Zagęścić najlepiej jak się da
Walce to maszyny, których kluczowym zadaniem jest zagęszczenie masy nawierzchniowej.
Z punktu widzenia przyszłego użytkownika najważniejsze są cechy decydujące wprost o jej wydajności maszyn, a zatem moc silnika oraz parametry związane z trakcją, wibracją oraz oscylacją (ciężar; szerokość bębna oraz siła wymuszająca), jak również to, co ma wpływ na komfort pracy, a zatem widok na bęben czy „aranżacja” kabiny operatora.
Walce drogowe należą do najstarszych maszyn budowlanych. Pierwsze z nich powstały już ponad sto lat temu. Różne nawierzchnie preferują odmienny rodzaj sprzętu. Budowlańcy podkreślają, jak istotne jest to by jak najlepiej dobrać walec do specyfiki realizowanego zadania. Czasem optymalny jest walec jednobębnowy, w innych popularny tandem (nierzadko z napędem na obie osie i z obiema osiami skrętnymi). Firmy potrzebują walców, który można podczas pracy dostosować do zmieniających się warunków oraz wykonywanych zadań, a znajdujących zastosowanie na autostradach, ulicach miejskich, drogach gruntowych, pasach startowych ale też w obiektach przemysłowych, przy budowie parkingów.
Uniwersalne i wydajne
CAT zachęca do zainteresowania pneumatycznymi walcami kołowymi. Wśród walorów wymienia: możliwość łatwego dociążenia (lub odciążenia), by siła nacisku była odpowiednia. W efekcie uzyskuje się równomierną gęstość podłoża, zarówno podczas zagęszczania materiałów ziarnistych, jak i asfaltu (co umożliwia zagęszczanie wszystkich warstw, od podkładowej aż po nawierzchnię asfaltową, przy użyciu jednej maszyny). Szerokość zagęszczania wynosi 2,1 m dla modelu CW34 oraz 1.7 m dla modeli CW14 i PS150C . Opcjonalnie stosowane jest narzędzie Air-on-the-Run (dostępne w modelu CW34) umożliwiające automatyczną regulację siły nacisku opon, pomocną w dostosowaniu parametrów walca do warunków roboczych. Opcje obciążenia obejmują piasek, stal i wodę. W modelu CW34 istnieje możliwość
Modułowego, bądź nie modułowego obciążenia stalowego (odpowiednio: 6,5 i 6,1t). Wodoszczelna komora ma poj. 3 m.sześc. Wahliwe opony przednie i tylne odpowiadają za zapewnienie odpowiednich sił pionowych i poziomych redukujących kieszenie powietrzne i umożliwiają uzyskanie równomiernej powierzchni.
Również producent maszyn Vibromax serii CT podkreśla ich uniwersalność, walce serii CT oraz VM mogą służyć zarówno do zagęszczania gruntu, jak i asfaltu, a takie cechy jak ogromna łatwość manewrowania oraz kompaktowe wymiary czy dostępność wersji z oponami z tyłu pozwalają zastosować je w wielu warunkach terenowych, np. na drogach, podwórzach, uliczkach dojazdowych, osiedlowych, parkingach, autostradach czy lotniskach. Gama modeli Vibromax obejmuje maszyny od 1,5 do 13 t. Dostawca zwraca uwagę na to, że przednie obciążenie w stosunku do całej masy zapewnia bardzo wysokie statyczne obciążenie liniowe. W połączeniu z optymalizacją amplitudy i częstotliwości pozwala osiągnąć jednorodną, najwyższą wydajność zagęszczania. Oferta obejmuje m.in. tandemowe walce wibracyjne CT 160 i 260. Posiadają zgrzewane boki ramy, co pozwala im pracować w ograniczonej przestrzeni, a rama przenosząca oscylacje z przodu do tyłu zapewnienia maszynom wyjątkową stabilność. Dostępne są szerokości bębna 80-120 cm.
Konstruktorzy walców marki Ammann skupili się zarówno na rozwiązaniach zapewniających odpowiednio wysoką wydajność zagęszczania, jak i tych które spełniają należyte standardy w zakresie bezpieczeństwa operatora. Układ napędowy znajduje się w tylnej części ramy. Zastosowanie niezależnych pomp układu napędowego oraz wibracji ma zapewniać uzyskanie odpowiednich parametrów trakcyjnych oraz siły zagęszczającej na bębnach (np. walec ARP 95 Tier 4f dysponuje możliwością zagęszczania gruntu z siłą ponad 28 kg/cm). W maszynie zastosowano inteligentny system pomiaru i regulacji, automatycznie sterujący amplituda drgań i częstotliwości (uwzględnia temperaturę asfaltu).
Jedna z najbardziej znanych marek jest HAMM. To walce do każdego rodzaju robót ziemnych i budowy dróg. Doświadczenie robi swoje (pierwszy na świecie walec drogowy z napędem silnikowym HAMM zbudował w 1911 r.). Wśród maszyn kompaktowych jest seria H. CompactLineH 5i to najmniejsza z nich, walec drogowy z bębnem wibracyjnym o powierzchni gładkiej. Zastosowano trzypunktowy przegub wahadłowy. Producent zwraca uwagę na dużą zdolność do pokonywania wzniesień. Wykorzystano nowoczesne technologie (HCQ - HAMM Compaction Quality; HAMM Compaction Meter; HCQ Navigator). Ciężar maszyny gotowej do pracy z kabiną nieznacznie przekracza 5 t, szerokość bębna 1,37 m. Do napędu służy 75-konny Diesel. Największym z kompaktowych maszyn tej serii jest H 25i VC, walec drogowy z bębnem kruszącym. To rozwiązanie typu 2 w 1: łamanie i zagęszczanie odbywa się w ramach jednej operacji. I tu zastosowano trzypunktowy przegub wahadłowy ułatwiający poruszanie się w terenie, jak również opatentowany system prostej wymiany narzędzi. Gotowa do pracy maszyna waży ponad 25 t, szerokość bębna to 2,22 m. D napędu służy silnik wysokoprężny generujący moc 217 KM.
Praktycznie na każdego rodzaju podłoże posiada odpowiednie maszyny marka JCB. Asortyment obejmuje np. walce do wykopów, walce dwubębnowe, walce drogowe dwukołowe, jednobębnowe walce do zagęszczania gruntu. To walce od 0,7 do 20 t. VM1500F jest wysokoudarową zagęszczarką podłoża. Posiada kierowanie 4-bębnowym napędem oraz centralnie zamontowany system wzbudzania wibracji. Wśród walorów dostawca wymienia solidność, wszystkie osłony zostały wykonane z mocnej stali, aby uniknąć uszkodzeń. Urządzenie posiada hamowanie hydrodynamiczne, 3-cylindrowy silnik Kubota chłodzony wodą, podwójne skrobaki na każdym bębnie, elektryczny rozruch oraz podgrzewacz wstępny silnika. W ofercie jest też m.in. VM117 D-PD, nowa maszyna , z silnikiem EcoMAX, spełniającym ustawowe wymagania normy Tier 4i bez zajmującego miejsce filtru cząstek stałych (DPF) oraz układu selektywnej redukcji katalitycznej (SCR). Zwraca uwagę wysoka efektywność zagęszczania podłoża oraz zdolność pokonywania wzniesień do 60 proc. Dostępny jest system pomiarowy zagęszczania z wykorzystaniem GPS.
Prostota i komfort
Użytkownicy walców coraz większą wagę przywiązują do prostoty obsługi, a także komfortu. Producent maszyn Cat zwraca uwagę na przestronne stanowisko pracy, jak również łatwo dostępne elementy sterujące. Stanowisko operatora jest przesuwane i obracane (standardowo w CW 34, opcjonalnie w PS150C / CW14). Przydatnym elementem wyposażenia jest układ sterowania zagęszczaniem. - Operatorzy podczas pracy wymagają odpowiedzi na wiele pytań. Jaka jest temperatura? Skąd jadę i dokąd będę zmierzał za chwilę? Opcjonalny układ sterowania zagęszczaniem Cat ułatwia poznanie odpowiedzi na te pytania. W efekcie operatorzy mogą szybko dostosować ustawienia maszyny do zmieniających się warunków, a po zakończeniu pracy wiedzą, że została ona wykonana prawidłowo – tłumaczą dostawcy maszyn Cat. Wśród funkcji sterowania zagęszczaniem są: łatwy w użyciu interfejs; zliczanie i oznaczanie przejazdów (informuje operatora o liczbie wykonanych cykli roboczych); znajdujące się z przodu i z tyłu (większa dokładność) czujniki podczerwieni informujące operatora o temperaturze nawierzchni; czujniki oraz funkcja mapowania informują operatora o optymalnych warunkach oraz miejscach, w których uzyskano odpowiednie zagęszczenie; mapowanie temperatury rejestrujące dane w celu ich wykorzystania w przyszłości oraz udokumentowania jakości wykonanej pracy.
W tandemowych walcach przegubowych HAMM stosowana jest koncepcja obsługi Easy Drive, mająca zapewnić operatorowi ergonomię i właśnie komfort. Z całkowicie oszklonej, panoramicznej kabiny może on przez cały czas obserwować krawędzie bębnów, okrawalnik i otoczenie maszyny. Dzięki dodatkowym okienkom w podłodze przez cały czas widzi także bębny i koła. Przegubowy układ kierowniczy i duże przesunięcie bębnów w tzw. psim chodzie pozwalają dokładnie prowadzić maszynę, wykorzystując jeden z czterech trybów kierowania. Walec jest seryjnie wyposażany w dzielone bębny wibracyjne. W połączeniu z równomiernym rozkładem masy oraz automatycznym sterowaniem układu jezdnego umożliwiającym łagodne przyspieszanie i hamowanie zapewnia to możliwość uzyskania warstw asfaltowych o najwyższym stopniu równości nawet na wąskich zakrętach.
Dostawca maszyn Vibromax rekomenduje komfortowe siedzenia z regulacją wagi wyposażone w podłokietniki, jak i uchwyt na kubek, czy wyłącznik bezpieczeństwa, co redukuje zmęczenie operatora i pozwala na dłuższą i przyjemniejszą pracę. Swobodny dostęp do siedzenia z obu stron maszyny pozwala na pracę w nieograniczonych przestrzeniach. Walce z serii CT maja zapewniać pełen dostęp do wszystkich elementów układu hydraulicznego i silnika.
Również wśród walorów walców marki Amman dostawcy wymieniają łatwość serwisowania, prosty dostęp do instalacji spryskiwaczy; przestronną, przeszkloną kabinę operatora; przejrzyście rozplanowaną deskę rozdzielczą; obracany i przesuwny fotel operatora a także regulowaną kierownicę.
CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH WALCÓW
AMMANN
W walcach marki Ammann układ napędowy znajduje się w pod kabiną. Zastosowanie niezależnych pomp układu napędowego oraz wibracji zapewnia uzyskanie odpowiednich parametrów trakcyjnych oraz siły zagęszczającej na 2 dzielonych bębnach. Wśród zalet maszyn są też: łatwy dostęp do instalacji spryskiwaczy, przestronna, całkowicie przeszklona kabina operatora, przejrzyście rozplanowana deska rozdzielcza, obracany i przesuwny fotel operatora. Jeden z nowych w ofercie, walec ARP 95 Tier 4f dysponuje możliwością zagęszczania gruntu z siłą ponad 28 kg/cm. W maszynie zastosowano opcjonalny, inteligentny system pomiaru i regulacji, automatycznie sterujący amplitudą drgań i częstotliwości (uwzględnia temperaturę asfaltu). Walec charakteryzuje się największą maksymalną szerokością roboczą – tak zwany „psi chód” - 3,030 mm
CAT
Pneumatyczne walce kołowe marki CAT (CW 34; CW 14) można podczas pracy dostosować do zmieniających się warunków. Walce można łatwo dociążyć (lub odciążyć) w celu uzyskania odpowiedniej siły nacisku. W efekcie uzyskuje się równomierną gęstość podłoża, zarówno podczas zagęszczania gruntów ziarnistych, jak i mieszanek mineralno-asfaltowych. Maszyny napędzane są silnikami Cat. Standardowy, wynoszący 500 godzin, okres między wymianami oleju silnikowego maksymalizuje czas pracy oraz zmniejsza koszty eksploatacji. Zwraca uwagę duża chłodnica, zapewniająca odpowiednią temperaturę podzespołów nawet w przypadku wysokiej temperatury otoczenia (wydłuża okres eksploatacji maszyn). Zaawansowany układ zraszania wodą i emulsją zapobiega przyklejaniu się asfaltu. Masa eksploatacyjna 4,9-27 ton.
JCB
Wibracyjne walce drogowe JCB nadają się na każde podłoże. Asortyment obejmuje walce do wykopów, walce dwubębnowe, walce drogowe dwukołowe, jednobębnowe walce do zagęszczania gruntu. Producent walców od 0,7 do 20 t szczyci się wiodącymi osiągami w zagęszczaniu gruntu oraz niskim kosztem eksploatacji. Wysokoudarowa zagęszczarka podłoża JCB Compaction VM 1500F 630/850, posiada system zdalnego sterowania. Zaprojektowano ją w celu uzyskania maksymalnej wydajności z uwzględnieniem zróżnicowania gleb. W odróżnieniu od systemów wykorzystujących podczerwień oraz kable, radiowy system zdalnego sterowania ułatwia obsługę maszyny w przypadku występowania przeszkód. Walce zagęszczające posiadają kierowanie czterobębnowym napędem oraz centralnie zamontowany system wzbudzania wibracji. Nowością jest maszyna VM117 D-PD, o zdolności pokonywania wzniesień do 60 proc., nowym systemem wzbudzającym, wygodną i ergonomiczną kabiną do całodniowej pracy.
VOLVO
Walce do asfaltu Volvo zaprojektowano tak, aby zapewnić maksymalną produktywność, gęstość i gładkość przy realizacji mniejszych projektów związanych z zagęszczaniem. Dwubębnowy walec Volvo DD105 napędzany jest zaawansowanym silnikiem zgodnym z rygorystyczną normą emisji spalin Stage 4, z trybem ECO zmniejszającym zużycie paliwa nawet do 30 proc. i automatycznym powrotem do obrotów biegu jałowego. Umieszczenie silnika w tylnej ramie, jak najdalej od operatora, pozwoliło ograniczyć hałas w kabinie. Elementy sterujące walca są łatwo dostępne i pomagają zmniejszyć zmęczenie operatora. Zastosowano system kontroli trakcji (ASC). Szczególną uwagę zwrócono też na łatwość obsługi i serwis, co gwarantować ma m.in. konstrukcja otwieranej do góry pokrywy. Operator ma pełny dostęp do silnika oraz podzespołów hydraulicznych (ułatwienie obsługi technicznej). Maszynę wyposażono także w system telematyczny CareTrack.
T&M nr 11/2019
Tekst: Michał Jurczak
Add comment