowanie sterowania do preferencji każdego z operatorów ułatwia przeprojektowany interfejs HMI (człowiek-maszyna). EC37 i ECR40 mają tę samą kabinę, którą po raz pierwszy zastosowano w modelach ECR50 i ECR58.
Intuicyjny system nawigacji i obsługiwane palcami elementy sterowania proporcjonalnego pomagają w pracy także mniej doświadczonym operatorom. Układ hydrauliczny skonfigurowano do realizacji wielu różnych funkcji. W połączeniu z pokrętłem, 5-calowym kolorowym wyświetlaczem i łatwym do nawigacji interfejsem HMI ma zapewniać kontrolę nad maszynami i pozwala sprawnie dostosować je do specyfiki zadań.
Konstrukcja nowych minikoparek ma sprzyjać dyspozycyjności i upraszczać bieżącą konserwację: interwał smarowania wynosi 50 godzin, miejsca rutynowej obsługi serwisowej są łatwo dostępne, pokrywa silnika i pokrywa tylna szeroko się otwierają, a zbiornik paliwa ma pojemność aż 70 l. Dzięki automatycznemu wyłączaniu silnika godziny nieprzepracowane nie są rejestrowane, co pozwala maszynie pracować efektywnie przez dłuższy czas i obniżyć koszty obsługi technicznej.
XCMG
Model XE80E marki XCMG zaprojektowano tak, aby połączyć moc i płynność – podkreśla producent. Ta, relatywnie duża wśród opisywanych maszyn (masa robocza 9,5 t, poj. standardowej łyżki 0,35 m sześc.) minikoparka z krótkim wysięgnikiem może pracować na placach budowy, nawet w ograniczonych przestrzeniach. To rezultat kompaktowej budowy, funkcji wychylenia wysięgnika, jak również krótkiego obrotu „ogona”. Kąt obrotu wysięgnika lewego i prawego jest odpowiednio 62 st. i 50 st. co sprawia, że XE80E jest łatwa w obsłudze do realizacji złożonych zadań w trudnych warunkach eksploatacyjnych, takich jak kopanie równolegle do ściany.
Wszechstronność koparki zwiększają dwa standardowe obwody hydrauliczne (AUX1 i AUX2) oraz precyzyjna kontrola przepływu oleju. Do napędu maszyny stosuje się silnik wysokoprężny marki Kubota V3307 (Stage V) z technologią Common Rail oraz EGR, DOC i DPF. Jednostka współpracuje z fabrycznym, hydraulicznym systemem wykrywania obciążenia. To połączenie ma zapewniać oszczędne i płynne sterowanie niezależnie od obciążenia, w tym także nawet w najcięższych warunkach. Dostawca zwraca uwagę na szerokie wejście drzwi do kabiny, co czyni je bardziej dostępną.
T&M nr 10/2024
Tekst: Michał Jurczak
Add comment