Gąsienicowa elita
Średniej wielkości koparki gąsienicowe to podstawowe maszyny na wielu placach budów.
Najnowsze modele są uniwersalnymi maszynami, o dużej wydajności, zużywają mniej paliwa, mniej zanieczyszczają środowisko i zapewniają wyższy komfort obsługi niż koparki poprzednich generacji.
Wśród ponad 70 tys. maszyn budowlanych, które znajdują nabywców w Polsce, kilkanaście procent stanowią koparki. To w ostatnich latach najpopularniejsze z maszyn. Prym wiodą koparki gąsienicowe średniego tonażu (18-25 t). Producenci zapewniają, że są bardziej trwałe, a także – co obecnie szczególnie ważne, sporo tańsze w eksploatacji niż wcześniejsze modele. Koparki są coraz częściej w istocie nośnikami osprzętu. Poza typowymi łyżkami mowa np. o chwytakach sortujących, chwytakach do złomu, młotach wyburzeniowych czy kruszarko-przecinarkach.
Idzie (też) o pieniądze
HX210AL to jedna z koparek marki Hyundai. Waga robocza wynosi 22,1-23,2 t, standardowa łyżka ma poj.1,34 m sześc. Do napędu służy silnik Cumminsa (173 KM). Dostawca (Amago) zwraca uwagę na to, że koparki wyposażone są w kompleksowy system oczyszczania spalin, który ogranicza emisje i pomaga zapewnić zgodność z normą Stage V. Nie ma potrzeby stosowania EGR co skutkuje zwiększoną niezawodnością i upraszcza konserwację. Zmniejsza też koszty eksploatacji dzięki ograniczonemu apetytowi na paliwo. Silnik wyłącza się automatycznie, gdy maszyna jest w stanie spoczynku. Różne tryby pracy i czasy biegu jałowego mogą być wybierane zgodnie z warunkami pracy, co dodatkowo zwiększa wydajność. Elementem wyposażenia jest EPFC (elektroniczna kontrola przepływu pompy) poprawiająca kontrolę, jednocześnie zmniejszając zużycie paliwa. System pomaga w osiągnięciu optymalnej równowagi mocy i precyzji.
Dostawcy koparki Cat 323 przekonują, że nowoczesne technologie ograniczają koszty serwisowania maszyny nawet o 15 proc. a zużycie paliwa o 20 proc. Filtr powietrza doprowadzanego do silnika ze zintegrowanym elementem wstępnym może pracować nawet dwukrotnie dłużej, w porównaniu z filtrami powietrza z uszczelnieniem promieniowym. Zawory spustowe umożliwiają zachowanie czystości oleju podczas wymiany filtra, a czas eksploatacji wynoszący 3.000 godzin jest o 50 proc. dłuższy niż w przypadku filtra o starszej konstrukcji. Zwraca uwagę ochrona podzespołów hydraulicznych przy niskich temperaturach. Funkcja automatycznego rozgrzewania przyspiesza nagrzewanie oleju hydraulicznego, a układ paliwowy zabezpieczono przed zanieczyszczeniem przy użyciu trójpoziomowej filtracji.
Maszynę Doosan DX225LC-7 wyposażono w innowacyjną technologię D-Ecopower zapewniającą np. mniejsze o ok. 7 proc. zużycie paliwa na godzinę w porównaniu ze starszym modelem oraz płynniejsze sterowanie. Technologia ta obejmuje sterowaną elektronicznie pompę ciśnieniową zamontowaną w układzie hydraulicznym o przepływie zamkniętym (w położeniu neutralnym pozwala zwiększyć wydajność maszyny o ok. jedną czwartą). Główny zawór sterujący CCV minimalizuje utratę ciśnienia, a sterowana elektronicznie pompa ciśnieniowa kontroluje i optymalizuje wykorzystanie mocy silnika.
JCB ma w ofercie koparki gąsienicowe w przedziale 14-38 t. Cztery tryby pracy umożliwiają precyzyjne dopasowanie wydajności do dowolnej aplikacji w danym środowisku. Maszyny wyposażone są w silniki EcoMAX wykorzystujące technologię selektywnej redukcji spalin AdBlue. Producent podaje, że silniki przyczyniły się do zmniejszenia zużycia paliwa nawet o 20 proc. w stosunku do wersji poprzedniej.
Nowa koparka LiuGong 926F jest napędzana 6-cylindrowym silnikiem Cummins B6.7. Jednostka w technologii VGT ma, zdaniem producenta zapewniać o 5 proc. wyższy moment obrotowy. Sześć wentylatorów elektronicznych zmniejsza zużycie mocy o 60 proc. Optymalną wydajność zagwarantować mają trzy nowe tryby zasilania: Power, Standard i Eco. Dostawcy maszyn podkreślają, że zużycie paliwa jest o ok. 20 proc. mniejsze w porównaniu z modelem 925E, przy jednoczesnym zwiększeniu wydajności o ok. 10 proc.
Volvo EC220E to sukcesor cenionych maszyn serii D. By zmniejszyć zużycie paliwa silnik wyłącza się automatycznie po upływie ustawionego czasu nieaktywności maszyny (domyślnie po pięciu minutach). Dzięki zwiększonej mocy wejściowej pompy, układ sterowania maszyny szybciej reaguje na polecenia użytkownika, a dzięki układowi pływającego wysięgnika można zaoszczędzić moc pompy wykorzystywaną do opuszczania wysięgnika lub użyć jej do realizacji innych funkcji. Elementem wyposażenia jest tryb ECO. Zmniejsza spadek mocy oraz poprawia możliwości sterowania i czas reakcji. Układ oferuje m.in. priorytet ramienia (krótszy cykl wyrównywania i większe napełnienie łyżki podczas kopania) oraz priorytet obrotu (szybsze, jednoczesne operacje).
W nowych maszynach Hidromek serii H4 automatyczny system pomaga konfigurować czasy biegu jałowego. Pozwala zatrzymać silnik, gdy maszyna jest na biegu jałowym. Technologia zwiększania mocy jest aktywowana automatycznie w warunkach, gdy maszyna tego potrzebuje. Przykładem jest Hidromek HMK230LC z silnikiem Isuzu. Na oszczędności paliwa wpływa m.in. odpowiedni dobór mocy i trybów pracy, jak również możliwość kontroli parametrów pracy w czasie rzeczywistym (ciśnienie, temperatura, obciążenie silnika).
Z pomocą technologii
W maszynie Hyundai HX210AL poprawiono precyzję i zdolność podnoszenia poprzez redukcję obrotów, możliwość aktywacji doładowania mocy i ulepszoną kontrolę przepływu. Dostępna jest także funkcja umożliwiająca operatorom zapisywanie ustawienia trybu osprzętu, automatycznie „aktywowanych” w odpowiednim trybie pracy przy ponownym uruchomieniu. Właściciel może również udzielać lub ograniczać dostęp dla użytkowników maszyny za pomocą hasła. Nowością jest moduł Jog Dial obsługujący np. sterownik klimatyzatora czy zestaw wskaźników. Z kolei diagnozę usterek ułatwia narzędzie HCE (HCE-DT). Dzięki aplikacji technicy mogą łączyć się bezprzewodowo do maszyny, za pomocą smartfona lub laptopa.
Cat 323 posiada standardowy układ Cat GRADE 2D umożliwiający wskazywanie terenu prac oraz używanie przyrządów laserowych. Pozwala utrzymać płaszczyznę dzięki kopaniu za pomocą jednej dźwigni, ustawić żądany kąt łyżki i pozwala funkcji Bucket Assist automatycznie utrzymać kąt podczas ukosowania, poziomowania, tworzenia dokładnych nachyleń czy kopania rowów. Utrzymuje też gąsienice przy ziemi podczas podnoszenia i trudnego kopania z użyciem funkcji Boom Assist. Standardowo montowany jest system ważenia Cat Payload. Korzystając z portu USB monitora, można pobrać wyniki jednej zmiany z maksymalnego okresu 30 dni roboczych, co pozwala śledzić postępy bez konieczności łączenia z internetem czy subskrybowania usługi VisionLink. Standardowa funkcja Product Link udostępnia na żądanie lokalizację, roboczogodziny, zużycie paliwa, wydajność, czas bezczynności, kody diagnostyczne i inne dane maszyny za pośrednictwem interfejsu online VisionLink. Praktycznym rozwiązaniem jest automatyczny mechanizm zatrzymywania młota hydraulicznego (ostrzega po 15 sek. ciągłego uderzania, a po 30 sek. zatrzymuje młot, aby zapobiec zużywaniu się osprzętu oraz koparki).
W maszynie Doosan DX225LC-7 zastosowano pokaźniejszą o kilkanaście procent przeciwwagę (masa 4,9 t), co przydaje się szczególnie do pracy z cięższym osprzętem (np. rotatory odchylane). Cięższa przeciwwaga przekłada się również na większą wysokość podnoszenia. Nowy jest też uchwyt dźwigowy (część odlewanego złącza mocowania łyżki na końcu ramienia). Inteligentny układ hydrauliczny ma gwarantować zwiększenie efektywności osprzętu nawet o jedną trzecią. Zastosowano inteligentną logikę dla optymalnego rozłożenia natężenia przepływu w układzie hydraulicznym, gdy ramię i osprzęt pracują jednocześnie, a nowy zawór priorytetowy i dodatkowy przewód hydrauliczny utrzymują stały przepływ do osprzętu, nawet podczas korzystania z ramienia. W panelu sterowania DX225LC-7 dostępny jest nowy tryb rotatora odchylanego – specjalny tryb przepływu dwukierunkowego, który jest jednak zarządzany przez EPOS jako tryb jednokierunkowy z bezpośrednim powrotem do zbiornika w każdym kierunku, aby uniknąć ciśnienia zwrotnego i zwiększyć przepływ oraz sterowność.
Dostawcy maszyn JCB wspominają o wzmocnionej ramie i ramieniu koparki (wykonane są ze stali o podwyższonej wytrzymałości na rozciąganie). Ramę obrotową skonstruowano tak, żeby zwiększyć wytrzymałość i zmniejszyć powstające naprężenia. Filtr powietrza jest łatwo dostępny, a dwuczęściowa konstrukcja ułatwia czyszczenie (filtry olejowe, paliwowe i hydrauliczne umieszczone są centralnie w celu szybkiej i łatwej obsługi). Szybkozłącza ułatwiają szybką zmianę osprzętu, bez wychodzenia z kabiny, co minimalizuje przestoje. Dla bezpieczeństwa zastosowano dwa niezależne mechanizmy blokowania.
Nowością w koparce LiuGong 926F jest m.in. w pełni elektrohydrauliczny
układ Kawasaki odpowiadający za błyskawiczne przesyłanie sygnałów między dźwignią, pompami i blokami zaworów, aby zapewnić precyzję pracy i zmaksymalizować dostępną moc silnika. Zwiększono też przepływ pompy o 6 proc. aby skrócić czasy cykli. Konstrukcja maszyny pomaga chronić kluczowe elementy, takie jak np. silnik jazdy.
W maszynie Sany SY215C, aby umożliwić wydajną pracę na budowie, można m.in. zapisać wymagane ciśnienia robocze i przepływ oleju dla dwóch proporcjonalnych linii pomocniczych (maksymalnie pięć urządzeń w każdej kategorii). Linia szybkozłącza hydraulicznego jest standardem, a układ hydrauliczny posiada liczne funkcje, które pomagają koparce osiągnąć maksymalną elastyczność. Jedna z nowych funkcji maszyny sprawia, że ??zmiana narzędzi stała się łatwiejsza i szybsza.
W Volvo EC220E, dzięki układowi „pływającego” wysięgnika, można zaoszczędzić moc pompy wykorzystywaną do opuszczania wysięgnika lub
użyć jej do realizacji innych funkcji, skracając tym samym cykl pracy. Ułatwia to również operację wyrównywania powierzchni. Zawór priorytetowy obrotu wysięgnika poprawia sterowanie obrotem i wysięgnikiem (przydatne zwłaszcza w załadunku ciężarówek). Dolna rama w kształcie litery „X” odpowiada za równomierny rozkład masy maszyny, zwiększając stabilność i niezawodność oraz zapobiegając uszkodzeniom powodowanym przez skały i zanieczyszczenia. Chłodnice: silnika, powietrza i oleju hydraulicznego są umieszczone obok siebie na jednym poziomie, co ma zapewniać maksymalną wydajność, zmniejszać ryzyko blokad i ułatwiać czyszczenie. Do dyspozycji jest gama szybkozłączy, od dedykowanego szybkozłącza typu S po złącza Steelwrist. Oba złącza wykorzystują technologię przedniej blokady sworzniowej (bezpieczeństwo podczas wymiany osprzętu).
Maszyny Hidromek mają tuleje z brązu i grafitu (stosowane w wysięgniku punkty połączenia ramienia i wysięgnika z ramą), co ma wydłużyć okres smarowania i znacznie zapobiec zużyciu kluczowego elementu. Interfejs operatora (potocznie nazwany Operą) umożliwia kontrolę obrotów silnika, daje dostęp do menu panelu sterowania, automatycznie kontroluje zatrzymanie silnika (oszczędność paliwa podczas niskiego biegu jałowego).
Operatorzy wymagają…
W obsłudze koparki Hyundai HX210AL pomaga 8-calowy wyświetlacz z ekranem dotykowym. Wszystkie kluczowe wskaźniki skoncentrowano w jednym miejscu. Otwarta konstrukcja drzwi kabiny zapewnia operatorowi niezakłócony widok na zewnątrz. Opcją jest proporcjonalny pomocniczy układ hydrauliczny.
W maszynie Cat 323 standardowy monitor dotykowy o wysokiej rozdzielczości i przekątnej 8 cali (203 mm) lub opcjonalny monitor dotykowy o przekątnej 10 cali (254 m) oraz pokrętło sterujące umożliwiają szybką nawigację. Breloczek umożliwia proste uruchamianie silnika jednym przyciskiem, bez konieczności używania kluczyka. Cat PL161 Attachment Locator to urządzenie Bluetooth, które ułatwia wyszukiwanie osprzętu oraz innych narzędzi w szybki i prosty sposób. Za pomocą pokładowego czytnika na telefonie można automatycznie zlokalizować urządzenie. Poruszanie się koparką ułatwia opcja Cat Stick Steer. Zamiast angażować dwie dłonie lub stopy do operowania dźwigniami albo pedałami, wystarczy nacisnąć przycisk, a następnie jedną dłonią sterować jazdą i skręcaniem. Do dyzpozycji są wersje kabiny, Deluxe i Premium. Elastyczne mocowania zmniejszają poziom drgań kabiny nawet o 50 proc. w porównaniu do wcześniejszych modeli.
W panelu sterowania koparki Doosan DX225LC-7 jest funkcja dokładnego obrotu, minimalizująca drgania podnoszonego obiektu na początku lub na końcu ruchu, aby zwiększyć bezpieczeństwo pracowników w pobliżu i uniknąć uszkodzeń spowodowanych przez spadający obiekt. Po aktywacji dokładnego obrotu eliminowane są nadmierne ruchy, co pozwala maszynie na płynne osiągnięcie maksymalnej prędkości obrotu i jednoczesne wyeliminowanie wstrząsu wynikającego z odwrócenia ruchu w momencie zatrzymania, umożliwiając płynne zatrzymanie ramienia. Operator ma do dyspozycji cztery tryby pracy, które ułatwiają obsługę koparki w zestawieniu z bardziej złożoną gamą ośmiu trybów pracy i opcji systemu SPC w maszynie poprzedniej generacji. Operator może ustawić: P+, P, S lub E zarówno w jednokierunkowym, jak i dwukierunkowym trybie. DX225LC-7 jest fabrycznie zaopatrywana w bezprzewodowy system zarządzania flotą.
W kabinie maszyn JCB zainstalowano 7-calowy, kolorowy monitor. Czytelny w każdych warunkach oświetleniowych zapewnia błyskawiczne informacje operacyjne oraz posiada konfigurowalny ekran. W standardzie jest kamera cofania.
Dostawca maszyn LiuGong podkreśla, że każde działanie i ruch operatora koparki 926F wymaga minimum wysiłku. Pływanie wysięgnika, prędkość przesuwu i proporcjonalne pomocnicze elementy sterujące są konfigurowalne i sterowane za jednym dotknięciem. Sterowanie ułatwia 8-calowy, kolorowy ekran LCD, a także dotykowe pokrętło umieszczone na panelu sterowania w podłokietniku. Do dyspozycji nabywców maszyny jest oferta foteli i konfiguracji dźwigni spełniających indywidualne potrzeby. Standardowe siedzenie posiada zawieszenie mechaniczne. Alternatywę stanowi fotel z zawieszeniem pneumatycznym z regulowanym podparciem lędźwi (również w wariancie z amortyzacją pneumatyczną i podgrzewaniem).
Wygodne stanowisko operatora jest także domeną koparki Sany SY215C. Wszystkie elementy sterujące są w zasięgu ręki, fotel operatora jest amortyzowany. Na czele, obok ergonomicznych elementów sterujących, to 10-calowy wyświetlacz dotykowy. Wyświetla obrazy z obu kamer i ma intuicyjne sterowanie. Płaska konstrukcja pokrywy silnika poprawia z kolei widok tylnego obszaru roboczego. Obszar operacyjny jest oświetlony światłami LED, do zwiększenia bezpieczeństwa przyczyniają się również dwie kamery. Obrazy z nich mogą być prezentowane osobno lub razem.
– Dla zwiększenia wygody operatora oraz poprawy jego produktywności dodano możliwość podłączania urządzenia Bluetooth do maszyny, co pozwala na obsługę telefonu bez użycia rąk – tłumaczą dostawcy maszyny Volvo EC220E. Jeśli pas bezpieczeństwa nie zostanie zapięty przed włączeniem zapłonu, następuje uruchomienie przerywanego alarmu dźwiękowego oraz stałego alarmu wizualnego. Wiele funkcji (obsługa wycieraczek szyby przedniej, kamer, automatyczne wyciszenie czy funkcja maksymalnej mocy), można przypisać do tzw. przycisku skrótu umieszczonego na dżojstiku. Oprócz kamery cofania, dostępna jest również kamera boczna, która obejmuje polem widzenia „martwą strefę”. Wyświetlane w czasie rzeczywistym powiadomienia o terminach przeglądów umożliwiają przeprowadzanie kontroli diagnostycznych. Monitorowane są terminy przeglądów dotyczące oleju silnikowego i filtra oleju silnikowego, filtra paliwa i separatora wody, oleju hydraulicznego i filtra oleju hydraulicznego.
Hidromek w maszynach serii H4 zminimalizował tzw. martwe punkty stosując kamery boczne i tylne. Pracę ułatwia 8-calowy, dotykowy panel sterowania. Z jego pomocą można łatwo kontrolować funkcje maszyny i uzyskiwać dostęp do potrzebnych o niej informacji. Panel sterowania oferuje opcję wielojęzyczną, umożliwia operatorowi regulację przepływu wymaganego dla osprzętu bez wychodzenia z kabiny, wyboru linii dwustronnego lub jednostronnego działania. Siedzisko operatora jest podgrzewane, amortyzowane, a kąt oparcia jest regulowany w zakresie 35 st. Kabiny maszyn (np. HMK230LC) umieszczono na sześciu amortyzatorach tłumiących drgania.
T&M nr 9/2022
Tekst: Michał Jurczak
Add comment