Siła przegubowych maszyn
Wozidła przegubowe mają wiele zalet. Są zwrotne, sprawdzają się w pracy w najtrudniejszych warunkach. W wielu przypadkach ważne są relatywnie niewielkie naciski na grunt.
Wśród wad wymienia się nierzadko dość niewielką ładowność, inni zwracają uwagę na relatywnie duże koszty inwestycyjne i eksploatacyjne, a także na to, iż przegubowa konstrukcja nie jest przystosowana do pracy na drogach utwardzonych, a przy manewrowaniu pojazdem może dochodzić do degradacji nawierzchni, po której porusza się pojazd.
Wydajność konkretnej maszyny zależy od jej parametrów, ważny jest także dobór sprzętu, który współpracuje z wozidłami. Praktycy twierdzą, że najważniejszy z punktu widzenia ekonomii eksploatacji jest odpowiedni wybór samej maszyny. Optymalny czas dla załadunku jednego wozidła wynosić powinien 5-6 cykli pracy koparki. Wybierając konkretną maszynę warto przeanalizować odległość oraz konfigurację drogi, jaka pokonywana jest przez wozidła (praca z obciążeniem i bez obciążenia, uwzględnienie ewentualnych przeszkód na drodze, takich jak zakręty, nierówności czy pochyłości). Wytrzymałość i wydajność to walory, które zazwyczaj akcentują dostawcy maszyn. Liczy się wygoda operatora, w tym także łatwość wykonywania podstawowych czynności obsługowych. Wiele wozideł to maszyny „nafaszerowane” nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi.
Wytrzymałość w roli głównej
Liebherr TA230 Litronic to 24,4-tonowa maszyna, ze skrzynią o obj. 19 m sześc. Całkowita szerokość jest mniejsza niż 3 m. Producent zwraca uwagę na duży korpus wywrotki i mocny układ napędowy (silnik Liebherr i 8-biegowa skrzynia biegów ZF), jak również na dużą wydajność zwalniacza, w połączeniu z mokrymi hamulcami wielotarczowymi i układem napędowym Powershift 6x6. Układ hydrauliczny wykrywa ładunek, przechyla całkowicie załadowany korpus wywrotki w 12 sek. i obniża go ponownie w 8 sek. Innowacyjny jest system ogrzewania skrzyni ładunkowej (nie jest napędzany przez emisję spalin z silnika, ale przez oddzielny system podgrzewania wody). Silnik dysponuje 360-konną mocą, prędkość pojazdu sięga 57 km/h.
Nowy TA 230 Litronic został opracowany z myślą o trudnych warunkach terenowych. Wydajności sprzyja stały napęd na wszystkie sześć kół, system kontroli trakcji i solidne mocowania osi. - Oznacza to, że może generować krótkie czasy cykli – niezależnie od tego, czy wozidło znajduje się na dużym placu budowy, w kamieniołomie czy w tunelu – podkreślają dostawcy. Istotnym walorem jest łatwość obsługi i konserwacji (dostęp do całej komory silnika). Wprowadzenie wozidła na rynek poprzedziły gruntowne testy w Centrum rozwojowym i demonstracyjnym (EVZ) Liebherr-Hydraulikbagger GmbH w Kirchdorf an der Iller. To jedyny w Europie obiekt walidacji wozideł przegubowych. Bazę stanowi 1200-metrowy, nierówny tor ze specjalnie utworzonymi obszarami do testów funkcjonalnych oraz odcinkami żwiru i gleby, aby symulować wyboje i wzniesienia.
Bezpieczeństwo i wiele więcej
Nowa gama JCB Site Dumper składa się z wozideł o masie od jednej do dziewięciu ton (modele: 1T-2, 3T-2, 6T-2 i 9T-2). Istnieje możliwość wyposażenia maszyn w kabinę SiTESAFE, przetestowaną pod kątem wytrzymałości na uderzenia 20-tonowej koparki oraz zaopatrzoną w szybę SiTESAFE o wyjątkowo dużej wytrzymałości. - Wozidła 1T-2 i 3T-2 nie wymagają dodatkowych zabiegów po zakończeniu pracy, co maksymalizuje czas użytkowania. Modele 6T-2 i 9T-2 są standardowo wyposażone w technologię automatycznej regeneracji DPF, która nie wymaga ingerencji operatora. Oznacza brak przestojów i ciągłość pracy – podkreślają dostawcy. Wybór wysokiego, bocznego lub przedniego wysypu sprawia, że maszyny można dopasować do każdej pracy. Dodatkowo obniżono wysokość całkowitą, co ułatwia dostęp do kabiny i poprawia stabilność, dzięki niżej położonemu środkowi ciężkości. Wozidła JCB zaprojektowano w taki sposób, aby można je było szybko umyć, nawet w najcięższych warunkach (woda nie przedostaje się do kluczowych podzespołów elektrycznych podczas mycia i użytkowania maszyny w trudnych warunkach pogodowych).
Najmniejszą z maszyn jest 1T-2 z nowym silnikiem Perkins Stage V o mocy 16,1 kW (o 21 proc. większy moment obrotowy w porównaniu do poprzedniego modelu). Sterowanie pedałem „stop and go” sprawia, że maszyna jest łatwa w obsłudze zarówno dla nowicjuszy, jak i doświadczonych operatorów. Dzięki kompaktowej konstrukcji, 1T-2 może pracować w ograniczonych przestrzeniach (z wąskim ogumieniem całkowita szerokość maszyny to niecały metr). Z kolei model 3T-2 wyposażono w silnik o mocy 18,9 kW (bez filtra DPF). Napęd jest hydrostatyczny, moment obrotowy sięga 87,2 Nm (przy 1800 obr/min). Funkcja blokady napędu uniemożliwia operatorowi korzystanie z maszyny bez zapiętego pasa bezpieczeństwa. Maszyna dostępna jest oświetleniem drogowym, dzięki czemu może samodzielnie przemieszczać się między miejscami pracy.
W maszynach JCB dostępne są stopnie i uchwyty Hi‑Viz zmniejszające ryzyko poślizgnięć, potknięć i upadków. Światła robocze LED umożliwiają pracę nawet w najtrudniejszych warunkach. Alarm ruszania z miejsca ostrzega osoby postronne i inne maszyny na placu budowy, gdy maszyna rusza z miejsca. Obie pary drzwi posiadają zamknięcia i można je dodatkowo uchylać (lepsza wentylacja).
Monitorowaniu i zarządzaniu stanem, lokalizacją i aktywnością wszystkich posiadanych maszyn (24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) przez internet służy system telematyczny LiveLink (alerty zabezpieczeń maszyny, alerty serwisowania i konserwacji, w tym dostęp w czasie rzeczywistym do informacji o filtrach cząstek stałych oraz innych kluczowych częściach i płynach serwisowych).
Doosan z mocą Scanii
Doosan Construction Equipment ma w ofercie wozidła przegubowe DA30-7 i DA45-7 zgodne z normą Stage V. Ładowność DA30-7 to 28 t metrycznych, a DA45-7 to 41 t. DA30-7 jest napędzany 9-litrowym silnikiem wysokoprężnym Scania DC09 (moc 276 kW),a DA45-7 13-litrowym DC13 o mocy 368 kW. Główna różnica między tymi modelami i ich poprzednikami tkwi w ulepszonym układzie oczyszczania spalin. Wprowadzono też kilka zmian wizualnych, jak również ulepszeń funkcjonalnych, które poprawiają bezpieczeństwo, komfort i ułatwiają serwisowanie. Jednym z nich jest nowa konfiguracja zbiorników oleju napędowego i AdBlue. Zostały znacznie obniżone, dzięki czemu operator stojący obok maszyny może je napełnić z poziomu podłoża. Dla ułatwienia dostępu filtry skrzyni biegów umieszczono w pobliżu układu smarowania. Wszystkie te układy posiadają zabezpieczenia gwarantujące zbieranie nadmiarowego oleju/smaru, który można usunąć podczas serwisowania i konserwacji. System pomiaru ładowności w czasie rzeczywistym jest standardowym wyposażeniem nowych wozideł. Sprzężono go z sygnalizatorem świetlnym dla operatorów koparek, który pomaga im w utrzymaniu optymalnych warunków załadunku wozideł.
W 2018 r. model DA30 wzbogacono o nową kabinę, nowe samopoziomujące zawieszenie przednie oraz nowy system tylnej osi typu tandem. Kabiny mają wygodne uchwyty i podnóżek oraz łatwiejszy w obsłudze wyświetlacz. Oprócz wymienionych ulepszeń rzuca się w oczy też nowa konstrukcja przedniej ramy oraz elementów pokrywy silnika wozidła.
Jak wszystkie wozidła przegubowe Doosan, nowe modele wyposażone są w przegub znajdujący się za pierścieniem obrotowym, który odpowiada za równe rozłożenie obciążenia na osi przedniej nawet w przypadku skręcania w maksymalnym zakresie. W połączeniu ze swobodną tylną osią typu tandem (bogie) zapewnia to równomierne rozłożenie obciążenia na każde koło i ma gwarantować stały kontakt sześciu kół z podłożem oraz napęd pozwalający na równe rozłożenie mocy i uzyskanie wydajności na trudnych terenach (miękkie podłoże, nierówna powierzchnia, bardzo strome zbocza, ciasne zakręty).
Rokbak daje radę
Nazwa Rokbak, nawet długoletnim użytkownikom maszyn budowlanych może niewiele mówić. Nic dziwnego, to nowa marka, której maszyny wcześniej występowały pod nazwą Terex Trucks. Teraz, już jako Rokbak zadebiutowały dwa wozidła przegubowe RA30 i RA40. – Ponieważ nową markę wprowadzaliśmy wirtualnie, dla wielu klientów była to pierwsza okazja, aby osobiście rzucić okiem na nasze wozidła – i nie zawiedli się. Nowe logo i barwy są trudne do przeoczenia, podczas gdy solidna konstrukcja ucieleśnia zobowiązanie Rokbak, aby nigdy nie zawieść klienta –powiedział Kenny Price, regionalny kierownik sprzedaży Rokbak na EMEAR (Europa, Bliski Wschód, Afryka i Rosja).
Znajdujące się w ofercie ATLAS Poland wozidła Rokbak RA30 i RA40 to solidne maszyny, działające w każdych warunkach, także na śliskich powierzchniach i oblodzonych zboczach. RA30 Rokbak to maszyna 52-tonowa (ciężar użyteczny 28 t), obuta w ogumienie standardowe o rozmiarach 23.5 R25. Pojemność nadwozia samowyładowczego wynosi 17,5 m.sześc. Prędkość maksymalna pojazdu to 55 km/h. RA30 w pozycji transportowej ma 9,9 m długości, 2,8 m szerokości oraz 3,5 m wysokości. Wysokość załadunku to 2,9 m. RA40 Rokbak to z kolei maszyna 70-tonowa (ciężar użyteczny 38 t) o poj. nadwozia samowyładowczego wynoszącej 23 m.sześc. Maszyna jest o nieco ponad metr dłuższa od poprzedniczki, szerokość wynosi 3,3 m, a wysokość transportowa 3,9 m. Pojazdy napędzane są silnikami wysokoprężnymi Scania. W pierwszym przypadku mowa o jednostce DC9 o mocy 257 kW, w drugim DC13 o mocy 328 kW.
Tradycje i nowoczesność
Volvo chwali się, że pierwsze 10-tonowe wozidło przegubowe „Gravel Charlie” stworzyło już w 1966 r. Od tego czasu firma przebyła długą drogę, doskonaląc swe maszyny. A60H to wozidło o ładowności 55 t, jak dotąd największy z „przegubowców” Volvo CE. Zaprojektowano je z myślą o przewożeniu ciężkich ładunków w trudnych warunkach na nierównym terenie, np. w kamieniołomach, kopalniach odkrywkowych czy w obszarach szeroko zakrojonych robót ziemnych. Ramę i przegub przystosowano do przystosowano do wysokich obciążeń, zastosowano mokre hamulce tarczowe. Model A60H napędzany jest 16-litrowym, fabrycznym dieslem o mocy 467 kW (maks. mom. obr. 2960 Nm). Producent zwraca uwagę na łatwość serwisowania. Przednia kratka jest odchylana i może służyć jako platforma serwisowa ze stopniami o powierzchni antypoślizgowej. Elektrycznie sterowana maska otwiera się pod kątem 90 st. co w połączeniu z elektrycznym sterowaniem platformy pozwala na praktycznie nieograniczony i bezpieczny dostęp do komory silnika. Maszyna A60H jest wyposażona w aktywne hydrauliczne zawieszenie przednie, może więc rozwijać wyższe prędkości w niesprzyjających warunkach.
Oferta obejmuje też wozidła przegubowe Volvo CE z serii G o ładowności od 25 do 45 t (modele A25G, A30G, A35G, A40G o ładowności od 25 do 40 t oraz 41-tonowy A45G). Maszyny napędzane są silnikami Volvo o mocy od 234 kW w przypadku modelu A25G aż do 354 kW w modelu A45G. Każdą maszynę zoptymalizowano pod kątem spalania i z uwzględnieniem jej indywidualnych parametrów eksploatacyjnych, w tym ładowności, a predykcyjna zmiana biegów dostosowuje się do bieżących warunków eksploatacyjnych. Zjazd ze zbocza jest bezpieczny dzięki zwalniaczom oraz dynamicznemu hamulcowi silnikowemu. Rozwiązania te pozwalają zachować właściwy poziom bezpieczeństwa bez pogarszania produktywności. Hamulec załadunku/zrzutu pomaga operatorowi w zachowaniu pełnej kontroli nad maszyną.
W wozidłach Volvo zastosowano inteligentne systemy takie jak: MATRIS™, CareTrack™ oraz On Board Weighing, pozwalające użytkownikom zoptymalizować produkcję i obniżyć koszty eksploatacyjne (monitorowanie parametrów roboczych maszyny i jej stanu oraz sugerowanie zmian w eksploatacji wpływających na efektywność). System ważenia On Board Weighing optymalizuje wielkość ładunku. Parametry jazdy są pochodną zastosowania układu jezdnego z automatyczną kontrolą trakcji, w tym 100-procentowych blokad mechanizmów różnicowych, wózka przystosowanego do jazdy w każdych warunkach oraz hydromechanicznego układu kierowniczego i aktywnego zawieszenia.
T&M 2/2022
Tekst: Michał Jurczak
Add comment