Arocs z układem HAD

Arocs z hydraulicznym napędem pomocniczym

Mercedes-Benz wprowadził do sprzedaży kolejny wariant Arocsa, z hydraulicznym napędem pomocniczym (HAD). To napęd kół przedniej osi, przeznaczony do okazjonalnego zastosowania w terenie.

Arocs HAD jest lżejszy od wersji z napędem na wszystkie koła, a jego napęd nie wymaga dodatkowej konserwacji i przewidziany jest na długi okres eksploatacji. Jednocześnie wyróżnia się niższym zużyciem paliwa i mniejsza emisją spalin.

Mercedes-Benz dostarcza Arocsa z napędem na tylną oś, przeznaczonego do użytkowania głównie na utwardzonych drogach i w łagodnym terenie, z napędem stałym wszystkich kół - gdy w grę wchodzi ciężka jazda terenowa, a teraz także z dołączanym napędem przednich kół, w pojazdach przeznaczonych do jazdy po asfalcie i bezdrożach. Dotyczy to ciężarówek, które od czasu do czasu użytkowane są w terenie i potrzebują dodatkowego układu napędowego.

Wystarczy wcisnąć przycisk

Hydrauliczny napęd pomocniczy HAD wykorzystywany jest tylko wtedy, gdy istnieje taka konieczność. Do jego zalet należą: niewielka masa, ograniczony wpływ na zużycie paliwa i emisję spalin oraz wszechstronność w konfiguracji pojazdu. W przypadku samochodów Mercedes-Benz listę tę uzupełnia całkowita bezobsługowość.

Żeby uruchomić HAD, kierowcy musi tylko wcisnąć odpowiedni przycisk na desce rozdzielczej. Napęd wyróżnia się wyjątkową elastycznością: kierowca może aktywować blokady dyferencjałów niezależnie od stanu działania HAD.

Wyrafinowana technologia

Podstawowe elementy napędu HAD obejmują pompę wysokiego ciśnienia, przednią oś z silnikami w piastach, moduł boczny oraz blok zaworów. Sercem napędu HAD jest pompa wysokiego ciśnienia, umieszczona w centralnym miejscu przy silniku i napędzana bezpośrednio przez przystawkę odbioru mocy. Pompa ma moc do 112 kW, a jej wydajność przy maksymalnym ciśnieniu 450 barów sięga 350 l/min.

Silniki w piastach przednich kół zamieniają ciśnienie hydrauliczne na pracę mechaniczną. Są to jednostki gwiazdowe z centralnym wałem korbowym, o 10 cylindrach umieszczonych promieniowo na obwodzie koła. Ich tłoki są naprzemiennie wypychane przez ciśnienie hydrauliczne. Siła reakcji wytwarza moment, który napędza przednie koła. Każdy z silników ma pojemność 934 ccm, moc 40 kW i osiąga maksymalny moment obrotowy 6.250 Nm. Olej do ich zasilania jest dostarczany bezpośrednio przez sworzeń zwrotnicy. Zamontowany w końcówce obrotowy rozdzielacz zabezpiecza przewody wysokiego ciśnienia przed zawinięciem w trakcie skręcania. Układ nie musi więc kompensować ruchów kierownicy, a jedynie ruchy zawieszenia - co ma istotny wpływ na wydłużenie żywotności.

„Mózgiem" HAD jest moduł połączony z jednostką sterującą przekładnią (TCU - transmission control unit). Nadzoruje on działanie pompy, bloku zaworów i wentylatora, a więc całego dodatkowego układu napędowego. Główną zaletą opracowanego przez Mercedes-Benz systemu sterowania jest elastyczność - wartość momentu obrotowego generowana przez silniki w piastach kół jest dostosowana do sytuacji na drodze.

Napęd pomocniczy jest dostępny do prędkości 25 km/h. Przy wyższych prędkościach dodatkowa przyczepność nie jest już potrzebna. Z tego względu włączony HAD przechodzi w tryb uśpienia. Gdy tylko prędkość pojazdu spadnie poniżej 25 km/h, znów automatycznie przechodzi w tryb aktywny i interweniuje, poprawiając trakcję. Taka strategia ułatwia pracę kierowcy. HAD działa również podczas cofania, na pierwszym i drugim biegu wstecznym.

Ciągła siła uciągu

Aby zapewnić maksymalną trakcję, po aktywacji napędu HAD skrzynia biegów Mercedes PowerShift 3 nie pomija żadnych przełożeń. Kolejna jego zaleta ujawnia się przy zmianie biegów: ponieważ HAD jest napędzany przez odsilnikową przystawkę odbioru mocy, w trakcie zmiany biegów chroni przed przerwami w dostawie siły pociągowej - na przednich kołach zawsze dostępny jest pełen uciąg.

Gdy samochód przekroczy prędkość 60 km/h, HAD zostaje samoczynnie całkowicie wyłączony. Chroni to główne podzespoły i obniża zużycie paliwa oraz emisję spalin. .

Kolejnym atutem Arocsa HAD jest wyjątkowa zwrotność. W przeciwieństwie do mechanicznych układów napędu na wszystkie koła HAD nie zmniejsza kąta skrętu - jest on identyczny jak w ciężarówkach z tylnym napędem. Także siły kierujące są takie same. Ze względu na rozdzielność napędów przednich i tylnych kół w układzie napędowym nie dochodzi do żadnych przeciążeń.

Niewiele obciąża

Arocsa HAD ma wyższą ładowność niż wersja wyposażona w klasyczny napęd na wszystkie koła. Zastosowanie napędu pomocniczego zwiększa masę pojazdu tylko o 400 kg.

Jak zapewnia producent, hydrauliczny napęd pomocniczy ma trwałość równą dożywotniej trwałości całego pojazdu. Potwierdziły to wszechstronne badania modelu przeprowadzone w rzeczywistych, zróżnicowanych warunkach, z uwzględnieniem szerokiej gamy zastosowań – m.in. testy na kole podbiegunowym i w kamieniołomach.

Arocs HAD jest oferowany w wielu wariantach. Dostępne konfiguracje osi obejmują odmiany: 4x2, 6x2 z osią wleczoną oraz 6x4, a każda z nich wyposażona jest w pneumatyczne zawieszenie tylnej/tylnych osi. (AG)

Antoni Gostyński

T&M 6/2015