Wiedzieć aby reagować!
Trudno budować biznes transportowo-logistyczny bez systemów telematycznych.
Kluczem do sukcesu jest bowiem posiadanie wiedzy o tym, jak efektywnie pracuje flota, jak elastycznie realizowane są zlecenia transportowe oraz jak skutecznie można zarządzać kierowcami. Funkcjonalności telematyki w ostatnich latach przybyło. Nikogo już nie dziwią np. rozwiązania potrafiące dobierać odpowiednie zestawy ciągnik - naczepa, czy dostępnych kierowców, posiadających odpowiednie uprawnienia do realizacji zleceń transportowych.
Podstawowym elementem systemu telematycznego są zainstalowane w pojeździe urządzenia monitorujące, umożliwiające wysyłanie, odbieranie i przechowywanie danych. Na tej podstawie aplikacja potrafi określać np. optymalne parametry dotyczące dostaw i odbiorów, czy wybierać najlepsze trasy przy zachowaniu zadanych kryteriów (np. najtańszy przejechany kilometr). Przybywa też wyspecjalizowanych systemów telematycznych adresowanych np. do użytkowników naczep. To odpowiedź na wymagania klientów, coraz częściej chcą oni bowiem dokładnie wiedzieć nie tylko co dzieje się z samochodami i kierowcami, ale też z transportowanym ładunkiem. Dane z samego ciągnika tutaj nie wystarczą, bo nie przedstawiają np. temperatury wewnątrz chłodni.
Długa lista walorów
Kluczowe walory telematyki na przykładzie urządzenia EVA (Enhanced Vehicle Assistant) firmy Eurowag. W rozwiązaniu proponowanym przez firmę Eurowag chodzi nie tylko o podawanie rzeczywistej pozycji, system pomaga też planować optymalną trasę z uwzględnieniem rodzaju pojazdu, przekazuje informacje dotyczące czasu pokonania trasy w zależności od natężenia ruchu, oblicza koszty transportu, ale też minimalizuje ryzyko kradzieży paliwa. - Nasza mapa pokazuje lokalizacje wszystkich pojazdów w czasie rzeczywistym, ponieważ dane są aktualizowane co dwie sekundy - wyjaśnia Marc Trollet, dyrektor ds. telematyki w Eurowag. Dyspozytor może łatwo znaleźć niezbędne informacje o każdym pojeździe, jak np. kto go prowadzi, ile ma paliwa czy ile czasu pozostało mu z dozwolonego czasu jazdy. Telematyka Eurowag wykorzystuje dane mapowe i nawigacyjne słowackiej firmy Sygic, zawiera dane dotyczące nośności mostów i dróg, wysokości przejazdów podziemnych i innych ograniczeń dla samochodów ciężarowych.
Personalizowanie tras powinno z kolei uniemożliwić kierowcy jazdę przez miejsca, przez które nie powinien jechać. Dzieje się tak głównie w przypadku umów jednorazowych lub ładunków częściowych do miejsc, których ani dyspozytor, ani kierowca nie znają. – Telematyka planuje odpowiednie trasy w oparciu o wagę, rozmiar i typ ciężarówki lub jej ładunku – mówi Marc Trollet.
Dostawy na czas (just-in-time) sprawiają, że dyspozytor musi zaplanować trasę tak, aby pojazd był rozładowywany w określonym przedziale czasowym - żądanym czasie przybycia lub w tzw. oknie rozładunku. Telematyka Eurowag pracuje z danymi o natężeniu ruchu, zarówno bezpośrednimi, jak i zbieranymi przez dłuższy czas, co pozwala obliczyć ETA (ang. Estimated Time of Arrival), czyli szacowany czas przybycia. - Jest to ta sama funkcja, używana między innymi przez Waze, która do czasu jazdy netto dodaje straty spowodowane natężeniem ruchu – wyjaśnia M. Trollet. Ułatwia to dyspozytorowi zaplanowanie trasy tak, aby kierowca zjawił się na czas do rozładunku. Natomiast w przypadku nagłego zdarzenia może zmienić harmonogram trasy lub od razu zgłosić klientowi opóźnienie.
Wśród walorów należy też wymienić funkcję Fuel Guard, zapobiegającą oszustwom związanym z ewentualną utratą lub kopiowaniem kart paliwowych. Można sprawdzić, czy płatność faktycznie została dokonana na stacji benzynowej, na której znajduje się ciężarówka sparowana z kartą (system płatności Eurowag „sięga” po dane dotyczące lokalizacji pojazdu i blokuje autoryzację, jeśli ta nie zgadza się z miejscem płatności). Wybierając telematykę, warto zastanowić się, czy jest ona gotowa do zastosowania EETS (Europejska Usługa Opłaty Elektronicznej). Urządzenie EVA to rozwiązanie typu „trzy w jednym” łączące w sobie: telematykę, płatności za myto oraz ochronę przed oszustwami paliwowymi. Występuje w trzech wariantach różniących się liczbą funkcji i połączeń: EVA Start jest przenośny i podłączany tylko do gniazda zapalniczki samochodowej, a wersje EVA Plus i EVA Ultra wymagają stałej instalacji.
Siła integracji
Giovanni Cacciola, Product and Strategic Marketing Head, Trimble Transport & Logistics, zaleca by myśleć o telematyce jako o części ekosystemu zintegrowanej z TMS (Transportation Management System). - Integracja z TMS zapewnia wyjątkowe korzyści w zakresie optymalizacji procesów, takich jak: spersonalizowany transfer danych, który w połączeniu z przepływem elektronicznych dokumentów, zdjęć, e-CMR czy podpisem elektronicznym ma wpływ na wiele z nich. Możliwość zabrania poza pojazd zadań dla kierowcy w celu ich dalszej realizacji wpływa na efektywność operacyjną – twierdzi G. Cacciola.
Gdy integracja obejmuje również mapy, może dodatkowo usprawnić procesy, dostarczając informacje o szacowanym czasie dojazdu (ETA), który uwzględnia komunikaty o ruchu drogowym (korki, wypadki itp.), ale także wymagane czasy odpoczynków. Ekspert firmy Trimble podkreśla, jak narzędzia z zakresu Business Intelligence (BI) pozwalają szczegółowo zapoznać się z działalnością firmy i kosztami w celu znalezienia miejsc do optymalizacji. Chodzi np. o szczegółowe raportowanie działań dostarczające spersonalizowanych informacji, wykorzystywanych w kalkulacjach kosztów. - Szczególnie jest to widoczne w przypadku transportów masowych i płynnych, można na tej podstawie skalkulować koszt każdej operacji transportowej, nie tylko załadunku/rozładunku, ale także czynności dodatkowych, takich jak mycie czy postój. Zapewnia to prawidłowe rozliczanie każdej aktywności i odpowiednie, sprawiedliwie działanie systemu premiowego - przekonuje Cacciola, dodając że narzędzia BI zapewniają też pełny wgląd w operacje, począwszy od zużycia paliwa i przebiegu, po zachowanie kierowców, przydzielanie ciężarówek do różnych rodzajów przewozów, wykorzystanie czasu jazdy jak i zapobieganie naruszeniom i karom.
Telematyka może, zdaniem eksperta pomóc w uzyskaniu posiadaczowi floty kompleksowych i wyczerpujących odpowiedzi na kluczowe pytania: czy zasoby są wykorzystywane w najlepszy możliwy sposób? Ile lat ma flota? Czy trzeba ją odnowić, aby zaoszczędzić na kosztach paliwa? Czy kierowcy są zaangażowani i pracują optymalnie? Czy powinni być dodatkowo szkoleni? Których należałoby szkolić? Co z naruszeniami i ewentualnymi karami?
Zarządzanie flotą i kierowcami
Wśród profesjonalnych aplikacji zarządzania flotą oraz pracą kierowców jest też Lontex Telematics. Jego zadaniem jest m.in. nadzorowanie użycia pojazdów, charakterystyki jazdy kierowców wraz z pełnymi informacjami z magistrali CAN oraz wyświetlanie aktywności tachografów w czasie rzeczywistym. System oferuje automatyczny – codzienny, zdalny pobór z kart kierowców i tachografu cyfrowego (zapobiega karom za brak poboru danych w odpowiednich interwałach czasowych). Dzięki tej funkcjonalności kierowcy nie muszą zjeżdżać do bazy by umożliwić pobór danych. Aplikacja umożliwia komunikację oraz wysyłkę plików/ zdjęć/ dokumentów między aplikacją mobilną, a webową.
System telemetryczny działa w oparciu o przesył danych GPRS/GSM oraz lokalizacje GPS. Terminal GPRS podłączany do magistrali CAN oraz tachografu cyfrowego pozwala na pobieranie z pojazdu wszystkich niezbędnych informacji logistycznych CAN, które użytkownik chce wyświetlić (ceny są uzależnione od wielkości floty oraz wymagań w związku z pobieraniem i wyświetlaniem danych z pojazdu). Szczególnie dużo korzyści daje Lontex Telematics z usługą rozliczenia czasu pracy kierowców. Rozliczenia wraz z delegacjami są liczone automatycznie (dzięki rejestracji GPS), oszczędności paliwowe wynikają z poprawy stylu jazdy kierowców, czy stanu technicznego pojazdów. Wszystkie dostępne raporty pozwalają na szybką weryfikację pracy.
„Panować” nad przesyłkami
- Miej własne transporty pod kontrolą. Monitoruj pozycje wszystkich pojazdów i przesyłek w Systemie Smart Logistics dzięki 274 zintegrowanym dostawcom telematycznym. W szybki i prosty sposób tymczasowo udostępniaj dane GPS partnerom biznesowym. Zwiększaj transparentność i bezpieczeństwo w transporcie – tak rekomenduje oferowane przez siebie rozwiązanie TIMOCOM. Program trackingowy skupia w Systemie Smart Logistics wszystkie powszechnie stosowane systemy telematyczne. Wśród innych korzyści dostawca rozwiązania wymienia stały wgląd w dane na jednej mapie, unikanie niepotrzebnego przełączania się pomiędzy różnymi aplikacjami i tymczasowe udostępnianie wybranym kontrahentom informacji o pojeździe i danych GPS (redukcja potrzeby wymiany danych i oszczędność czasu). Zleceniodawca zawsze wie, gdzie znajduje się ładunek i kiedy zostanie dostarczony.
Dostawca usług telematycznych może połączyć się z Systemem Smart Logistics poprzez interfejs (API). Takie rozwiązanie daje klientom TIMOCOM cały szereg korzysci
Dzięki aplikacji Tracking usługodawca może czasowo udostępnić dane GPS wprowadzonego pojazdu ciężarowego swojemu zleceniodawcy. Ten z kolei może przetwarzać w swoim oprogramowaniu logistycznym dane pozycji pojazdu, który został udostępniony. Umożliwia to np. kontrolowanie statusu transportu w oparciu o geofencing, obliczanie przewidywanego czasu przyjazdu na miejsce załadunku i rozładunku oraz rezerwację okna czasowego. Praca odbywa się na własnym oprogramowaniu logistycznym bez dodatkowych kanałów komunikacji. Dodatkowo w oparciu o dane GPS na giełdzie transportowej można znaleźć odpowiednie frachty w pobliżu pojazdu, a także obliczyć koszty transportu.
Rozwiązać sprawę kompleksowo
Autorskie rozwiązanie telematyczne wspomagające menedżerów podczas administrowania flotą i pracą kierowców ma też Grupa DBK. DBK Fleet Management pozwala na bieżąco monitorować pozycję pojazdu (lokalizacja pojazdów na mapie: Google, OpenStreet, HERE), parametry techniczne i serwisowe (zdalna diagnostyka komputerowa, system zdalnego umawiania wizyt serwisowych, kasowanie błędów, a także system powiadomień o fabrycznych akcjach technicznych). Pojazd jest pod stałym nadzorem autoryzowanego serwisu Grupy DBK, który zdalnie monitoruje pracę wszystkich modułów, wykrywając wcześniej ewentualne usterki i awarie. W raportach przechowuje wszystkie dane historyczne. W istocie DBK Fleet Management to szereg urządzeń i usług dedykowanych do wszystkich pojazdów poruszających się po europejskich drogach - do pojazdów ciężarowych i dostawczych, naczep i cystern oraz autobusów. Pozwala planować i zarządzać paliwem (tankowanie, spalanie, ubytki paliwa, prędkość pojazdu), planować trasy (kalkulator kosztów przejazdu), oferuje też zdalny i automatyczny transfer danych z kart kierowcy i tachografu, czy zdalne rozliczanie czasu pracy kierowców. Wśród nowych funkcji jest pozwalający wyznaczyć najlepszą trasę i obliczyć koszty przejazdu, a także czas pracy kierowcy, tak aby oszacować w jakim czasie osiągnie założony cel podróży. Nowością jest też usługa Rozliczanie czasu pracy kierowców, umożliwiająca zdalny odczyt czasu pracy, a także pobieranie danych z tachografu i karty kierowcy.
Milowy, czy nie?
Własne rozwiązania telematyczne oferują też producenci pojazdów, w tym naczep. Nie brakuje nowości i… przyznajmy dość zaskakujących rozwiązań. Oto np. kilka miesięcy temu Krone oraz Schmit Cargobull, a zatem odwieczni konkurenci na europejskim rynku naczep, zabudów oraz przyczep, a wśród nich także pojazdów chłodniczych ogłosili podjęcie współpracy dotyczącej fabrycznej telematyki. Krone oraz Schmitz Cargobull obwieściły bowiem zunifikowanie interfejsów w swoich systemach. Taka współpraca to ukłon w stronę przewoźników, którzy kupują naczepy u obu producentów. Schmitz Cargobull i Krone mogą teraz uzyskać dostęp do danych, dla wszystkich swoich pojazdów, za pośrednictwem jednego wspólnego systemu - niezależnie od zainstalowanego sprzętu telematycznego lub używanego portalu -poinformowano w specjalnym komunikacie. - W przypadku firm transportowych kwestie normalizacji danych, nadsyłanych z różnych interfejsów pojazdów, są kluczowe. Ciągła analiza danych z naczepy, w celu wspierania procesów biznesowych, jest bardzo ważna. Jednak standaryzacja staje się podstawowym elementem całościowego zarządzania flotą i znacznie zmniejsza wewnętrzne koszty procesów. Otwarte przetwarzanie danych jest niezwykle ważne nie tylko dla monitorowania, zabezpieczania i śledzenia ładunku, ale dla wszystkich procesów automatyzacji związanych z naczepą. Ostatecznie klienci szukają tylko jednego systemu, dzięki któremu uzyskają wszystkie dane pojazdu. Zapewniamy dzięki kompatybilność Cargobull Telematics i Krone Telematics - wyjaśniali: Ralf Faust, dyrektor zarządzający Krone Service i Marnix Lannoije, dyrektor zarządzający Schmitz Cargobull Telematics, we wspólnym oświadczeniu. Wydarzenie określono mianem cyfrowego kamienia milowego dla firm transportowych, ale także kamienia milowego we współpracy pomiędzy dwoma największymi producentami naczep.
Na reakcję nie trzeba było długo czekać. - To, co inne firmy ogłaszają jako kamień milowy, dla firmy Kögel jest od dawna oczywiste. Telematyka firmy Kögel, Kögel Telematics, od 2018 r. ma otwarte interfejsy do wszystkich popularnych portali telematycznych – napisano w specjalnym momunikacie informując, że dzięki otwartym interfejsom Kögel Telematics użytkownicy różnych naczep mogą np. łatwo uzyskać wszystkie dane telematyczne dla floty – niezależnie od preferowanego portalu telematycznego. - Dzięki temu pragmatycznemu rozwiązaniu po raz kolejny udowadniamy, że Kögel koncentruje się na indywidualnych potrzebach klienta. Standardowe i otwarte interfejsy oraz kompatybilność z systemami innych producentów gwarantują efektywne zarządzanie flotą - wyjaśniał Josef Warmeling, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży na Europę Północną i Zachodnią, odpowiedzialny w firmie Kögel za telematykę. Kögel Telematics, to system specjalnie dostosowany do naczep marki Kögel. Zapewnia dostęp w czasie rzeczywistym do danych EBS, lokalizacji, chłodzenia, opon i do danych naczepy. Zarejestrowane dane można, dzięki bazie danych Kögel Telematics-Connectivity nie tylko zobaczyć w portalu internetowym Kögel Telematics i innych systemach zarządzania flotą, lecz także zaimportować w czasie rzeczywistym do istniejących procesów i najrozmaitszych systemów oprogramowania.
T&M nr 3/2021
Tekst: Michał Jurczak
Add comment