Specjalistki od podłoży
Równiarki są maszynami do robót ziemnych, to do nich należy odpowiednie profilowanie podłoży pod nawierzchnie dróg, lotnisk czy parkingów.
Przy ich pomocy można także wyrównywać rowy, nasypy i pobocza. Bywa że stosuje się je też do zrywania starej nawierzchni dróg, czy do mieszania materiałów stosowanych do stabilizowania gruntu, jak również np. do… odśnieżania. Rynek tego rodzaju maszyn nie jest duży, ale dość stabilny.
Wybierając odpowiednią równiarkę trzeba przede wszystkim mieć świadomość tego, jakie funkcje użytkowe będzie ona spełniać i w jakich warunkach pracować (np. rodzaj gruntu). Od tego zależy m.in. rodzaj napędu (na dwie czy na trzy osie). Istotny jest dobór optymalnej automatyki sterowania, bowiem to będzie współdecydować m.in. o kosztach bieżącej eksploatacji. Ze względu na konstrukcję ramy mogą to być maszyny dwuosiowe (do ramy mocowane dwie osie, przednia – połączona przegubowo i tylna na sztywno, a pomiędzy nimi lemiesz) oraz trzyosiowe (dwie osie tylne i jedna przednia). Zaglądamy do aktualnych ofert trzech ważnych graczy na rynku równiarek.
Cat – moc technologii
Równiarką samobieżną nowej generacji Cat 120 można sterować za pomocą dżojstika lub kierownicy i dźwigni (z opcją napędu na wszystkie koła). Dostępna jest zmodernizowana technologia Grade z wyświetlaniem na opcjonalnym, kolorowym ekranie dotykowym o przekątnej 203 mm (8 cali). Technologia Cat Grade umożliwia uzyskanie docelowego stanu nawierzchni przy mniejszej liczbie przejazdów. Cyfrowy miernik nachylenia lemiesza pozwala uzyskać wymagane nachylenie bez potrzeby stosowania ręcznych metod pomiaru terenu. Cat Grade z opcjonalną funkcją Cross Slope Indicate zapewnia odczyty spadku poprzecznego w czasie rzeczywistym oraz może być rozbudowany do układu z funkcją pomiaru spadku poprzecznego (w celu automatycznego przemieszczania lemiesza). Układ stabilizacji lemiesza wykrywa odbicie lemiesza szybciej od operatora, zmniejszając otwarcie przepustnicy i późniejszą potrzebę poprawek obrabianego obszaru. System Product Link za pośrednictwem internetowego interfejsu VisionLink przekazuje, na żądanie informacje o lokalizacji, liczbie godzin pracy, zużyciu paliwa, wydajności, czasie bezczynności, kodach diagnostycznych i wiele innych danych maszyny (ma to wpływ na zwiększenie efektywności i obniżenie kosztów eksploatacji). Aktualizacja oprogramowania maszyny następuje zdalnie, bez potrzeby czasowego wyłączania jej z użytku.
Dostawca zwraca uwagę m.in. na to, że filtry paliwa, powietrza dolotowego i oleju są zgrupowane, zapewniając łatwy dostęp i stwarzając możliwość obsługi zapobiegawczej. To przyspiesza obsługę i ogranicza koszty. Używając filtrów nowej generacji można zaoszczędzić do 15 proc. Na ograniczenie kosztów wpływa też, w przypadku precyzyjnego wykańczania powierzchni, wykorzystanie opcji belki regulowanej od góry (o 45 proc. niższe koszty konserwacji w porównaniu do wersji standardowej).
Zastosowanie przeciwwagi i bloku dociskowego ma wpływ na wyważenie maszyny. Do poziomowania utwardzonego gruntu dostępne są opcje zrywaka i zrywaka spulchniającego. Opcję przedniego podnośnika przygotowano do montażu osprzętu, takiego jak lemiesz prosty lub przedni. Aby powiększyć obrabianą powierzchnię można zamontować przedłużenie lemiesza środkowego zwiększające szerokość o 605 mm.
Nabywcy równiarek Cat mają do dyspozycji trzy wersje kabin: Standard, Comfort Plus oraz Premium Plus. Informacje dotyczące maszyny, np. poziom paliwa czy opcje technologii Grade i alerty są prezentowane na wyświetlaczu. Wyświetlacz z powłoką antyrefleksyjną umożliwia odczytywanie zawartości niezależnie od poziomu nasłonecznienia. Zwraca uwagę dobra widoczność z kabiny, m.in. dzięki opcjonalnej kamerze cofania mającej zapewniać bezpieczeństwo operatorowi i pracownikom znajdującym się wokół równiarki.
W przypadku zdławienia silnika pomocniczy układ kierowniczy automatycznie i bezpiecznie zatrzyma równiarkę. Dostępny z poziomu podłoża wyłącznik silnika po aktywowaniu wstrzymuje doprowadzanie paliwa. Na produktywność wpływa m.in. możliwość zastosowania trybu ECO (spalanie spada o 15 proc.). Skrzynia biegów Powershift ściśle współpracuje z balastem, odpowiadając za należyte przeniesienie siły pociągowej na grunt.
Komatsu – sprawdzona skuteczność
Równiarka Komatsu GD675-7 jest napędzana 221-konnym dieslem. Ważąca (ze zrywakiem i spycharka czołową) nieco ponad 19 t maszyna dysponuje ostrzem o długości 4,27 m. Producent zwraca uwagę na relatywnie długi rozstaw osi i mały promień skrętu oraz na uniwersalną geometrię odkładnicy. Wzmocniono krąg ostrzy, a płytki ścieralne wykonano z żywicy. Niezawodność i łatwość konserwacji wynika m.in. z możliwości wykorzystania dużego, wielofunkcyjnego monitora, na którym prezentowane są sposoby rozwiązywania ewentualnych problemów.
Wygodę eksploatacji zwiększa zastosowanie bezprzewodowego systemu monitoringu Komtrax. Zapewnia komunikację mobilną, ułatwia pozyskiwanie danych eksploatacyjnych, a w konsekwencji wpływa na ekonomikę (oszczędność paliwa). Na oszczędność paliwa może wpłynąć również umiejętne korzystanie z trybów pracy (Power lub Economy), a także automatycznie wyłączanie silnika gdy ten pozostaje bezczynny przez określony czas (można zaprogramować od 5 do 60 minut). „Eko-wskazówki” przekazywane są za pośrednictwem monitora w kabinie. Maszyna ma dwutrybową przekładnię, specjalnie zaprojektowaną dla równiarek marki Komatsu, a pomagającą ograniczyć zużycie paliwa o kilkanaście procent. Dostawcy podkreślają, że GD675-7 oferuje najdłuższy rozstaw osi w swojej klasie i wyjątkowo dobrą wydajność wyrównywania. Blokada zmiennika momentu obrotowego przełącza się w tryb automatyczny, aby w każdej chwili móc zaoferować odpowiednie osiągi przy optymalnym zużyciu paliwa.
Pompa w systemie hydraulicznym pracuje na biegu jałowym przy niskiej wydajności. Kiedy „wykrywa” zapotrzebowanie na obciążenie, przepływ szybko rośnie. W GD675-7 zastosowano m.in. wielofunkcyjny zawór sterujący z pływakowym i pilotowym zaworem zwrotnym (konstrukcja Komatsu) mające pozytywny wpływ na sterowalność i szybszą reakcję lemiesza (za pomocą elementów sterujących obsługiwanych palcami). Walorem Komatsu GD675-7 są m.in. ergonomiczne elementy sterujące oraz dżojstiki PCCS (Palm Command Control System). Tryb pełzania pozwala utrzymywać przez dłuższy czas relatywnie niewielką prędkość.
Wpływ na komfort pracy ma w pełni regulowany fotel z amortyzacją pneumatyczną. Dostawca zwraca uwagę na bardzo dobrą widoczność przez szyby sześciokątnej kabiny, we wszystkich kierunkach.
Case – siła uniwersalności
Case ma w ofercie maszyny serii C w wersjach: 836C / 836C AWD / 856C / 856C AWD. Silnik pochodzi od FPT Industrial. Jednostkę opracowano specjalnie z myślą o napędzie równiarek, które wymagają szybkiej reakcji i wysokiego momentu obrotowego po to, aby utrzymać odpowiedni poziom wydajności. „Dual Power” maksymalizuje funkcjonowanie przy wyższych prędkościach spłaszczając krzywą mocy od 4 biegu wzwyż. Maksymalna temperatura osiągana przez HI-eSCR 2 w normalnych warunkach roboczych jest niższa o 200 st. C od temperatury standardowego filtra cząstek stałych.
Równiarki Case można doposażyć w różnorodne osprzęty, dzięki czemu nadają się do bardzo wielu zastosowań. Są wśród nich trzy konfigurowalne szerokości lemiesza środkowego (aby łatwo dopasować siłę spychającą do warunków pracy z materiałami o różnej gęstości); przedłużenia lemiesza; sprzęgło przeciwprzeciążeniowe lemiesza środkowego (dla ochrony ramy i lemiesza przed ewentualnymi kolizjami – polecane szczególnie do zastosowań leśnych); zrywak środkowego lemiesza dla łatwiejszego przygotowania lekkiej gleby za jednym przejazdem (opcja); tylny zrywak o 3 lub 5 zębach (aby łatwo spulchnić zbity grunt). Przedni lemiesz służy do szybkiego poziomowania i rozprowadzania materiału co może znacząco wpłynąć, w połączeniu z pracą lemiesza środkowego i dzięki wysokiej mocy silnika, na zwiększenie produktywności. Opcjonalnie stosowana jest przednia przeciwwaga mająca gwarantować lepszy rozkład mas i większy nacisk przedniej osi. Wyjście hydrauliki na tył odpowiada za zapewnienie odpowiedniego zasilania dla dodatkowego osprzętu, tj. zagęszczarki.
Producent zwraca uwagę na łatwość codziennej konserwacji maszyny, bowiem wszystkie, główne punkty serwisowe umieszczone po lewej stronie, gdzie są łatwo dostępne z poziomu podłoża. Błotniki tylnych osi są funkcjonalnym i bezpiecznym miejscem, z którego można wykonać okresowe czynności konserwacyjne, tzn. oczyszczenie filtra powietrza lub uzupełnienie oleju.
Jednostka współpracuje z przekładnią Ergopower, ze zmiennikiem momentu. Funkcja automatycznej zmiany biegów ułatwia operatorowi skoncentrowanie się na zadaniu i optymalizuje wydajność maszyny pozwalając silnikowi równiarki pracować w optymalnym zakresie krzywej mocy.
Ta funkcja w połączeniu ze zmiennikiem momentu praktycznie uniemożliwia zduszenie silnika przy nadmiernym obciążeniu. Blokada mechanizmu różnicowego jest automatyczna, dyferencjał „No-Spin” natychmiastowo przenosi moment obrotowy z kół ślizgających się na koła o lepszej przyczepności. System nie wymaga od operatora żadnej interwencji, pozwalając mu całkowicie skupić się na kontrolowaniu ruchów lemiesza.
Tryb jazdy powolnej praktycznie uniezależnia przedni napęd od obrotów silnika, zatem równiarka może być użyta np. z dodatkowym osprzętem do zagęszczania gruntu. Niezależnie od wybranego napędu (4WD czy 6WD), model 836C może zostać wyposażony w opony 24’’, sprawdzające się w pracy na wyboistym podłożu lub gdy chcemy uniknąć efektu podskakiwania kół.
Rama maszyny ma kształt litery A. Typowe naprężenia poprzeczne wynikające z pracy lemiesza są niemal zupełnie zneutralizowane, zapewniając jednocześnie dłuższą żywotność elementów. Geometria lemiesza pozwala operatorowi ustawić go prostopadle do ziemi. Profil lemiesza środkowego o zmiennym promieniu redukuje opór materiału, a przy pracach wykończeniowych poprawia jego mieszanie. Budowa układu lemiesza środkowego powoduje relatywnie niskie tarcie podczas pracy.
Dostawcy równiarek Case akcentują bardzo dokładny układ sterowania o krótkim czasie reakcji, a także układ hydrauliczny typu „load sensing”. Bezpośrednio aktywowana pompa wielotłoczkowa dostarcza jedynie koniecznej ilości oleju, dokładnie tam, gdzie jest potrzebny (eliminacja ewentualnych strat). Zawory sterujące (rozdzielacz główny) z funkcją kompensacji ciśnienia umożliwiają równoległe podnoszenie i opuszczanie lemiesza. Dedykowany przełącznik zamontowany w podłodze kabiny pozwala operatorowi uzyskać maksymalną moc hydrauliki, niezależnie od obrotów silnika, dla szybszej reakcji (tryb „Full Flow”). Opcjonalna funkcja pływania lemiesza środkowego pozwala na swobodny przepływ oleju w cylindrach, aby odkładnica mogła swobodnie przesuwać się po gruncie.
Równiarkę Case z „serii 800” można fabrycznie przystosować do montażu większości powszechnie stosowanych rozwiązań sterowania lemieszem. System typu „plug and play” sprawia, że nabywcy pozostaje zainstalowanie w kabinie urządzenia do sterowania lemieszem 2D lub 3D wraz z wyświetlaczem, a układ sterowania lemieszem będzie gotowy do użycia. Zestaw przystosowujący SiteControl jest kompatybilny z różnymi rodzajami systemów sterowania: ultradźwiękowymi, laserowymi lub GPS. Dzięki automatycznemu systemowi sterowania lemieszem nawet najmniej doświadczony operator może uzyskać relatywnie wysoką i, co kluczowe - równomierną wydajność równiarki, przy jednoczesnym zachowaniu precyzji wykonania.
Komfortowi i bezpieczeństwu pracy sprzyja bezpośrednie łączenie dźwigni sterujących z rozdzielaczem. Operator może dzięki temu lepiej wyczuć reakcje maszyny zwiększając tym samym precyzję pracy. Kabina montowana jest na tylnej ramie, co zwiększa siłę docisku tylnych osi. Spełnia wymogi ROPS oraz FOPS. Pneumatycznie amortyzowany, ogrzewany fotel jest elementem wyposażenia standardowego. Duże szyby kabiny, wykonane z barwionego szkła stwarzają odpowiednie warunki do obserwacji miejsca pracy. Dobra jest widoczność na lemiesz środkowy (nawet jeśli operator pracuje na siedząco i aż do maksymalnego kąta wychylenia lemiesza). Bezpieczeństwo zwiększono montując kamerę cofania, mające jeszcze poszerzyć pole obserwacji z tyłu. Kierujący maszyną nie musi już odwracać się podczas jazdy wstecz, a wszelkie przeszkody można dostrzec zerkając na szeroki, 7-calowy kolorowy monitor. Case oferuje w swoich równiarkach również praktyczną, niskoprofilową kabinę ograniczając maksymalną wysokość maszyny o 18 cm, co może mieć znaczenie w transporcie.
T&M nr 12/2022
Tekst: Michał Jurczak
Add comment